Yaren Yaqui

Yaren Yaqui
Dangin harshen	Uto-Aztecan (en) Cahitan (en) Yaki harshe
Lamban rijistar harshe
ISO 639-3	yaq
Glottolog	yaqu1251

Yaqui (ko Hiaki ), wanda aka fi sani da sunan Yoeme ko Yoem Noki, yaren ɗan asalin Amurka ne na dangin Uto-Aztecan . Kimanin mutanen Yaqui 20,000 ne ke magana da shi, a cikin jihar Sonora ta Mexico da kuma iyakar jihar Arizona a Amurka . Yana da ɗan fahimta da yaren Mayo, kuma ana magana da shi a cikin Sonora, kuma tare ana kiran su harsunan Cahitan .

Fassarar sauti

Bayanan da ke ƙasa suna amfani da rubutun da ƙabilar Pascua Yaqui ke amfani da ita a Amurka. Har ila yau, akwai nau'o'in tsarin rubutu da yawa da aka yi amfani da su a Mexico da suka bambanta kaɗan, musamman a yin amfani da ƙimar Mutanen Espanya don baƙaƙe da yawa da ka'idojin rubutun Mutanen Espanya: "rohikte" za a rubuta "rojicte". Akwai ƙananan bambance-bambance a cikin sautin yarukan Mexico da Amurka, na ƙarshe yana ƙoƙarin ware "r" na tsaka-tsaki da "k" na ƙarshe.

Wasula

Sautin wasalin Yaqui yayi kama da na Mutanen Espanya:

	Gaba	Tsakiya	Baya
Kusa	i		u
Tsakar	e ~ ɛ		o
Bude		a

Wasulan na iya zama gajere ko tsayi a tsawon lokaci. Sau da yawa, ana taqaita dogayen wasulan idan aka yi amfani da kalmar da aka yi amfani da su da kyau: 'maso' ('barewa') an rage su zuwa 'maso' a cikin 'maso bwikam' ('waƙar barewa'). Ana rubuta dogayen wasula ta hanyar ninka wasali. Dogayen wasula na iya canza sautin, amma ba a wakilta hakan a cikin rubutaccen harshe. An kwatanta Yaqui sau da yawa a matsayin harshe na tonal ko "fitila accent", amma nau'ikan harshe na zamani ba su nuna wani yaɗuwar amfani da sautin murya ba.