Mamokgethi Phakeng

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Mamokgethi Phakeng
Rayuwa
Haihuwa Ga-Rankuwa (en) Fassara, 1 Nuwamba, 1966 (57 shekaru)
ƙasa Afirka ta kudu
Karatu
Makaranta North-West University (en) Fassara
University of the Witwatersrand (en) Fassara
Thesis director Jill Adler
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a masanin lissafi da university teacher (en) Fassara
Employers Tshwane University of Technology (en) Fassara
University of South Africa (en) Fassara
University of Cape Town (en) Fassara
Kyaututtuka

Rosina Mamokgethi Phakeng (née Mmutlana, an haife ta a ranar 1 ga watan Nuwamba shekara ta 1966) 'yar Afirka ta Kudu farfesa ce a ilimin lissafi wanda a cikin shekarar, 2018 ta zama mataimakin shugaban Jami'ar Cape Town (UCT). Ta kasance mataimakiyar shugabar bincike da kirkire-kirkire, a Jami'ar Afirka ta Kudu kuma shugaban riko na Kwalejin Kimiyya, Injiniya da Fasaha a UNISA. A cikin shekarar, 2018 ta kasance mai magana da aka gayyata a Majalisar Dinkin Duniya na Mathematicians.

Rayuwar farko[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Mmutlana a Eastwood, Pretoria, ga Frank da Wendy Mmutlana (née Thipe). Mahaifiyarta ta koma makaranta bayan ta haifi ’ya’yanta uku don kammala Form 3 a matsayin shiga makarantar firamare don yin aiki a matsayin malami. Mahaifinta yana daya daga cikin masu ba da sanarwar baƙar fata na farko a gidan rediyon Afirka ta Kudu (SABC).

Mmutlana ta fara makaranta a shekarar 1972 a Firamare na Ikageleng a shekarar 1972 a kauyen Marapyane sannan ya fara makarantar firamare ta Ikageng a Ga-Rankuwa. Ta halarci babban firamare na Tsela-tshweu; Tswelelang Higher Primary; Makarantar Tsakiya ta Thoto-Thebe; Odi High School da Hebron. Ta kammala matric dinta tare da Exemption na Jami'a a shekara ta, 1983 (Grade 12) a ƙauyen Kwalejin Ilimi na Hebron.

Ilimi mafi girma[gyara sashe | gyara masomin]

Ta sami digiri na BSc a cikin tsantsar lissafi a Jami'ar North-West, da MSc a ilimin lissafi a Jami'ar Witwatersrand.

A shekara ta, 2002 ta zama bakar fata ta farko a Afirka ta Kudu da ta samu digirin digirgir a fannin ilmin lissafi. A watan Satumba na shekara ta, 2022, Mamokgethi Phakeng ya lashe lambar yabo ta ilimi ta Afirka ta farko. An zaɓi Mamokgethi Phakeng ne saboda jajircewarta na haɓaka ilimi a Afirka, musamman don binciken da ta yi kan ayyukan harshe a azuzuwan lissafi na harsuna da yawa.[1].

Nasarar aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Mmutlana ta sami lambobin yabo don ƙwarewa a hidima.Waɗannan lambobin yabo sun haɗa da:

  • Doctor na Science, honouris causa, Jami'ar Bristol
  • The Order of the Baobab (Silver) don kyakkyawar gudummawar da ta bayar a fannin kimiyya da kuma wakiltar Afirka ta Kudu a fagen kasa da kasa ta hanyar fitaccen aikin binciken da tsohon shugaban Afirka ta Kudu Jacob Zuma ya gabatar mata a watan Afrilu shekara ta, 2016
  • Kyautar Mujallar Shugaba don kasancewa mace mafi tasiri a ilimi da horo a Afirka ta Kudu a watan Agusta shekara ta, 2013.
  • Kyautar NSTF don kasancewarta Babbar Babbar Bakar Fata mai Bincike a cikin shekaru 5 zuwa 10 na ƙarshe don sanin sabbin ƙima, ingantaccen bincike kan koyarwa da koyan ilimin lissafi a azuzuwan harsuna da yawa a watan Mayu shekara ta, 2011
  • Golden key International Society Memba na rayuwa na girmamawa a watan Mayu shekara ta, 2009
  • Ƙungiyar Ilimin Lissafi na Afirka ta Kudu (AMESA) Memba na rayuwa na girmamawa a watan Yuli shekars ta, 2009
  • Amstel Salute to Success na ƙarshe shekara ta, 2005
  • Dr. T. W. Khambule Kyautar Bincike don kasancewa mafi kyawun matashiyar mata baƙar fata mai bincike don shekarar, 2003: NSTF ta ba da a watanMayu shekara ta, 2004.
  • Kyautar Sabis (Kashin Ilimi).Ikklisiya ta Lahadi Sun da Christ Centered Church ne suka bayar a shekara ta, 2004
  • Ƙarshe don Matar SA na Shekara a Sashen Kimiyya da Fasaha a shekarar, 2003
  • Kyautar Ƙasa ta Afirka ta Kudu Kyautar Ƙwararrun Mata Masu Nasara -RCP Media ta Ba da a watan Yuni shekara ta, 2003
  • Kyautar NRF Thuthuka a shekarar 2003 zuwa 2008
  • Gidauniyar Bincike ta Kasa/ Gidauniyar Kimiyya ta Kasa Amurka/SA fellowship a shekarar 2001 zuwa 2003
  • Kyautar Mellon a shekarar 1998 zuwa 2000
  • Kyautar matan SAB a yankunan karkara shekara ta 1997

Mukamai da ta gudanar[gyara sashe | gyara masomin]

  • Mataimakin Shugaban Jami'ar Cape Town (2018)
  • Mataimakin Shugaban Jami'ar Cape Town (2016)
  • Mataimakin Shugaban Bincike da Ƙirƙiri a Jami'ar Afirka ta Kudu
  • Babban Shugaban Kwalejin Injiniya da Fasaha na Jami'ar Afirka ta Kudu
  • Farfesa na Jami'ar Witwatersrand
  • Farfesa Extraordinaire na Jami'ar Fasaha ta Tshwane
  • Mataimakin shugaban kwamitin kasa na kungiyar lissafin kasa da kasa
  • Wakilin Gidauniyar FirstRand
  • Wakilin Telkom SA Foundation
  • Memba na Hukumar Afirka ta Kudu, Hukumar Kula da Kimiyya ta Duniya (ICSU)
  • Manajan Daraktan Pythagoras
  • Bristol Illustrious Farfesa mai ziyara

Rayuwa ta sirri[gyara sashe | gyara masomin]

Phakeng ta auri Richard Setati na tsawon shekaru 19 (1988 – 2007) kuma sun haifi ɗa guda, Tsholofelo wanda aka haifa a 1990. A cikin 2012, ta auri Madimetja Lucky Phakeng, don haka ta ƙara appendage "Phakeng" ga sunan mahaifinta. Lucky Phakeng mai ba da shawara ne a halin yanzu yana jagorantar Kwamitin Gudanar da Ka'ida.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]