Yaki harshe
Yaqui | |
---|---|
Yoem Noki | |
Furucci | Template:IPA-azc |
Asali a | Mexico, U.S. |
Yanki | Sonora, Arizona |
Ƙabila | Yaqui people |
'Yan asalin magana |
Template:Sigfig in Mexico (2020 census)[1] 640 in the USA (2015 census) |
Uto-Aztecan
| |
Latin | |
Lamban rijistar harshe | |
ISO 639-3 |
yaq |
Glottolog |
yaqu1251 [2] |
Yaqui is classified as Vulnerable by the UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger |
Hiaki | |
---|---|
Mutum | Hiaki / Yoeme |
Mutane | Yaki / Yoemem |
Harshe | Yoem Noki |
Ƙasa | Hiakim |
Yaqui (ko Hiaki ), wanda aka fi sani da sunan Yoeme ko Yoem Noki, yaren ɗan asalin Amurka ne na dangin Uto-Aztecan . Kimanin mutanen Yaqui 20,000 ne ke magana da shi, a cikin jihar Sonora ta Mexico da kuma iyakar jihar Arizona a Amurka . Yana da ɗan fahimta da yaren Mayo, kuma ana magana da shi a cikin Sonora, kuma tare ana kiran su harsunan Cahitan .
Fassarar sauti[gyara sashe | gyara masomin]
Bayanan da ke ƙasa suna amfani da rubutun da ƙabilar Pascua Yaqui ke amfani da ita a Amurka. Har ila yau, akwai nau'o'in tsarin rubutu da yawa da aka yi amfani da su a Mexico da suka bambanta kaɗan, musamman a yin amfani da ƙimar Mutanen Espanya don baƙaƙe da yawa da ka'idojin rubutun Mutanen Espanya: "rohikte" za a rubuta "rojicte". Akwai ƙananan bambance-bambance a cikin sautin yarukan Mexico da Amurka, na ƙarshe yana ƙoƙarin ware "r" na tsaka-tsaki da "k" na ƙarshe.
Wasula[gyara sashe | gyara masomin]
Sautin wasalin Yaqui yayi kama da na Mutanen Espanya:
Gaba | Tsakiya | Baya | |
---|---|---|---|
Kusa | i | u | |
Tsakar | e ~ ɛ | o | |
Bude | a |
Wasulan na iya zama gajere ko tsayi a tsawon lokaci. Sau da yawa, ana taqaita dogayen wasulan idan aka yi amfani da kalmar da aka yi amfani da su da kyau: 'maso' ('barewa') an rage su zuwa 'maso' a cikin 'maso bwikam' ('waƙar barewa'). Ana rubuta dogayen wasula ta hanyar ninka wasali. Dogayen wasula na iya canza sautin, amma ba a wakilta hakan a cikin rubutaccen harshe. An kwatanta Yaqui sau da yawa a matsayin harshe na tonal ko "fitila accent", [3] amma nau'ikan harshe na zamani ba su nuna wani yaɗuwar amfani da sautin murya ba.
Consonants[gyara sashe | gyara masomin]
- ↑ Lenguas indígenas y hablantes de 3 años y más, 2020 INEGI. Censo de Población y Vivienda 2020.
- ↑ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Yaqui". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ↑ Dedrick & Casad 1999.