Catherine Nakalembe

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Catherine Nakalembe
Rayuwa
Haihuwa Kampala
ƙasa Uganda
Karatu
Makaranta University of Maryland (en) Fassara
Makerere University (en) Fassara
Thesis '
Thesis director Chris Justice (en) Fassara
Sana'a
Sana'a scientist (en) Fassara
Employers University of Maryland (en) Fassara
Kyaututtuka

Catherine Nakalembe wata masaniya ce a fannin kimiyya ta nesa (remote sensing) daga ƙasar Uganda kuma mataimakiyar farfesa a fannin bincike a Jami'ar Maryland (UMD) a Sashen Kimiyyar Ƙasa da kuma Daraktar shirin Harvest na NASA na Afirka.[1][2] Binciken ta ya haɗa da fari, noma da wadatar abinci.

A cikin shekarar 2020, an ba wa Nakalembe lambar yabo ta Abinci ta Afirka.

Rayuwar farko da ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

Nakalembe ta girma a Kampala, Uganda. Mahaifinta makanikin mota ne mai koyar da kansa, kuma mahaifiyarta tana da kuma tana gudanar da gidan abinci a Makindye.[3]

Nakalembe ta shiga fannin kimiyyar muhalli ne kwatsam, saboda ta rasa kwas ɗin kimiyyar wasannin motsa jiki na farko lokacin da take shiga karatun digirinta na farko a jami'ar Makerere a farkon shekara ta 2002.[4] A shekarar 2007, ta sami digiri na farko a Kimiyyar Muhalli daga Jami'ar Makerere.[4][2]


Bayan karatun digiri na farko, ta sami guraben karatu don digiri na biyu a fannin ilimin ƙasa da injiniyanci na muhalli a Jami'ar Johns Hopkins. Ta sami digiri na biyu a shekarar 2009.[5][4][6]

Nakalembe ta samu Ph.D a fannin Kimiyyar Ƙasa a Jami'ar Maryland a ƙarƙashin kulawar Chris Justice. Binciken da ta yi na digirin digirgir na da nufin bayyana illar fari ga amfani da ƙasa da kuma rayuwar ‘yan Ugandan Arewa maso Gabashin ƙasar. Wannan shi ne mataki na farko na samar da tushen abin da ya dace na aikin ba da tallafin bala'i wanda ya tallafa wa gidaje sama da 75,000 a yankin tun daga farkon shekarar 2017 da kuma ceto albarkatun gwamnatin Uganda da za su kai ga taimakon gaggawa.[2][6][7]

Aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Ita ce shugabar shirin Afirka a cikin shirin girbi na NASA kuma an santa da aikinta ta hanyar amfani da ilimin nesa (remote sensing) da fasahar koyon injin da ke tallafawa ci gaban aikin gona da samar da abinci a duk faɗin Afirka. Ta fara fahimtar nesa ta hanyar jiragen sama marasa matuka wajen binciken matsugunan 'yan gudun hijira da taswirar zaftarewar ƙasa a Uganda. Ta gudanar da bincike a cikin zurfin fahimtar fari, noma, da kuma jagorantar haɗin gwiwar lura da ƙasa a cikin sa ido kan aikin gona na ƙananan masu riƙe da noma a ƙasashe da yawa.[3]

Nakalembe tana shiryawa tare da jagorantar horo kan kayan aiki da bayanai na nesa, tana aiki tare da ma'aikatun ƙasa kan hanyoyin yanke shawara kan aikin gona, da kuma jagorantar tsare-tsare don hana illolin da ke haifar da gazawar amfanin gona.[5]

Girmamawa da kyaututtuka[gyara sashe | gyara masomin]

Ta karɓi lambar yabo ta Ƙarfafa Ƙwararrun Mutum na Farko a Ƙungiya a Duniya a shekara ta 2019.[6][8]

