Nana Oforiatta Ayim

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Nana Oforiatta Ayim
Rayuwa
Haihuwa Ghana, 20 century
ƙasa Ghana
Karatu
Makaranta University of London (en) Fassara
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a Marubuci da darakta
Muhimman ayyuka Ghana Freedom (en) Fassara
nanaoforiattaayim.com

Nana Oforiatta Ayim marubuciya ce ƴar ƙasar Ghana, masaniyar tarihi kuma mai shirya fina-finai.

Fage[gyara sashe | gyara masomin]

Nana Ofosuaa Oforiatta Ayim ta girma ne a Jamus, Ingila, da mahaifarta ta asali a Ghana. Ta yi karatun Rashanci da Siyasa a Jami'ar Bristol kuma ta ci gaba da kuma aiki a Sashen Harkokin Siyasa a Majalisar Dinkin Duniya a New York.[1] Ta kammala digiri na biyu a fannin Tarihin Fasaha na Afirka a Jami'ar SOAS ta London.[2]

Oforiatta Ayim ta fito daga dangin siyasa a Ghana, Ofori-Attas, wanda ikonta ya kasance na gargajiya da na zamani. Kakanninta na haihuwa shine Nana Sir Ofori Atta I, sanannen sarkin Akyem Abuakwa wanda aka yaba da shi a matsayin Louis XIV na Afirka,[3] kuma kakanta shi ne JB Danquah, malamin kuma dan siyasa wanda ya ba Ghana suna kuma ya fara siyasa. jam'iyyar da ta kawo 'yanci.[4]

Rubutu[gyara sashe | gyara masomin]

Nana Oforiatta Ayim

Littafin tarihinta na farko The God Child an buga shi ne ta hanyar Bloomsbury Publishing a Burtaniya a cikin shekarar 2019, Amurka a 2020 da kuma Penguin Random House a Jamus a 2021.[5][6] Marubuciya Ayesha Harruna Attah ta bayyana littafin a matsayin "faɗaɗa da kuma halarta na farko, jigogi na zane-zane, tarihi, adabi, fim, da kuma gado tare da zuwan Maya.[7] A cikin New York Times, Tope Folarin ya rubuta cewa: "Wannan labari ne da ya damu da labaru; lalle ne, 'The God Child' za a iya bayyana shi a matsayin jerin jerin gajeren zane-zane, kowane sakamako akan nasa, kowannensu yana da alaƙa da sauran ... Kamar yadda na karanta wannan littafin, tare da dukkan tsalle-tsalle cikin lokaci da sarari, Wani lokacin na fahimci cewa akwai wani labari mai gudana a ƙarƙashin saman rubutun, wani labari mai ban mamaki wanda haruffan da nake karantawa game da rayuwa lokaci guda... Hijira ta Kojo da Maya daga baya ta kai su ƙasar Ghana, inda suke fatan samun kayan da suke bukata don kammala labarinsu, shekaru masu yawa. Labari wanda, kamar wannan, zai haskaka tarihin Ghana; labari ne wanda zai kawo cikas ga wani abu daga sassan rayuwar su."[8] A cikin The Guardian, Sarah Ladipo Manyika ta rubuta cewa: "Zuwa yau, akwai wasu 'yan ayyukan almara da ke bincika kwarewar Afirka a tsakanin Turai da kawai adireshin hannu na kwarewar Afro-German, don haka littafin Ayim yana da mahimmanci wajen taimakawa cika wannan rata. Yayinda muke jin Maya tana tunani game da ra'ayin Goethe na Weltliteratur da kuma yin tunani game da yadda rashin wallafe-wallafen duniya a zahiri yake, littattafai kamar The God Child suna da damar haɓaka shi kuma, a cikin kalmomin Berger, kawo sabbin hanyoyin gani."[9]

Tarihin fasaha[gyara sashe | gyara masomin]

