Vilnius
![]() | |||||
---|---|---|---|---|---|
Vilnius (lt) Вїлнѧ (mis) | |||||
|
|||||
![]() | |||||
| |||||
Kirari | «Unitas, Iustitia, Spes» | ||||
Suna saboda |
Vilnia (en) ![]() | ||||
Wuri | |||||
| |||||
Ƴantacciyar ƙasa | Lithuania | ||||
City municipality of Lithuania (en) ![]() | Vilnius City Municipality (en) ![]() | ||||
Babban birnin |
Principality of Vilnius (en) ![]() Lithuania Grand Duchy of Lithuania (en) ![]() Lithuanian–Byelorussian Soviet Socialist Republic (en) ![]() Republic of Central Lithuania (en) ![]() Vilnius Voivodeship (en) ![]() Vilnius County (en) ![]() Lithuanian Soviet Socialist Republic (en) ![]() Polish–Lithuanian Commonwealth (en) ![]() Vilensky Uyezd (en) ![]() Vilnius City Municipality (en) ![]() Vilnius County (en) ![]() Vilna Governorate-General (en) ![]() Lithuania Governorate (en) ![]() Lithuanian Soviet Socialist Republic (en) ![]() Vilnius District Municipality (en) ![]() Vilna Governorate (en) ![]() Vilnius Oblast (en) ![]() | ||||
Yawan mutane | |||||
Faɗi | 581,475 (2023) | ||||
• Yawan mutane | 1,450.06 mazaunan/km² | ||||
Labarin ƙasa | |||||
Yawan fili | 401 km² | ||||
Wuri a ina ko kusa da wace teku |
Neris (en) ![]() ![]() | ||||
Altitude (en) ![]() | 112 m-98 m | ||||
Bayanan tarihi | |||||
Ƙirƙira | 13 century | ||||
Tsarin Siyasa | |||||
• Mayor of Vilnius (en) ![]() |
Remigijus Šimašius (mul) ![]() | ||||
Bayanan Tuntuɓa | |||||
Lambar aika saƙo | 01001 | ||||
Kasancewa a yanki na lokaci | |||||
Tsarin lamba ta kiran tarho | 5 | ||||
Wasu abun | |||||
| |||||
Yanar gizo | vilnius.lt | ||||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Vilnius babban birni ne kuma mafi girma a yankin Lithuania, yana da yawan jama'a 625,349[1] (bisa ga rijistar jiha) ko 628,946 [2] ( As of 2023[update] ga gundumar Vilnius) As of 2023[update] . Yawan jama'a na yankin aikin birni na Vilnius, wanda ya wuce iyakar birni, an kiyasta a 718,507 (kamar na 2020),[3] yayin da bisa ga asusun inshorar lafiya na yankin Vilnius, akwai mazaunan na dindindin 753,875 kamar na watan Nuwamba 2022 a cikin birnin Vilnius. da kuma gundumar Vilnius a hade.[4][5] Vilnius yana a kudu maso gabashin Lithuania, kuma a halin yanzu shine birni mafi girma a cikin jihohin Baltic . har wayau birnin ne wurin zama na gwamnatin ƙasar ta Lithuania da kuma gundumar Vilnius .
An san Vilnius, a tsakanin sauran abubuwa, don gine-ginen tsohon garinsa, daya daga cikin tsofaffin garuruwa mafi girma da kuma mafi kyau a Arewacin, Gabas, da Tsakiyar Turai, ya bayyana Cibiyar Tarihin Duniya ta UNESCO a 1994.[6][7][8][9] Tsarin gine-ginen Vilnian Baroque ana kiransa sunan birnin, wanda shine birni mafi girma na Baroque arewacin Alps, kuma mafi nisa zuwa gabas.[10][11]
An lura da birnin saboda yawan al'adu da yawa a zamanin Yaren mutanen Poland-Lithuania Commonwealth, tare da kafofin zamani waɗanda ke kwatanta shi da Babila . Kafin yakin duniya na biyu da Holocaust, Vilnius yana daya daga cikin muhimman cibiyoyin Yahudawa a nahiyar Turai. Tasirin Yahudawa ya sa aka yi mata lakabi da "Urushalima ta Lithuania". Napoleon ya kira ta "Urushalima ta Arewa" yayin da yake wucewa a cikin 1812.
