Harshen Ukan

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ukaan
Asali a Nigeria
Yanki Ondo State, Ekiti State, Kogi State
'Yan asalin magana
(18,000 cited 1973)[1]
kasafin harshe
  • Ukaan proper
  • Igau
  • Ayegbe (Iisheu)
  • Iinno (Iyinno)
Lamban rijistar harshe
ISO 639-3 kcf
Glottolog ukaa1243[2]


Ukaan (kuma Ikan, Anyaran, Auga, ko Kakumo) yaren Nijar-Congo ne wanda ba a bayyana shi sosai ba ko kuma yaren yaren da ba a san shi da alaƙa.Roger Blench ya yi zargin, bisa ga jerin kalmomi, cewa yana iya zama mafi kusa da (Gabas) yarukan Benue-Congo (ko, daidai, mafi banbanci daga cikin yarukan Benure-Congo). [3] (2012) ya bayyana cewa "ma'auni-nau'i da jituwa sun sa ya zama kamar Benue-Congo, amma shaidar ba ta da ƙarfi".

Masu magana suna magana da yarensu kamar Úkãã ko Ìkã .

Iri-iri[gyara sashe | gyara masomin]

Sunan Anyaran ya fito ne daga garin Anyaran, inda ake magana da shi. Ukaan yana da yare daban-daban: Ukaan daidai, Igau, Ayegbe (Iisheu), Iinno (Iyinno), wanda kawai yana da fahimta ɗaya a wasu lokuta.

Roger Blench (2005, 2019) [4] ya yi la'akari da Ukaan ya kunshi akalla harsuna daban-daban 3, kuma ya lura cewa nau'ikan Ukaan da ake magana a Ìshè,̣ Ẹkakumọ, da Auga duk suna da lexemes daban-daban.

Salffner (2009: 27) [5] ya lissafa harsuna huɗu masu zuwa na Ukaan.

  • Ikaan: ana magana da shi a Ikakumo da Ikakumo (Edo State)
  • Ayegbe: ana magana da shi a Ise
  • Iigau ko Iigao: ana magana da shi a Auga
  • Iino: ana magana da shi a Ayanran

Rarraba[gyara sashe | gyara masomin]

Ethnologue ya lissafa wurare masu zuwa inda ake magana da Ukaan.

Blench (2019) ya lissafa Jihar Ondo, Akoko Arewa LGA, garuruwan Kakumo-Aworo (Kakumo-Kejĩ, Auga da Iṣe); Jihar Edo, Akoko Edo LGA, Garuruwan Kakumu-Akoko da Anyaran.

Sake ginawa[gyara sashe | gyara masomin]

Abiodun ya sake gina Proto-Ukaan (1999). [6]

Dubi kuma[gyara sashe | gyara masomin]

Bayanan da aka ambata[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Template:Ethnologue18
  2. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Ukaan". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  3. Roger Blench, Niger-Congo: an alternative view
  4. Blench, Roger. 2005. The Ukaan language: Bantu in south-western Nigeria?
  5. Salffner, Sophie. 2009. Tone in the phonology, lexicon and grammar of Ikaan. Doctoral dissertation, University of London.
  6. Abiodun, Michael Ajibola. 1999. A comparative phonology and morphology of Ukaan dialects of Old Akoko division. Doctoral dissertation. University of Ilorin.

Haɗin waje[gyara sashe | gyara masomin]

Template:Languages of Nigeria