Ditshwanelo

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ditshwanelo
Bayanai
Iri ma'aikata
Tarihi
Ƙirƙira 1993
Wanda ya samar
Awards received

Ditshwanelo ( Setswana for "rights"), ko Cibiyar hakkin dan Adam ta Botswana, kungiya ce ta kare hakkin dan Adam da aka kafa a shekarar 1993 a Botswana. Tana da nufin inganta yancin ɗan adam ta hanyar ilimi da shugabanci. Kungiyar ta yi gangamin adawa da hukuncin kisa da kuma hakkin LGBT. Domin bayar da shawararta ta sami lambobin yabo daga Hukumar tuntuba ta kasa des droits de l'homme da OutRight Action International.

Ayyuka[gyara sashe | gyara masomin]

Smiling woman in portrait
Alice Mogwe in 2010

Alice Mogwe ce ta kafa Ditshwanelo a cikin 1993 a matsayin Cibiyar Haƙƙin Dan Adam ta Botswana.[1] [2] Kungiyar ta yi kamfen a kan batutuwa daban-daban na kare hakkin dan adam tare da mai da hankali kan batutuwan ilimi da harkokin mulki. [3] Bugu da ƙari, yana ba da shawarwari kyauta ga al'amuran shari'a, yana tallafawa mutanen San a arewacin Botswana da kuma shirya bikin fim na 'yancin ɗan adam na shekara-shekara a Gaborone. [4] [3] Ta kuma yi kamfen na yakar kyamar baki, misali shirya taron bita na kwana daya a shekarar 2001 mai taken "Wariyar launin fata, da nuna wariyar, kyamar baki da sauran ra'ayoyi masu alaka a Botswana".[5]

Ditshwanelo ta dade tana kira da a soke hukuncin kisa, tana jayayya cewa kundin tsarin mulki na Botswana ya kamata ya mutunta mutunta bil'adama na dukan Botswanans, ciki har da masu laifi, da kuma bayar da rahoto ga FIDH, Ƙungiyar Ƙasa ta Duniya a shekarar 1998.[6] [7] A shekara mai zuwa, ta hana yin rashin adalci ta hanyar tsayar da hukuncin kisa ga mutanen San guda biyu, Gwara Brown Motswetla da Tlhabologang Phetolo Maauwe. An zarge su da laifin kisan kai a shekarar 1995 kuma Kotun daukaka kara ta sake su a 2006, bayan shekaru goma sha daya.[8] Kungiyar ta tunatar da gwamnatin Botswana a shekarar 2018 cewa kasashen Afirka 42 sun daina yanke hukuncin kisa, kuma a yanzu Botswana ce kasa daya tilo a cikin kungiyar raya kasashen kudancin Afirka da ta same ta. [9] An kashe Mmika Michael Mpe a shekarar 2020 saboda sa hannu a fashi da kisan Reinette Vorster a shekarar 2014. A martanin da ya mayar, Ditshwanelo ya yi sharhi "Mun sake nanata cewa asarar duk rayuwa abu ne mai matukar nadama koyaushe. Muna kara kira ga gwamnatinmu da ta binciko sauran nau’ukan hukunce-hukuncen aikata manyan laifuka.”

Ditshwanelo kuma ta mayar da hankali kan haƙƙin LGBT a Botswana. Ta yi kamfen don halatta liwadi a shekarar 1995 kuma ta shirya taron zagaye a shekarar 1998. [10] A cikin 2003, ba ta yi nasara ba ta adawa da shirye-shiryen aikata laifukan jima'i na madigo. LEGABIBO ('Yan Madigo, Gays & Bisexuals na Botswana) an kafa su azaman hanyar sadarwa da Ditshwanelo ke goyan bayan kuma tana amfani da ofisoshin Ditshwanelo. [11] Majiɓincin Ditshwanelo shine babban Bishop na Afirka ta Tsakiya Walter Khotso Makhulu. Lokacin da masu suka suka yi tambaya kan dalilin da ya sa cocin ke goyon bayan kungiyar da ke inganta yancin LGBT, Makhulu ya ce "Eh Littafi Mai Tsarki ya ce ya saba wa [luwadi]. Amma an rubuta shi a zamaninsa da kuma lokacinsa.” [10]

Kyauta[gyara sashe | gyara masomin]

Hukumar Kare Hakkokin Dan Adam ta 'Yan Luwadi da Madigo ta Duniya (OutRight Action International ) ta gabatar da lambar yabo ta Felipa de Souza ga Ditshwanelo a shekara ta 2000, tare da amincewa da shawararta na sha'awar jima'i. Hukumar tuntuba ta kasa des droits de l'homme ta baiwa Ditshwanelo sannan kuma shugaba Alice Mogwe lambar yabo ta kare hakkin dan Adam a shekarar 2012, inda ta yi bikin aikinta na bayar da shawarwari ga ci gaban yankin tsakiyar Kalahari Game Reserve.[12]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Kanono, Ricardo (30 October 2019). "Alice Mogwe elected FIDH President - The Patriot on Sunday" . www.thepatriot.co.bw . Retrieved 12 July 2020.
  2. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named AfroTourism
  3. 3.0 3.1 "Ditshwanelo - the Botswana Centre for Human Rights" . www.eldis.org . Retrieved 12 July 2020.Empty citation (help)
  4. Country Reports on Human Rights Practices: Report Submitted to the Committee on Foreign Affairs, U.S. House of Representatives and Committee on Foreign Relations, U.S. Senate by the Department of State in Accordance with Sections 116(d) and 502B(b) of the Foreign Assistance Act of 1961, as Amended (eBook). U.S. Government Printing Office. 2000. p. 27. Retrieved 12 July 2020.
  5. Nyamnjoh, Francis B. (2013). Insiders and Outsiders: Citizenship and Xenophobia in Contemporary Southern Africa (eBook). Zed Books Ltd. ISBN 978-1-84813-707-3 . Retrieved 12 July 2020.
  6. "The death penalty in Botswana; hasty and secretive hangings" (PDF). FIDH. Retrieved 9 August 2020.
  7. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named DP-2020
  8. Good, Kenneth (2008). Diamonds, Dispossession & Democracy in Botswana . Jacana Media. p. 97. ISBN 978-1-77009-646-2 . Retrieved 12 July 2020.
  9. "DITSHWANELO Press Statement On World Day Against The Death Penalty 2018" . Mmegi Online . 15 October 2018. Retrieved 12 July 2020.
  10. 10.0 10.1 lesbiennes, Commission internationale pour les droits des gais et des; Long, Scott; Brown, A. Widney; Cooper, Gail; Watch (Organization), Human Rights (2003). More Than a Name: State-sponsored Homophobia and Its Consequences in Southern Africa . Human Rights Watch. pp. 49–50. ISBN 978-1-56432-286-9 . Retrieved 12 July 2020.Empty citation (help)
  11. "A Celebration of Courage: Previous Awardees 2000-2003" . OutRight Action International . 1 May 2003. Retrieved 12 July 2020.Empty citation (help)
  12. "Ditshwanelo receives human rights award" . Sunday Standard . 13 December 2012. Retrieved 12 July 2020.