Filin shakatawa na Lobéké

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Filin shakatawa na Lobéké
natural park in Cameroon (en) Fassara
Bayanai
Bangare na Triniti na Sangha
Farawa 1999
IUCN protected areas category (en) Fassara IUCN category II: National Park (en) Fassara
Ƙasa Kameru
Heritage designation (en) Fassara part of UNESCO World Heritage Site (en) Fassara
Wuri
Map
 2°15′N 15°45′E / 2.25°N 15.75°E / 2.25; 15.75

Filin shaƙatawa na Lobéké (madadin: Filin shaƙatawa na Tafkin Lobake) wurin shakatawa ne na kudu maso gabashin Kamaru a cikin Moloundou Arrondissement na Lardin Gabas.[1] Tana cikin Basin Kongo, tana iyaka da gabas ta Kogin Sangha wanda yayi iyaka da iyakar Kamaru da Jamhuriyar Afirka ta Tsakiya da Jamhuriyar kongo.[2] Yana kusa da wasu wuraren ajiya guda biyu a cikin CAR da kongo. A arewa maso yamma akwai filin shakatawa na Boumba Bek, wani wurin shakatawa na kasa a lardin Gabashin Kamaru.[3]

A wani taron Ministocin gandun daji na Hukumar Kula da Gandun Dajin Afirka ta Tsakiya (COMIFAC), an warware shi don a kafa a cikin Kogin Congo, yankin Kare na Yankin Ƙabilar Sangha (STN) wanda ya hada da Dzanga Sangha na Musamman a Jamhuriyar Afirka ta Tsakiya. , wanda ya ƙunshi Filin shakatawa na Nukalé-Ndoki a Jamhuriyar Congo (Brazzaville) da Filin shakatawa na Lobéké a Kamaru.[4]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Tuni a cikin 1991, (WWF) ta gudanar da aikin nazarin halittu na yankin kuma ta ba da shawarar cewa a kiyaye yankin Lobéké, yana mai ba da shawarar cewa a fadada hekta 40,000 da ba a yi amfani da su ba ta yadda za ta mamaye kadada dubu 400,000.[1] A watan Oktoba na shekarar 1999, aka ayyana wurin shakatawa a matsayin Babban Gandun Kasa.[3] A cikin wannan shekarar aka sanya hannu kan abin da ake kira Yaoundé Declaration, wanda ya samar da yarjejeniyar shakatawa ta ƙasa-da-ƙasa tare da haɗin gwiwar dajin Dzanga-Sangha da ke Jamhuriyar Afirka ta Tsakiya da kuma Filin shakatawa na Nukilé-Ndoki na Jamhuriyar Kongo. Wannan yanki mai filin shakatawa guda uku, wanda ake kira Triniti na Sangha yana aiki ne da Hukumar Kula da Gandun Dajin Afirka ta Tsakiya (COMIFAC), kuma ƙungiyoyin namun daji na duniya kamar Asusun kula da namun daji na Duniya, Kungiyar Hadin gwiwar Masana'antu ta Jamus (GTZ) da Taurarin daji suna kulawa da shi kuma suna ba da kuɗaɗen kuɗi. Ƙungiyar kiyayewa (WCS).[5] A cikin 2012, duk yanki mai kariya na Sangha (ciki har da Filin shakatawa na Lobeké) ya zama Gidan Tarihin Duniya.[6]

Labarin ƙasa[gyara sashe | gyara masomin]

Sangha Tri na Yankin Kasa. Alamar wurin shakatawa ne.

Filin shakatawa na Lobéké na yankin Moloundou ne, wanda ke kusa da Boumba-et-Ngoko. An bayyana yankin Moloundou a matsayin "daya daga cikin yankunan da suka fi arziƙi a Afirka" kuma Jamusawa suka kafa kamfanin kera roba a yankin.[7] Wurin shakatawar yana kusa da kan iyaka da makwabtan Jamhuriyar Kongo da Jamhuriyar Afirka ta Tsakiya, wannan shine dalilin da yasa aka ƙirƙiro shirin kare muhalli na kasashe uku tare da wurin shakatawar da Dzanga-Sangha Forest Reserve da Filin shakatawa na Nouabalé-Ndoki. Gidan shakatawa ya rufe 1,838.55 km2 (709.87 sq mi),[8] kuma tsawan sa ya fara daga 300 m (980 ft) zuwa 750 m (2,460 ft) sama da matakin teku.[2] Fiye da kyawawan savannas na yanayi goma sha biyu, wanda ake kira da gulbin ruwa mai gishiri, suna faruwa a cikin wurin shakatawa. Hakanan akwai sandbars akan Sangha.[2] Ruwan sama na shekara-shekara ya kai 1400 mm., Tare da rani da ke faruwa daga Disamba zuwa Fabrairu.[1] Manyan gandun daji, ko bais, suna da ƙasa mai wadataccen ma'adanai daban-daban waɗanda ke jan hankalin manyan dabbobin na dajin. Lobéké gida ne na ƙabilu daban-daban ciki har da Baka, da Bantu da Bangando.