Etymology da sauran sunaye
[gyara sashe | gyara masomin]Sunan birnin ya samo asali ne daga kogin Vilnia, daga Lithuania don ripple .[12] Garin kuma yana da haruffan rubutu da yawa a cikin yaruka daban-daban a tsawon tarihinsa: Vilna ta taɓa zama gama gari a cikin harshen Ingilishi. Fitattun sunayen da ba sanannu ba Lithuania ba na birni sun haɗa da Yaren Polish , Belarusian ( Vilnia ), German , Latvian , Ukrainian ( Vilno ), Yiddish ( Vilne ). Sunan Rasha daga lokacin daular Rasha shine Вильна ( Vilna ), ko da yake Вильнюс ( Vilnyus ) yanzu ana amfani dashi. Sunayen Wilno, Wilna da Vilna kuma an yi amfani da su a cikin tsofaffin littattafan Turanci-, Jamusanci-, Faransanci- da Italiyanci lokacin da birnin ya kasance ɗaya daga cikin manyan biranen Yaren mutanen Poland-Lithuania Commonwealth kuma muhimmin birni a Jamhuriyar Poland ta biyu . Har yanzu ana amfani da sunan Vilna a cikin Finnish, Fotigal, Sifen, da Hebrew: וילנה . Har yanzu ana amfani da Wilna a cikin Jamusanci, tare da Vilnius .
Hotuna
[gyara sashe | gyara masomin]-
Gundumar Karolinishkes, Vilnius
-
Entrace to Municipality building
-
Dakin Taro na birnin
-
Asalin tsohon birnin
-
An kawata birnin Vilnius da gine-ginen Zamani
-
Coci a birnin
-
Kogin Neris
-
Vilnius Salomeja Nėris gymnasium
-
Tashar jirgin Kasa ta birnin
-
Filin jirgin Sama na Vilnius
-
Kaburburan sojojin Poland
Manazarta
[gyara sashe | gyara masomin]- ↑ "Statistinės suvestinės: Gyventojų skaičius pagal savivaldybes 2023 m. sausio 1 d." [Statistical summaries: number of inhabitants in municipalities as of 1 January 2023]. Vilnius (in Lituweniyanci). Valstybės įmonė Registrų centras [State Enterprise Center of Registers of Lithuania]. 1 January 2023. Retrieved 3 January 2023.
- ↑ Statistics of Vilnius; municipality of Vilnius
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedPopulation
- ↑ "Vilniaus teritorinė ligonių kasa - Prisirašiusių gyventojų skaičius" (in Lituweniyanci). Retrieved 8 December 2022.
- ↑ "Vilniaus teritorinė ligonių kasa - Prisirašiusių gyventojų skaičius". vilniaustlk.lt (in Lituweniyanci). Archived from the original on 28 January 2021. Retrieved 5 March 2021.
- ↑ "Lithuania". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 14 January 2018.
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedTheCapital
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedVWH
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedLurk
- ↑ "Baroque Vilnius". VisitWorldHeritage.com. Archived from the original on 12 February 2023. Retrieved 12 February 2023.
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedunesco
- ↑ "Portrait of the Regions of Lithuania – Vilnius city municipality". Department of Statistics. Archived from the original on 22 July 2015. Retrieved 1 August 2015.
- Articles containing potentially dated statements from 2023
- Articles with invalid date parameter in template
- All articles containing potentially dated statements
- Articles containing Hebrew-language text
- Articles with hAudio microformats
- Pages with reference errors
- CS1 Lituweniyanci-language sources (lt)
- Pages using the Kartographer extension