Ramahurmuzi

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ramahurmuzi
Rayuwa
Haihuwa 10 century
ƙasa Daular Abbasiyyah
Mutuwa 971
Sana'a
Sana'a muhaddith (en) Fassara
Muhimman ayyuka Amthāl al-ḥadīth al-marwīyah ʻan al-Nabī ṣallá Allāh ʻalayhi wa-sallam (en) Fassara
Imani
Addini Musulunci
Mabiya Sunnah

Abū Muḥammad al-Ḥasan ibn ʻAbd al-Raḥmān ibn Khallād al-Rāmahurmuzī (Larabci: ابو محمد الحسن بد الرحمن بن خلاد الرامهرمزي) (?— kafin 971 CE/360 AH), wanda aka fi sani da shi a cikin littattafan tarihi kamar Ibn al-Khallād, masanin ilimin hadisi ne na Farisa kuma marubuci wanda ya rubuta ɗayan manyan littattafan farko da aka tattara a cikin littattafan adabin hadisi, al-Muḥaddith al-Fāṣil bayn al- Rāwī wa al-Wāʻī.

Tarihin Rayuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Ba a tantance takamaiman ranar haihuwar Al-Rāmahurmuzī ba, amma ana iya kimanta shi dangane da kwanakin rasuwar malamansa, yana sanya haihuwarsa kusan shekaru 100 kafin mutuwarsa. Don haka, 871/260 kimantawa ce daidai gwargwado, a cewar The Encyclopaedia of Islam, dangane da tsawon rayuwar da galibi ake ɗauka don ƙwararrun hadisi. Sunan al-Rāmahurmuzī alama ce ga Rām-hurmuz wani gari a Khūzistān a kudu maso yammacin Iran a yau. Mahimmancin Rām -hurmuz shine tsakiyar wurinsa a tsaka tsakanin Ahwaz, Shūshtar, Iṣfahān da Fārs tsakanin Āb -i Kurdistān da kogunan Gūpāl.

Ya fara karatun hadisi a 903/290, yana jin hadisi daga babansa, Abd al-Raḥmān ibn Khallād, da Muḥammad ibn Abdillāh al-Ḥaḍarī, Abū al-Ḥuṣayn al-Wādiʻī, Muḥammad ibn Ḥibbān al-Māzinī da sauran su tsara. Ya yi aiki a matsayin alƙali (qāḍī) na wani lokaci, ko da yake an ba da cikakken bayani. Al-Dhahabi ya bayyana Al-Rāmahurmuzī a matsayin "fitaccen limami ... wanda ya kasance daga limaman hadisi kuma wannan zai bayyana ga duk wanda ya yi tunani kan aikinsa a ilimin hadisi."

Dalibansa sun haɗa da Abū al-Ḥusayn Muḥammad ibn Aḥmad al-Saaydāwī, al-Hasan ibn al-Layth al-Shīrāzī, Aḥmad ibn Mūsā ibn Mardawayh, Aḥmad ibn Isḥāq al-Nahāwandī da wasu da dama daga mazaunan Farisa.

Al-Dhahabi ya ce bai iya gano ranar mutuwar Al-Rāmahurmuzī ba kuma ya yi hasashen cewa ya kasance a cikin shekarun 350 na Hijira, tsakanin 961 zuwa 971 AZ. Sannan ya nakalto Abū al-Kasim ibn Mandah kamar yadda aka ambata a cikin aikinsa, al-Wafayāt, cewa Al-Rāmahurmuzī ya rayu har kusan 971/360 yayin da yake zaune a cikin birnin Rām-hurmuz. Encyclopaedia of Islam ya kayyade mutuwarsa da ta faru a 971/360.

Ayyuka[gyara sashe | gyara masomin]

Al-Rāmahurmuzī mawaƙi ne kuma al-Thaʻālabī ne ya tattara kaɗan daga cikin waƙoƙinsa a cikin Yatīmah al-Dahr. Biyu daga cikin ayyukansa na da'awa sun wanzu har zuwa yanzu, dukansu sun shafi batun hadisi.

  1. al-Muḥaddith al-Fāṣil bayn al-Rāwī wa al-Wāʻī-aikinsa mafi mashahuri, cikakken aiki ne a kan batun taƙaitaccen hadisi da kimanta tarihin rayuwa, Ibn Ḥajr yana ganin ya kasance daga cikin manyan ayyukan farko akan batun. ĪAlī al-Qārī ya bayyana cewa furucin da Ibn Ḥajr yayi amfani da shi yana barin tunanin cewa akwai ire-iren ayyuka iri-iri a lokacin Al-Rāmahurmuzī ya rubuta shi saboda haka yana da wuya ƙaddararsa ta farko. Encyclopaedia of Islam ya zama na farko. Al-Muḥaddith al-Fāṣil ya rinjayi duk ayyukan da suka biyo baya a cikin nau'in sa kuma ana samun su a buga, Muḥammad ʻIjāj al-Khaṭīb ne ya shirya a Beirut, 1971. Ibn Ḥajr yayi sharhi cewa al-Muḥaddith al-Fāṣil bai haɗa da duk fannonin da suka dace ba karatun hadisi. Al-Dhahabi ya ce ya ji wannan aikin tare da isnadi yana komawa Al-Rāmahurmuzī.
  2. Amthāl al-Nabī—tarin misalai 140 a cikin surar hadisai waɗanda aka buga su bugu biyu. Amatulkarim Qureshi ne ya gyara na farko a Hyderabad, 1968 sannan na biyu M. M. al-tAthamī a Bombay, 1983
  3. Rabīʻ al-Mutayyim fī Akhbār al-ʻAshshāq
  4. al-Nawādir
  5. Risālah al-Safr
  6. al-Ruqā wa al-Taʻāzī
  7. Adab al-Nāṭiq

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]