Flora da fauna[gyara sashe | gyara masomin]

Lobéké galibi yawancin gandun daji ne wanda ba a taɓa sanya shi ba. Gandun daji yana da nau'in tsire-tsire iri-iri. Mafi rinjaye nau'in sun hada da Malvaceae (Triplochiton scleroxylon, Pterygota, Ceiba pentandra) da Terminalia superba. Kananan abubuwan sun hada da Marantaceae-Zingiberaceae thicket, ko Ebenaceae da Annonaceae. Kusa da ramuka akwai gungu na Gilbertiodendron dewevrei. Thickauren dabino da filayen fadama suna iyaka da savannas.[2] Akwai fiye da nau'in bishiyoyi 300 a Lobéké.[9]

Buffalo a cikin wurin shakatawa

Wasu daga cikin mafi girma da yawa na giwayen daji na Afirka da gorillas na yamma a duk Afirka ana samun su a Lobéké. Sauran dabbobin sun haɗa da birrai, kamar chimpanzees, gorillas, damisa, da kuma nau'ikan gandun daji guda goma.[2] Baya ga dabbobi masu shayarwa, kayan fauna sun hada da nau'ikan butterflies 215, nau'ikan kifaye 134, nau'ikan dabbobi masu rarrafe 18, da kuma nau'ikan 16 na amphibians.[10]

Filin shakatawa na Lobéké Yanki ne mai mahimmanci (# CM033). Fiye da nau'in tsuntsaye sama da ɗari uku aka rubuta a nan. Ana iya samun kurciyar koren Afirka, ƙahonin horn, gurasa mai rawaya mai rawaya, mujiya mai yashi da kifin mai talla da cakulan duk a cikin wurin shakatawa. Musamman a cikin Kamaru da Gabon, yanki ne mai mahimmanci ga tsuntsaye mai tsarkewa a Kogin Dja.[2]

Al'amuran muhalli[gyara sashe | gyara masomin]

Dangane da kusancin Lobéké da Kongo da CAR, wurin shakatawar wani bangare ne na ƙudirin kare muhalli na kasashe uku da suka haɗa da Dzanga Sangha na Musamman na CAR da kuma Filin shakatawa na Nuabalé-Ndoki na Jamhuriyar Congo.[1] Hasumiyar lura sun gina 5 m (16 ft) sama da matakin ƙasa suna tallafawa kula da muhalli da yawon shakatawa.[11]

Yin amfani da katako da farautar safari abin damuwa ne, tare da farautar namun daji, dabbobin dawa, da hauren giwa. Kamun kifi ba bisa doka ba ko farautar tsuntsaye babbar matsala ce kuma a kowace shekara ana kama dubunnan aku masu launin toka zuwa Afirka ba bisa doka ba. Ko da a shekarar 1997, lokacin da gwamnati ta sanya dokar hana fitar da tsuntsayen, har yanzu ana kama da yawa daga tsuntsayen ana sayar da su ba bisa ƙa'ida ba don maganin gargajiya da wasu dalilai.[2] Ba a yanke hukunci kan ma'adanai ba. Yawan jama'ar gari yana dogaro ne da albarkatun cikin gida.[2]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Curran, Bryan K. "Strategic Planning For Conservation Management Options In The Lobeke Region, Southeastern Cameroon". World Wildlife Fund. Retrieved 18 September 2010.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 "Important Bird Area factsheet: Lobéké National Park, Cameroon". BirdLife International. Archived from the original on 1 August 2013. Retrieved 18 September 2010.
  3. 3.0 3.1 Nelson, John. "Cameroon: Baka Losing Out to Lobéké and Boumba National Parks". World Rainforest Movement. Archived from the original on 2 December 2010. Retrieved 18 September 2010.
  4. "Lowland Gorilla Sangha National Park". The Zambazi Safari and Travel Co. Ltd. Archived from the original on 2010-11-06. Retrieved 2010-09-18.
  5. "The Sangha River Tri-national Protected Area (STN)". Dzanga-Sangha. Archived from the original on 29 September 2018. Retrieved 18 September 2010.
  6. "Sangha Trinational". UNESCO World Heritage List. UNESCO. Retrieved 21 March 2021.
  7. M. J. van Binsbergen, Wim; Peter Geschiere (2005). Commodification: Things, Agency, and Identities : (The Social Life of Things Revisited). Lit. p. 254. ISBN 3-8258-8804-5.
  8. "The Lobeke or Lac Lobéké National Park". World Database on Protected Areas. Retrieved 18 September 2010.[permanent dead link]
  9. "WWF Projects - Protection for the green heart of Africa - Cameroon Man and Nature". junglerivers.de (in German). Archived from the original on 19 July 2011. Retrieved 18 September 2010.CS1 maint: unrecognized language (link)
  10. "Parc national de Lobeke" (in French). Unesco. Retrieved 18 September 2010.CS1 maint: unrecognized language (link)
  11. "Preparing for Cameroon – Lobéké National Park II". asmat.eu. Retrieved 18 September 2010.