Samuel Sefa-Dedeh

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Samuel Sefa-Dedeh
Rayuwa
Haihuwa Suhum (en) Fassara, 29 ga Yuli, 1949 (74 shekaru)
ƙasa Ghana
Karatu
Makaranta Ghana National College (en) Fassara
Sana'a
Sana'a Farfesa, educational theorist (en) Fassara, food technologist (en) Fassara, Malami da researcher (en) Fassara

Samuel Kofi Sefa-Dedeh masanin fasahar abinci dan kasar Ghana ne, malamin jami'a, kuma mai bincike. Shi babban farfesa ne na tsangayar kimiyya DA fasaha kuma shugaban Kwalejin Fasaha da Kimiyya ta Ghana.[1][2][3]

Rayuwar farko da ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Sefa-Dedeh a ranar 29 ga watan Yulin shekarar 1949, a garin Suhum, kasar Ghana, ɗa ga Kwasi da Afua Nyarko. Ya halarci Kwalejin Ƙasa ta Ghana don karatun Sakandare kuma ya sami digiri na farko na Kimiyya a Jami'ar Ghana, Legon a shekarar 1972 da Bachelor of Science (Honorary) daga wannan jami'a a shekarar 1973 sannan ya ci gaba da karatun digiri a kan ilimin abinci. Jami'ar Guelph a Kanada, ya samu Digiri na biyu na Kimiyya a shekarar 1975 da Dakta na Falsafa a shekarar 1978. Ya kuma kammala karatun digiri na biyu a Jami'ar Guelph a shekara ta 1978.[4][5]

Sana'a[gyara sashe | gyara masomin]

Bayan karatunsa a Jami'ar Guelph, Sefa-Dedeh ya yi aiki a matsayin masanin kimiyya a Ralston Purina, St. Louis a shekarar 1979. A shekarar 1980, ya koma kasar Ghana, inda ya yi aiki a matsayin malami a Jami'ar Ghana . Ya zama babban malami a shekarar 1985 kuma mataimakin farfesa a shekarar 1990. A Jami'ar Ghana, an naɗa shi shugaban Sashen Abinci da Abinci daga shekarun 1990 zuwa 1995. Daga baya ya zama shugaban gidauniyar na tsangayar kimiyyar injiniya da kuma shugaban shirye-shiryen ƙasa da ƙasa a wannan jami'a.[6][5][7]

Baya ga aikinsa na ilimi, Sefa-Dedeh ya yi aiki a hukumomin gwamnati daban-daban a kasar Ghana. Ya kasance memba na Hukumar Kula da Ayyukan Jama'a ta Ghana kuma shugaban hukumar ci gaban karni (MIDA),[8] da Kamfanin Rarraba Abinci na kasar Ghana.[5]

Ɓangaren ƙasa da ƙasa, Sefa-Dedeh memba ne na Majalisar Ɗinkin Duniya na Kungiyoyin Kimiyya da Cibiyar Masana Fasahar Abinci. Ya yi aiki a matsayin mai ba da shawara na kimiyya ga Gidauniyar Kimiyya ta Duniya a Sweden kuma ya kasance memba na Kwamitin Kimiyya don Tsaron Abinci.[5]

Sefa-Dedeh fellow ne na Kwalejin Kimiyya da Fasaha ta Duniya kuma ya yi aiki a matsayin Mataimakin Shugaban (Kimiyya) na Kwalejin Fasaha da Kimiyya ta Ghana. Ya zama shugaban makarantar a shekara ta 2022. Ya rubuta kuma ya haɗa wallafe-wallafe da yawa akan tsarin abinci.[5]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Samuel Kofi Sefa-Dedeh". www.interacademies.org (in Turanci). Retrieved 2023-05-06.
  2. "Prof Peter Quartey inducted as fellow of Ghana Academy of Arts and Sciences - MyJoyOnline.com". www.myjoyonline.com (in Turanci). 2021-11-24. Retrieved 2023-05-06.
  3. "Prof. Divine Ahadzie: Why is the Ghana Academy of Arts and Sciences not a constitutionally mandated advisor to the president? - MyJoyOnline.com". www.myjoyonline.com (in Turanci). 2022-09-05. Retrieved 2023-05-06.
  4. "S. Sefa-Dedeh (BSc (Ghana), MSc, PhD (Guelph)) | Department of Food Process Engineering". www.ug.edu.gh. Retrieved 2023-05-06.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 "Prof. Samuel Sefa-Dedeh – AGE" (in Turanci). Retrieved 2023-05-06.
  6. Tetteh, Ransford (2010-03-13). Daily Graphic: Issue 1,8174 March 13 2010 (in Turanci). Graphic Communications Group.
  7. Dogbevi, Emmanuel (2016-07-17). "Ghana should stop academic galamsey - Professor Sefa-Dedeh". Ghana Business News (in Turanci). Retrieved 2023-05-06.
  8. Boateng, Kojo Akoto (2014-08-06). "New team will implement compact 2 – MIDA Chairman". Citi 97.3 FM - Relevant Radio. Always (in Turanci). Retrieved 2023-05-06.