Yayin da take neman digiri na biyu a tarihin Afirka, ta fahimci dukkan sharuddan da manufofin da aka yi amfani da su wajen bayyana yadda ake nuna fasahar zane-zane ta kasar Ghana su ne na Yamma. Binciken da ta yi game da manufofin 'yan asalin ya sa ta kai ga Ayan, wani nau'i na ba da labari a Ghana; da Afahye, nune-nunen tarihi ko Gesamtkunstwerk samfurin.[10] Ta fara haɗa su a rubuce a rubuce game da labarun al'adu, tarihi, da cibiyoyi a Afirka.[11] Tana magana akai-akai kan sabbin ƙirar ilimi da kayan tarihi, kuma ta tsara hanya akan wannan don Makarantar Ƙungiyar Archiwararru ta Archiwararru.[12][13][14][15][16][17][18]

A cikin hirar da ta yi da mujallar Financial Times,[19] Ayim ta ce: "Wani lokacin tana jin kamar komai yana faruwa a cikin kasashen waje. Wannan yana da mahimmanci kuma yana daga cikin mu. Amma yanzu muna buƙatar mayar da hankali kan ayyukan ci gaba a cikin nahiyarmu."Ita ce ta kafa Cibiyar Fasaha da Ilimi ta ANO a Accra,[20] kuma ya ce "kamar mutane da yawa suna da hannu cikin ayyukan kirkira a Ghana da sauran sassan Afirka, yana jin kamar bai isa kawai mu samar ba, amma cewa dole ne mu samar da mahallin da abubuwan da ake samarwa."[21]

Har zuwa wannan, ta ƙirƙiro wani littafin tarihin na Afirka.[22][23][24][25][26] Jaridar New York Times[27] ta rubuta cewa: "Encyclopaedia zai kunshi wani dandamali na yanar gizo wanda zai iya yin rubuce-rubuce game da al'adun Afirka da al'adun Afirka na gaba (farawa daga Ghana) kuma daga karshe za'a buga shi a cikin kundin 54, daya ga kowace kasa. Wani babban buri, Encyclopaedia na Al'adu yana da niyyar canza tsinkaye na nahiyar da kuma taimakawa rage takaicin masu samar da al'adun Afirka da ke nuna cewa an rasa tarihin tarihin su ko kuma an manta da su tsawon shekarun da suka gabata saboda ba su da ingantattun wuraren adana kayan tarihi."[27]

Ta kuma kirkiro da sabon nau'in Gidan Tarihi.[28][29][30][31] A cikin The Guardian,[32] Charlotte Jansen ta rubuta cewa: "Ayim ta ce ta fara yin tunani game da tsarin kayan gargajiya a Afirka yayin da take aiki a Gidan Tarihi na Burtaniya. Ta damu da yadda aka sami abubuwa daban-daban na Afirka a cikin kabad na nuni a Burtaniya tare da yadda ake amfani da su sosai a cikin bukukuwa a gida, sai ta fara tunanin yadda za a adana al'adun duniya kuma a gabatar da su ta hanyar da ta fi dacewa da al'adun cikin gida." Tana amfani da binciken da aka tattara ta hanyar Gidan Tarihi don taimakawa ƙirƙirar sabon nau'in kayan kayan gargajiya ga Gwamnatin Gana, ta rubuta a Jaridar Art, "girmamawa da yin la'akari da yawancin ruhohin al'ummominmu, yanayin mu, da abubuwanmu, duka a gida da waɗanda za a dawo dasu. Tsarin da zai ba da damar bayar da labarai da musayar tare, da sauran sassan duniya, kan daidaitattun bayanai".[33]

