Abdussalam Akhundzadeh

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Abdussalam Akhundzadeh
Rayuwa
Haihuwa Salyan (en) Fassara, 1843
Mutuwa Tbilisi (en) Fassara, 1907
Sana'a
Sana'a religious educator (en) Fassara, religious writer (en) Fassara da Shaykh al-Islām
Imani
Addini Musulunci
Shi'a

Abdussalam Akhundzadeh ( Azerbaijani, Persian) Malamin addini ne dan kasar Azabaijan, malamin addinin Islama kuma Sheikh ul-Islam na Caucasus na biyar.

Rayuwar farko[gyara sashe | gyara masomin]

An haife shi a Salyan a ranar 13 ga watan Janairu 1843 ga limamin yankin Akund Vali Muhammad da matarsa Khanum Aliverdi gizi.[1] Ya koyi Larabci, Farisa da Turkawa a farkon rayuwarsa daga mahaifinsa.[2] Ya koma Tbilisi a 1864 kuma ya zauna a titin Gorgasali na yanzu, Old Tbilisi . A ranar 6 ga Oktoba, 1879, an ba shi damar yin aiki a matsayin malami a sashen Tatar, inda ya doke Seyid Azim Shirvani a gasar,[3] kuma ya zuwa ranar 28 ga Yuli, 1880, a hukumance an nada shi malami a makarantar Gori Teachers Seminary . [1] A halin yanzu, ya sadu da Ali-Agha Shikhlinski, Mirza Fatali Akhundov da sauran masu fasaha na Azeri wadanda ke aiki kuma suna zaune a Tbilisi.

As Sheikhul Islam[gyara sashe | gyara masomin]

An nada shi a matsayin Sheikh ul-Islam a ranar 21 ga watan Yuni 1893 bayan rasuwar Mirza Hasan Tahirzadeh kuma ya rike mukamin har zuwa rasuwarsa a shekara ta 1907. A cikin 1895, an zabe shi a matsayin shugaban Majalisar Ruhaniya na Caucasus . Ya kasance a wurin bikin nadin sarauta na Nicholas II na Rasha a ranar 26 ga Mayu 1896.

Ya kasance mai aiki a lokacin kisan kiyashin Armeno-Tatar, ya inganta zaman lafiya tsakanin al'ummomi sosai. Ya ziyarci Nakhchivan a ranar 15 ga Mayu 1905. Tare da qadis na Yerevan, Sharur da Nakhchivan, archimandrite na Yerevan Karapet da Jafargulu khan, ya ziyarci kauyukan Garakhanbeyli, Tumbul, Goshadize da Shikhmakhmud . Musulman kauyukan Garajig da Bulgan sun taru ne a kauyen Garakhanbeyli da ke da al'ummar Armeniya, inda Armeniyawa da musulmi suka sha alwashin ba za su yi gaba da juna ba.[4] Ya buga wata sanarwa tare da Katolika na Armenia Mkrtich Khrimian game da kisan kiyashi a watan Yuni 1905.[5]Ya samu labarin mutuwar 'yarsa Zabita wanda ya haifar da tashin hankali saboda ya ga kisan kiyashi a lokacin da ya ziyarci Ganja . [6] Ya mutu ba da daɗewa ba a ranar 18 ga Nuwamba 1907, yana fama da baƙin ciki sakamakon mutuwar 'yarsa. An binne shi a Pantheon na fitattun Azerbaijan, Tbilisi . An maye gurbinsa da Abbasquli Sultan-Huseynbeov na wucin gadi[7] sannan Mahammad Hasan Movlazadeh Shakavi ya gaje shi.

Iyali[gyara sashe | gyara masomin]

Ya yi aure akalla sau uku:

  1. Ummu Salama - 'yar gida mai daraja Abdul Ali bey Muradkhanov
    1. Abdullatif bey
    2. Abdurrashid bey (b. 10 Afrilu 1880) - Gwamnan Baku
    3. Asaf bey
    4. Valida Khanum (20 Disamba 1884)
    5. Zabita khanum (1887-1905)
    6. Hidayat bey (20 Disamba 1893)
  2. Gulara khanum - diyar malamin gida Haji Alakbar
    1. Asiya khanum (25 Satumba 1901)
  3. Sona khanum - 'yar gida mai daraja Javad bek

