Harshen Karko (Sudan)

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Harshen Karko
Lamban rijistar harshe
ISO 639-3 kko
Glottolog kark1256[1]

Karko (kuma Garko, Kaak, Karme, Kithonirishe; mai suna: Kakenbi) yare ne na Hill Nubian da ake magana a arewa maso yammacin Dutsen Nubian a kudancin Sudan . Kimanin mutane 7,000 ne ke magana da shi a cikin tsaunukan Karko, kilomita 35 a yammacin Dilling, gami da Dulman, kodayake Jakobi Angelika & Hamdan Ahma sun kiyasta yawan mutanen Karko har zuwa mutane 15,000, galibi a cikin birane. Ethnologue ba da rahoton cewa masu magana da Karko suna canzawa zuwa Larabci na Sudan.

Ana kiran yaren a cikin Karko a matsayin "K__wol____wol____wol__" ko "káákmbī", wanda ke nufin "harshe na Karko ́s". [2] kuma rubuta cewa "Karko wani bangare ne na Kordofan Nubian, ƙungiyar harsuna masu alaƙa da juna waɗanda aka fi sani da Hill Nubian" kuma sun fito ne daga dangin yaren Nubian.

Harsuna[gyara sashe | gyara masomin]

Karko yana da yare uku: Karko, Kasha da Shifir . Bugu ƙari, nau'ikan da Ilaki ke magana a Abu Junuk zuwa yamma (da mutane 1,000) da kuma Tamang a El Tabaq kudu maso yammacin Katla (da mutane 800) na iya zama yare ko harsuna daban-daban.

Sautin[gyara sashe | gyara masomin]

wasula na Karko "an nuna shi da bambancin halaye takwas. Sai dai ga wasula ta tsakiya /ǝ/ , wanda aka tabbatar da shi a matsayin gajeren wasula kawai, duk sauran wasula sun bayyana duka gajere da tsawo."

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Harshen Karko". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  2. Jakobi Angelika & Hamdan Ahmad, "Number Marking on Karko Nouns", _Dotawo: a Journal of Nubian Studies_: Volume 2, 2015. p. 271.

Haɗin waje[gyara sashe | gyara masomin]

  • Tabaq (Karko) DoReCo corpus wanda Birgit Hellwig, Gertrud Schneider-Blum da Khaleel Bakheet Khaleel Ismail suka tattara. Rubuce-rubucen sauti na matani, tare da rubutun da aka daidaita a matakin waya da fassarori.