Bayan ta ƙirƙiro baje-kolin, da kuma gabatar da shirye-shiryen farko na masana'antar Ghana da dama, da suka hada da James Barnor,[34] Felicia Ansah Abban[35][36] da Ibrahim Mahama,[21][37] ta dauki nauyin baje kolin 'Yancin Ghana a matsayin Pavilion na farko na Ghana a Venice Biennale na 2019.[38] Rukunin ya kasance daga cikin abubuwan da Biennale ya fi tsammanin,[39] kuma 'yan jarida da yawa sun sanya sunan rumfar a matsayin "nasara" da kuma haskaka Biennale, musamman don girmamawa ga al'adunsa na al'adu a cikin ƙasa da kuma kasashen waje.[40][41][42] Jaridar Art Newspaper ta rubuta cewa "hankalin girman kai" ya mamaye rumfar.[43] Charlotte Higgins na jaridar The Guardian ta rubuta cewa rumfar ta nuna alamar sauyi a ma'auni yayin da rumfunan Afirka suka fara fafatawa da tarihin mamaye rumfunan Turai a Biennale, tarihin da ke da alaƙa da mulkin mallaka.[44]

Fina-finai[gyara sashe | gyara masomin]

Nana Oforiatta Ayim ta zama mai shirya fina-finai bayan ta yi aiki tare da masanin tattalin arziki Thi Minh Ngo da mai shirya fina-finai Chris Marker kan sabon fassarar fim dinsa na shekarar 1954 Statues Also Die.[45] Fina-finan nata ginshiƙi ne na almara, muqala na balaguro, da rubuce-rubuce kuma an nuna su a gidajen tarihi a duniya. Waɗannan sun haɗa da Nowhere Else But Here a The New Museum,[46] Tied and True a Tate Modern,[47][48][49] Jubilee a Kunsthall Stavanger,[50][51] da Agbako a Gidan Tarihi na Lardin Los Angeles (LACMA).[52][53]

Kyaututtuka da karramawa[gyara sashe | gyara masomin]