Baya ga danginsa, ya kasance kakan mahaifiyar Anvar Gasimzade (wanda mahaifinsa Ali Gasimov ya kasance 'yar'uwar Akhundzadeh), da Fidan Gasimova da Khuraman Gasimova .[8]

Ayyuka[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin harshen Rashanci[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Учебник по исламу - Littafin Karatun Musulunci
  2. Лекарство от невежества (объяснение и заявление метода лечения) - Maganin Jahilci (Bayyanawa da Bayyana Hanyar Jiyya)
  3. Наставление и назидание - Umarni da Gyarawa

A cikin harshen Azerbaijan[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Umdətul Əhkam ("Babban hukunci", 1882, Tabriz ),
  2. Zubdətul Əhkam ("Selected Verdict", 1903)
  3. Tarixi Müqəddəs Ənbiya ("History of Holy Prophets", 1892)
  4. Tarixi Müqəddəs Xatəmül Ənbiya və Xilafət (" History of the Holy Prophets and the Khalifate"),
  5. Xətti Təliq da Nəstəliq ("Rubutun Hannu Taliq da Nastaliq ")

A cikin harshen Farisa[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Miftahil Lisani Farsi ( Persian </link> ) - Mabuɗin harshen Farisa (1891)
  2. Qawaid Mukhtasare Farsi - Takaitaccen Dokokin Harshen Farisa
  3. Mutalie-i Kitab-i-Íqán (Persian) - Yadda ake karanta Kitab-i-Íqán (1896, Tbilisi )[9]
  4. Mudafia bar megalei khasm (Persian) - Kare labarin abokin hamayya (1897, Tbilisi)[1][10]
  5. Nasihati waiz ( Persian ) - Nasihar Mai Wa'azi (1903)

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 1.2 Rahnulla, Sevinj (2021). Şeyxülislam Abdussalam Axundzadənin dini-etik görüşləri (Dissertasiya) [Sheikh ul-Islam Abdussalam Akhundzadeh's religious-ethic views (Dissertation)] (PDF). Baku.
  2. "Axundzadə Əbdüssəlam Axund Vəliməmməd oğlu". calilbook.musigi-dunya.az. Archived from the original on 2021-06-14. Retrieved 2021-06-14.
  3. Nəsrəddinov, Nazim (26 December 2013). "Naxçıvan "Əshabi - Kəhf"i - Olaylar". www.anl.az. Archived from the original on 2014-08-04. Retrieved 2021-06-14.
  4. Mustafa, Nazim. "Massacres in Nakhchivan and Sharur-Daralayaz". genocide.preslib.az. Archived from the original on 2015-08-09. Retrieved 2021-06-14.
  5. Խմբագրական (1993-03-31). "Խրիմյան Հայրիկի և Բաքվի Շեյխ ուլ Իսլամի համատեղ կոչը հայ և ադրբեջանցի ժողովուրդներին 1905 թվականին" [Joint appeal of Khrimyan Hayrik and Sheikh ul Islam of Baku to the Armenian-Azerbaijani peoples in 1905]. Էջմիածին. Պաշտօնական ամսագիր Հայրապետական Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի. Ծ (Ա–Գ): 41.
  6. Рахнулла, С. В.; Rahnulla, S. V. (2017). "Пятый шейх-уль-ислам духовного управления мусульман Кавказа". Актуальні проблеми філософії та соціології (in Rashanci).
  7. Zaytsev, Ilya. "Документы эпохи Шамиля из Государственного архива Российской Федерации // Ломоносовские чтения. Востоковедение. Тезисы докладов научной конференции . М.,2015" (in Turanci): 222. Cite journal requires |journal= (help)
  8. Musayeva, Yasaman (27 December 2019). "Əfsanə qadın". www.anl.az. Archived from the original on 2021-06-14. Retrieved 2021-06-14.
  9. Islamic manuscript catalogue (PDF). Saint Petersburg: Institute of Oriental Manuscripts of the Russian Academy of Sciences.
  10. Hashemian, Hadi. "«مدافعه بر مقاله خصم» از عبدالسلام آخوندزاده، شیخ الاسلام قفقاز" ["Defending against the Enemy" article by Abdul Salam Akhundzadeh, Shaykh al-Islam of the Caucasus]. Payām-i Bahāristān (in Persian). 3 (12): 386. ISSN 1735-9929.CS1 maint: unrecognized language (link)