Ijede

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.

'''Ijede''' yanki ne na ci gaban kansiloli a jahar Legas, Najeriya. Shugaban majalisar ta na yanzu shine Hon. Motunrayo Gbadebo-Alogba.


Ƙaramar Hukumar Ijede tana ɗaya daga cikin LCDA guda 37 da Gwamnatin Sanata Bola Ahmed Tinubu (Jagaban Burg;uyata kirkiro daga ainihin ƙananun hukumomi 20 na jihar Legas a shekarar 2003.

An sassaka Ijede Lcda ne daga tsohuwar karamar hukumar Ikorodu. Lcda ta kunshi al’umma kamar haka: Ijede, Egbin, Oke Eletu, Ginti, Igbodu, Abule Eko, Igbopa, Ilupeju, Igbe Kapo, Igbe Ogunro, Igbe Oloja, Ayetoro, Ipakan, Iponmi, Ewu Owa, da sauransu. Jama'a a al'adance manoma ne.[1]

Lcda kuma na iya yin alfahari da babbar tashar wutar lantarki a yankin yammacin afirka, tashar wutar lantarki ta Egbin. Ijede Lcda ta kasance tana da zababbun Shugabanni da Sakatarorin Zartaswa da kuma Sole Administrator tun kafuwarta shekaru 14 da suka gabata. Lcda tana da kyakkyawar ƙasar noma mai albarka wacce za ta iya yin noma mai yawa tare da ayyukan noma da haɗin gwiwa.[2]


Don yanayin kwanciyar hankali, Ijede tana ɗaya daga cikin mafi kyawun wuri don neman comfort/jaje bayan dogon aiki da gajiyar aiki da kwantar da hankali. Ana shakatawa a kowane ɗayan wuraren shakatawa a cikin Ijede Lcda zai zama abin tunawa wanda ba za a manta da shi cikin gaggawa ba. An samu zaman lafiya da kwanciyar hankali a garin Ijede da kewaye kuma jama'a sun samu nutsuwa.


Ijede Lcda tana da unguwannin siyasa guda 4 da suka haɗa da Ward ABC da D. Ward A Consist na Egbin, Ipakan, Ebute Olowo, yayin da Ward B ya kunshi Aledo, Oju Ayepe, Ayegbami, Etita, Oju Ogun, Itundesan, Oko Mabude. Ward C kunshi Oke Oyinbo, Madan, Pacific, Barka da zuwa, Oko Ope, Igbe. Yayin da Ward D ya kunshi Abule Eko, Igbopa, Oke Eletu, Gbodu, Igbodo Jabe, Ilupeju.


A halin yanzu majalisar tana karkashin jagorancin Alhaji Fatiu Salisu a matsayin shugaban gudanarwa. Ijede Lcda tana da hedikwata a No 1, Madan Street Ijede wanda ke kallon kwanciyar hankali a tafkin da Legas ta yi fice.[3]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Ijede a matsayin al'umma ta fara ɗanɗano abin da ake nufi da zama mai cin gashin kanta a mulkin zamani a 1937 wanda aka fi sani da Ijede Native Authority tare da hafsan gundumar a matsayin shugaban zartaswa. A shekarar 1952 a karkashin rusasshiyar mulkin yankin yamma na marigayi Cif Obafemi Awolo, karamar hukumar Ijede ta cancanci kallo. Lamarin dai ya kasance har zuwa shekarar 1976 yayin da karamar hukumar Ijede ta haɗe da ƙaramar hukumar Ikorodu karkashin gwamnatin mulkin soja ta Janar Olusegun Obasanjo. A shekarar 1980 lokacin mulkin Gwamnan Jihar Legas, Cif Lateef Kayode Jakande, an sassaka Ijede daga jikin garin Ikorodu a matsayin mazabar Ikorodu ta II zuwa ƙaramar hukumar Irepodun karkashin jagorancin Cif Amusa. A lokacin gwamnatin Gen. Ibrahim Babangida a shekarar 1985 cewa ƙaramar hukumar Irepodun ta koma ƙaramar hukumar Ikorodu. Daga baya an sake kirkiro ƙaramar hukumar Ijede a shekarar 2003, tare da sabbin ƙananan hukumomin raya kananan hukumomi 37 a lokacin gwamnatin Governor Ahmed Bola Tinubu, Tsohon Gwamnan Jihar Legas.

Wuri[gyara sashe | gyara masomin]

Ƙaramar hukumar Ijede tana da iyaka da karamar hukumar Imota ta Gabas sannan kuma ta yi iyaka da yankin Arewa ta Ikorodu ta Arewa lcda sannan ta yi iyaka da kananun hukumomin Ikorodu ta Tsakiya da Igbogbo Bayeku.[1]

Mazauna[gyara sashe | gyara masomin]

Mazauna Ijede sun fi rinjaye Ijebus amma tare da wasu kabilu kamar Igbo, Hausawa da sauran su mazauna cikin al'umma.

Sana'o'i[gyara sashe | gyara masomin]

An san mutanen Ijede manoma ne da kuma masunta.

Yawan jama'a[gyara sashe | gyara masomin]

Al’ummar karamar hukumar Ijede sun kai kusan 1,600,000 bisa ga kidayar shekarar 2006.

Yawon shakatawa[gyara sashe | gyara masomin]

Karamar Hukumar Ijede tana da wuraren yawon bude ido da yawa, kamar ruwan bazara na Odoro, Lagon Legas. Ijede kuma na iya alfahari da otal-otal da wuraren shakatawa da yawa.


GARURUWAN: Oke-Eletu, Abule-Eko, Igbopa, Ipakan, Egbin da Ayetoro da dai sauransu.

Masana'antu[gyara sashe | gyara masomin]

Ijede ba zata iya yin fahariya da kowace babbar masana'anta in ban da yashi.

Ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

Akwai makarantun firamare na gwamnati guda 4 da sakandare guda 1 da ke da makarantun firamare da sakandare sama da 40 a garin Ijede kamar yadda take a yau.

Hospital/Health Centers
Ijede Primary Health Center Ijede,
Cibiyar Kiwon Lafiya ta Farko Oke-Eletu
Cibiyar lafiya ta farko Abule-Eko


Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 Local Government Areas. Retrieved on 2010-03-20.
  2. "Local Government Areas". Retrieved 2010-03-20.
  3. "Local Government Areas". Retrieved 2010-03-20.