A cikin shekarar 2020, ta raba kyautar Abinci ta Afirka (AFP) tare da Dr. André Bationo daga Burkina Faso. Olusegun Obasanjo, shugaban kwamitin AFP ya bayyana cewa, "Muna bukatar 'yan Afirka masu kirkire-kirkire irin su Dr. Bationo da Dokta Nakalembe don nuna yuwuwar sabbin ilimi da fasaha tare da fasahohi masu amfani da ke taimakawa inganta darajar manoma. 'Yan Afirka."[9][10][11]

Ta kasance a shekarar 2020 UMD Research Excellence Honoree.[12] A cikin shekarar 2022, ta sami lambar yabo ta Golden Jubilee ta Uganda (farar hula). Shugaba Yoweri Museveni ne ya gabatar da ita ga iyayenta.[13][14]

Rayuwa ta sirri[gyara sashe | gyara masomin]

Tun shekara ta daga 2020, Nakalembe ta auri Sebastian Deffner,[15] (associate) farfesa na ilimin kimiyyar ka'idar a Jami'ar Maryland, gundumar Baltimore (UMBC).[16] Suna da yara biyu.[3]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Catherine Nakalembe | Harvest". nasaharvest.org. Retrieved 2021-08-10.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Nakalembe, Catherine | GEOG | Geographical Sciences Department | University of Maryland". geog.umd.edu (in Turanci). University of Maryland. Archived from the original on 2018-04-29. Retrieved 2020-09-17.
  3. 3.0 3.1 3.2 Garner, Rob (14 February 2020). "An Innovator in International Food Security". NASA. Retrieved 15 September 2020.
  4. 4.0 4.1 4.2 "Dr. Catherine Nakalembe donates USD 100,000 joint food prize for library". www.independent.co.ug. The Independent. September 15, 2020. Archived from the original on 2021-01-25. Retrieved 2020-09-17.
  5. 5.0 5.1 "Professor Nakalembe Named as 2020 Africa Food Prize Laureate | BSOS | Behavioral & Social Sciences College | University of Maryland". bsos.umd.edu. University of Maryland. Archived from the original on 2020-09-27. Retrieved 2020-09-17.
  6. 6.0 6.1 6.2 "Dr. Catherine Nakalembe Receives Inaugural GEO Individual Excellence Award | GEOG | Geographical Sciences Department | University of Maryland". geog.umd.edu. University of Maryland. Archived from the original on 2020-06-13. Retrieved 2020-09-17.
  7. "Dr. Catherine Nakalembe Named as 2020 Africa Food Prize Laureate | GEOG | Geographical Sciences Department | University of Maryland". geog.umd.edu. University of Maryland. Archived from the original on 2020-09-16. Retrieved 2020-09-17.
  8. "Congratulations to Dr. Catherine Nakalembe on Receiving the Inaugural GEO Individual Excellence Award". nasaharvest.org (in Turanci). 15 November 2019.
  9. "Dr. André Bationo and Dr. Catherine Nakalembe Awarded the 2020 Africa Food Prize (AFP) | Africa Food Prize". Africa Food Prize. 11 September 2020. Retrieved 10 August 2021.
  10. "Africa needs productive, policy push to transform agric — Obasanjo". Vanguard News (in Turanci). 2020-09-11. Archived from the original on 2020-09-12. Retrieved 2020-09-17.
  11. "Remote sensing specialist and soil scientist win Africa Food Prize". Devex. 2020-09-11. Retrieved 2020-09-17.
  12. "Drs. Feng, Loboda & Nakalembe Honored at 2020 Maryland Research Excellence Celebration | GEOG | Geographical Sciences Department | University of Maryland". geog.umd.edu. Retrieved 2020-12-29.
  13. "IN THE WEEK PAST: NRM liberation day celebrated at Kololo". New Vision (in Turanci). 30 January 2022. Retrieved 3 February 2022.
  14. "Dr. Nakalembe Honored with the Highest Civilian Award (Golden Jubilee Medal-Civilians) of Uganda". Department of Geographical Sciences. UMBC. Retrieved 1 February 2022.
  15. "My work helps improve people's livelihoods". Daily Monitor. 16 October 2020. Retrieved 22 January 2021.
  16. "Sebastian Deffner". UMBC / Dept Physics / Faculty. University of Maryland, Baltimore County. Retrieved 22 January 2021.