Kogin Komoé

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Kogin Komoé
General information
Tsawo 900 km
Labarin ƙasa
Map
Tsarin Daidaiton Labarin Kasa 10°57′00″N 4°30′33″W / 10.95°N 4.5092°W / 10.95; -4.5092
Kasa Burkina Faso da Ivory Coast
Hydrography (en) Fassara
Tributary (en) Fassara
Watershed area (en) Fassara 74,000 km²
River mouth (en) Fassara Tekun Guinea
Tare da Kogin Komoé, 1892
hoton kogin komoe

Kogin Komoé ko Kogin Comoé kogi ne a Afirka ta Yamma. Kogin ya samo asali ne daga Sikasso Plateau na Burkina Faso,[1] wanda ya ratsa ta hanyar Cascades de Karfiguéla, ya samar da wani dan gajeren yanki na iyakar tsakanin Burkina Faso da Ivory Coast har sai ya shiga Ivory Coast, inda ita ce babbar magudanar yankin arewa maso gabashin wannan kasar kafin fanko cikin Tekun Atlantika.[2] An rufe bankunan Komoé da dazuzzukan daji tare da mafi yawansu tsawonsu yana samar da mahimmin mazauni na namun daji da kuma tushen ruwan noma.[2] Inda wuraren ambaliyar ruwa abin dogaro suka samu a cikin Ivory Coast, ana kuma iya noman shinkafa.[2] Wani yanki na kogin a arewacin Ivory Coast shine tushen wadataccen ciyayi wanda ya sanya wannan yanki a sanya sunan UNESCO na Tarihin Duniya, Filin shakatawa na Comoé.[2]

Hanya[gyara sashe | gyara masomin]

Hanyar Kogin Komoé

Kogin Komoé yana da tsayi kusan kilomita 759. Ya hau kan dutsen Sikasso da kuma cikin tsaunin Sindou wanda ke kwarara kudu a kan wasu ido da yawa tare da faduwa da dama da suka hada da "Chutes de la Komoé" da Faduwa ruwan Karifiguela.[3] Can saman Faduwa ruwan Karifiguela an san shi a gida kamar Kogin Koba.[3] Da 09°42′11″N 004°35′10″W ana haɗa shi daga dama (yamma) ta Kogin Léraba, daga nan sai ya kwarara kudu maso gabas kuma ya samar da iyaka tsakanin Burkina Faso da Ivory Coast na kimanin kilomita 60 (37 mi ), kafin ya shiga Ivory Coast kilomita hudu kudu maso yamma na ƙauyen Balanfodougou.

A cikin Ivory Coast, ya cigaba kudu maso gabas, ya wuce da Filin shakatawa na Comoé, ya kuma zama iyaka tsakanin Yankin Zanzan da Gundumar Savanes. Da karfe 09°10′26″N 003°53′33″W ta juya kudu da ke ratsawa ta gabashin Ivory Coast kuma ta ɓuya zuwa ƙarshen gabas mai nisa na Ébrié Lagoon da kuma ƙarshe Tekun Guinea kusa da tashar Grand-Bassam.[2]

Utarungiyoyin ruwa[gyara sashe | gyara masomin]

  • Kogin Léraba a 09°42′11″N 004°35′10″W wani ɗan amshi daga yamma,
  • Kogin Boin a 09°12′38″N 003°57′53″W harajin hagu daga arewa a cikin Filin shakatawa na Comoé.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Rupley, Lawrence A.; Bangali, Lamissa; Diamitani, Boureima (2013). "Sikasso Plateau". Historical Dictionary of Burkina Faso. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. p. 197. ISBN 978-0-8108-6770-3.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Mepham, Robert (1991). IUCN Directory of African Wetlands. Pinter Pub. Ltd. ISBN 2-88032-949-3.
  3. 3.0 3.1 Rupley, Lawrence A.; Bangali, Lamissa; Diamitani, Boureima (2013). "Komoé". Historical Dictionary of Burkina Faso. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. p. 114. ISBN 978-0-8108-6770-3.