Jainanci

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Jainanci
Founded 5 century "BCE"
Mai kafa gindi Mahavira (en) Fassara, Parshvanatha (en) Fassara da Rishabhanatha (en) Fassara
Classification
Jain Flag Photo
Tutar Jainancim
Masu bautan jainanci
gurin masu bautan jinainci

Jainanci ko Jainism addini ne mai asali daga Indiya wanda yake koyar da cewa "dukkan al'amuran da ke faruwa a sararin samaniya suna faruwa ne sabili da kansu, bazuwar, daidaitattu kuma suna da 'yanci daga al'amuran da suka gabata ko dalilan waje ko kuma allah": falsafar Jain ita ce tsohuwar falsafar Indiya wacce rarrabe jiki (al'amari) da rai (sani) gaba daya. Tana karantar da cewa duniya tana dawwama kuma cewa kowane mai rai yana da rai wanda yake da ikon ya zama masani (mai lura da duk abubuwan da suka faru). Rai wanda yayi nasara akan maƙiyanta na ciki kamar haɗewa, haɗama, girman kai, da sauransu ana kiranta jina wanda ke nufin nasara ko nasara (akan jahilci). Littafin Jainism mai tsarki shine Pravachansara .

Manyan abubuwa a Jainanci[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Duk wani mai rai yana da ruhi .
  2. Kowane rai na iya zama allahntaka, tare da halaye na asali na ilimi mara iyaka, fahimta, iko, da ni'ima (wanda aka rufe ta da karmas ).
  3. Duniya tana da iko da kanta, tare da duk abubuwan da suka faru da kansa, kuma kowane rai yana da damar da zai kai ga fahimtar allahntaka (siddha) ta hanyar ƙoƙarin kansa.
  4. Babu wani babban mahaliccin allahntaka, mai shi, mai kiyaye shi ko kuma mai halakarwa.
  5. Saboda haka, Jaininaws suna tunanin kowane mai rai kamar kansa, ba cutar da kowa kuma yana kyautatawa duk rayayyun halittu.
  6. Kowane rai an haife shi a matsayin sama, ɗan adam, ɗan adam ko ɗan wuta kamar yadda karmas yake.
  7. Kowane rai shine mai tsara rayuwar kansa, anan ko lahira. [1]
  8. Lokacin da rai ya sami ƴanci daga karmas, ya zama mai ƴanci kuma ya sami sani na allahntaka, yana fuskantar ilimi mara iyaka, fahimta, iko, da ni'ima. [2]
  9. Kyakkyawan Ra'ayi, Ilimi Ingantacce da Halayen Da'a (abubuwa uku masu daraja na Jainism) suna ba da hanyar zuwa wannan fahimtar.
  10. Navakar Mantra shine babbar sallah a cikin Jainism kuma ana iya karanta shi kowane lokaci na yini. Addu'a ta hanyar karanta wannan mantra, masu bautar sunkuyar da kai game da rayukan da aka 'yanta har yanzu a cikin surar mutum (Arihantas), rayuka cikakke (Siddhas), shugabannin ruhaniya (Acharyas), malamai (Upadyayas) da duk sufaye. Ta hanyar gaishe su, Jains suna karɓar wahayi daga gare su don bin hanyar su don samun cikakkiyar ni'ima da cikakken yanci daga karma masu ɗaure rayukansu. A cikin wannan babbar addu'ar, Jains ba sa neman wata falala ko fa'idodin abin duniya. Wannan mantra ya zama alama ce mai sauƙi ta girmamawa ga mutanen da suka sami ci gaba a ruhaniya. Hakanan mantra yana tunatar da mabiya babban burin, nirvana ko moksha . [3]
  11. Jainism ya jaddada mahimmancin sarrafa hankali gami da tunani, domin zasu iya jan mutum nesa da ainihin yanayin ruhin.
  12. Iyakance kayan mallaka da tafiyar da rayuwa tsarkakakkiya wacce zata amfani kanku da wasu. Mallakar abu da kanta ba mallaki bane; duk da haka manne wa abu shine. Rashin mallakar mallaka shine daidaita buƙatu da sha'awa yayin kasancewa keɓe daga kayanmu.
  13. Yi farin ciki da kasancewa tare da tsarkaka kuma mafi cancanta, ka kasance mai jin ƙai ga waɗancan rayukan da aka wahalar kuma ka jure wa masu karkata. [4]
  14. Yana da mahimmanci kar a tozartar da rayuwar mutane ta mugayen hanyoyi. Maimakon haka, yi ƙoƙari don hawa kan matakan juyin halitta na ruhaniya.
  15. Manufar Jainism shine 'yantar da rai daga mummunan tasirin tunani mara nauyi, magana da aiki. An cimma wannan burin ta hanyar yarda da hanawar karmic ta hanyar bin abubuwa uku na Jainism .
  16. Jains galibi suna bautar gumaka na Jinas, Arihants da Tirthankars, waɗanda suka shawo kan sha'awar ciki kuma suka sami wayewar Allah. Jainism ya yarda da kasancewar rayuka masu karfi na sama (Yaksha da Yakshini) wadanda ke kula da lafiyar mutanen Thirthankarars. Yawancin lokaci, ana samun su biyu a kusa da gumakan Jinas a matsayin maza (yaksha) da mata (yakshini) alloli masu kula. Kodayake suna da ikon allahntaka, amma suna cikin yawo a cikin haihuwar haihuwa da mutuwa kamar sauran rayuka.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Fisher, Mary Pat and Bailey, Lee W. An Anthology of Living Religions. New Jersey: Pearson Education, 2008.
  2. Kastenbaum, Robert (2003) "Macmillan Encyclopedia of Death and Dying " p. 491
  3. Jainism: The World of Conquerors By Natubhai Shah Published 1998 Sussex Academic Press
  4. Prof. S.A.Jain. Reality - English Translation of Sarvarthasiddhi by Srimat Pujyapadacharya, 2nd Edition, Chapter 7, Page 195.