Nana Anima Wiafe-Akenten

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Nana Anima Wiafe-Akenten
Rayuwa
Haihuwa Ghana
ƙasa Ghana
Karatu
Makaranta University of Ghana
St Roses Senior High (Akwatia) (en) Fassara
Harsuna Twi (en) Fassara
Yaren Akan
Sana'a
Sana'a linguist (en) Fassara da media scholar (en) Fassara

 

Nana Anima Wiafe-Akenten ma'aikaciyar watsa labarai ce 'yar ƙasar Ghana ce kuma shugabar Sashen Akan-Nzema na Kwalejin Ilimin Harsuna, Ajumako Campus na Jami'ar Ilimi, Winneba a Ghana.[1] Ita ce mace ta farko da ta sami digiri na uku a cikin yaren Twi, ɗaya daga cikin nau'ikan Akan.[1]

Rayuwa ta sirri[gyara sashe | gyara masomin]

Wiafe-Akenten daga Atwima-Ofoase ce a yankin Ashanti take.[1] Dakta Anima ta taso ne a cikin dangin masana ilimi. Ta auri Dr. Charles B. Wiafe-Akenten, wanda kuma Malama ce a Sashen ilimin halin ɗan Adam na Jami'ar Ghana.[1] Yaranta na farko, Dr Michael Wiafe-Kwagyan, malami ne a Sashen Kimiyyar Tsirrai a wannan cibiyar.[1] Tana da 'ya'ya mata uku Nana Adwoa, Awo Asantewaa, da Ohenemaa Wiafewaa.[1]

Ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

Wiafe-Akenten ta yi karatun sakandare a makarantar sakandare ta St. Roses, Akwatia a yankin Gabashin Ghana tsakanin shekarun 1991 zuwa 1993.[1] Ta halarci Jami'ar Ghana a digirinta na farko, inda ta kammala karatun digiri tare da Bachelor of Arts in Linguistics and Theater Arts (Theater for Extension Communication) a shekara ta 1995.[1] Ta sami Digiri na Doctorate daga Jami'ar Ghana a watan Yuli, 2017 a cikin Nazarin Harshen Ghana (Akan Linguistics - Media Disccourse).[1] Musamman ma, ta rubuta kasidarta akan Modern usage of Akan on radio and TV (Sɛ dea wɔde akan kasa dzi dwuma enɛ mbre yi wɔ radio ne TV so) a cikin yaren Twi, wanda ta fara yin haka. A cewarta, babban ƙalubalen rubuta takardar ilimi a cikin Twi shine daidai fassarar fassarori da kalmomi na rubutun kimiyya daga Ingilishi.[1] According to her, the main challenge of writing an academic paper in Twi was correctly translating quotations and terminology of scientific writing from English.[2][3]

Aikin Media[gyara sashe | gyara masomin]

Ta yi aiki a gidan talabijin na GTV, daga shekarun 2003 zuwa 2013.[1][2] Ta kuma shirya wani shiri mai suna Amammerefie a gidan rediyon gida, Asempa FM tsakanin shekarun 2008 zuwa 2010.2013.[1] Bugu da ƙari, ta yi aiki a matsayin shugabar labarai na Akan a Top Radio da Radio Universe duk a Accra.[1][2]

Ayyukan zamantakewa[gyara sashe | gyara masomin]

Wiafe-Akenten ta kafa gidauniyar Language Watch Foundation don taimakawa wajen dakile amfani da kalaman batanci.[1][2] Ta na kan aiwatar da kafa Cibiyar Yaɗa Labarai ta Nananom don horar da mutane dabarun rubutun Twi, zaɓar kalmomi, magana da jama'a, amfani da karin magana na Twi da kalmomin camfi.[1][2]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 Nuhu Billa, Hadiza. "Nana Anima Wiafe-Akenten - First PhD holder in Twi". graphic ghana. Retrieved 31 August 2017.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 "Nana Anima Wiafe-Akenten becomes first PhD holder in Twi". pulse ghana (in Turanci). 2017-07-30. Retrieved 2019-03-19.
  3. MyJoyOnline TV (2017-08-04), Studying Local Language - News Desk on Joy News (4-8-17), retrieved 2019-03-21