Oforiatta Ayim ita ce mai karɓar lambar yabo ta fasaha da fasaha ta shekarar 2015 daga LACMA[54] da kuma lambar yabo ta 2016 AIR, wanda "neman girmama da kuma bikin manyan masu fasaha na Afirka waɗanda suka himmatu wajen samar da ayyukan tsokana, sabbin abubuwa da ayyukan haɗa kai da zamantakewa".[55] An Kuma naɗa ta ɗaya daga cikin Apollo "40 under 40", a matsayin "daya daga cikin mafi hazaka da ƙwarin gwiwar samari waɗanda ke ciyar da duniyar fasaha a yau", [56]Mawallafin Quartz Africa, don "neman sababbin hanyoyin da ka'idoji don magance yawancin Babban kalubalen da ake fuskanta a nahiyar,[57] daya daga cikin 50 African Trailblazers ta The Africa Report,[58] daya daga cikin 12 matan Afirka da suka kafa tarihi a 2016 da kuma daya daga cikin 100 mata 100 "gina kayayyakin more rayuwa, duka biyu a zahiri da kuma misali, ga al'ummomi masu zuwa a Afirka da kuma a cikin Diaspora" a cikin shekarar 2020 ta OkayAfrica.[59][60] Ta kasance ma'aikaciyar Ziyarar Duniya ta Kudu a Jami'ar Oxford.[61] kuma memba ne a majalisar ba da shawara ta jami'a.[62] Ta sami lambar yabo ta Ghana Innovation Award a 2020[63] da kuma lambar yabo ta mace mafi kyawun shekara a Ghana a 2021.[64] A 2022 an ba ta kyautar Dan David.[65]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Ochieng, Akinyi (2017-10-31). "#Goals: Nana Oforiatta-Ayim Is the Ghanaian Creative Preserving Africa's Artistic Past". OkayAfrica.
  2. Frank, Alex (2017-10-20). "Nana Oforiatta Ayim's Open-Source Encyclopedia Of African History Starts With Ghana". Vogue Magazine. Retrieved 2020-05-21.
  3. "African Royal Families".
  4. Beeko, William (2020-01-23). "Meet Africa's Champion Of Change: Nana Oforiatta Ayim". Modern Ghana.
  5. God Child on Amazon. ISBN 1408882426.
  6. "The God Child". blackwells.co.uk (in Turanci). Retrieved 2020-03-16.
  7. Attah, Ayesha H. (2020-03-03). "Nana Oforiatta Ayim on Being a Custodian of Ghanaian History". Electric Literature.
  8. Tope, Folarin (2020-03-03). "The Shortlist: Wrestling With Prejudice in Three Debut Novels". The New York Times.
  9. Manyika, Sarah L. (2019-12-27). "The God Child by Nana Oforiatta Ayim review – An Ambitious Debut". The Guardian.
  10. "Ayan: New Ways of Seeing". Staedel Schule.
  11. Oforiatta-Ayim, Nana (2011-05-01). "Speak Now". Frieze (in Turanci). ISSN 0962-0672. Retrieved 2020-03-16.
  12. "Art History". Nana Oforiatta Ayim (in Turanci). Archived from the original on 2020-11-23. Retrieved 2020-04-16.
  13. "SKD: Research currently". www.skd.museum. Archived from the original on 2019-07-23. Retrieved 2020-03-16.
  14. "Humans Of The Institution/". Archived from the original on 2022-04-26. Retrieved 2022-03-14.
  15. "Nordic Art Review".[permanent dead link]
  16. "ARCHIVES THAT MATTER" (PDF). Digital Infrastructures for Sharing Unshared Histories in European Colonial Archives. Archived from the original on 2019-07-23. Retrieved 2022-03-14.
  17. "The Review". Marco Gazettte.
  18. "Discussion: How does a curriculum introduce and structure alternate worldviews and knowledges? | University of Oxford Podcasts – Audio and Video Lectures". podcasts.ox.ac.uk. 2018-11-28. Retrieved 2020-03-18.
  19. Roux, Caroline (2019-05-03). "Ghana arrives at the Venice Biennale, bringing new narratives with it". www.ft.com (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  20. Ayim, Nana Oforiatta (2018-08-07). "Institutional Memory: One Woman's Path to Bringing the World to Africa—and Africa to the World". ARTnews.com (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  21. 21.0 21.1 Kinsman, Houghton (2015-08-31). "Breaking down artistic barriers in Ghana". Another Africa (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  22. Frank, Alex (2017-10-20). "Nana Oforiatta Ayim's Open-Source Encyclopedia of African History Starts With Ghana". Vogue (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  23. "OkayAfrica". www.facebook.com. Retrieved 2020-03-18.
  24. "Le projet toute une vie Nana Ofori Atta Ayim". rFI.
  25. "Nana Ofari Atta Ayim Creating Africas first art encyclopedia". Elle. Archived from the original on 2019-04-29. Retrieved 2022-03-14.
  26. "Issue 14: Movement moving pictures a digital narrative". Digital Development Debate. Archived from the original on 2021-05-08. Retrieved 2022-03-14.
  27. 27.0 27.1 Mitic, Ginanne Brownell (2017-03-11). "How Diverse Is African Art? A 54-Volume Encyclopedia Will Try for an Answer". The New York Times (in Turanci). ISSN 0362-4331. Retrieved 2020-03-18.
  28. McTernan, Billie Adwoa (2016-01-21). "Rethinking space in Accra, Ghana". africasacountry.com (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  29. McCool, Alice (2015-12-09). "Historian Launches "Living History Hubs" in Ghana". Vice (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  30. Ochieng, Akinyi (2017-08-31). "#Goals: Nana Oforiatta-Ayim Is the Ghanaian Creative Preserving Africa's Artistic Past". OkayAfrica (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  31. ADA (2016-09-27). "The Kiosk Museum : A Space of Exploration & Inclusive Representation". ACCRA [dot] ALT Radio (in Turanci). Archived from the original on 2020-09-20. Retrieved 2020-03-18.
  32. Jansen, Charlotte (2016-11-08). "Ghana's first travelling museum ready to hit the road". The Guardian (in Turanci). ISSN 0261-3077. Retrieved 2020-03-18.
  33. Oforiatta Ayim, Nana (2021-01-08). "Could 2021 be the year of the African museum?". The Art Newspaper.
  34. Liam, Hess (2021-04-22). "In London, Photographer James Barnor's Virtuosic Portraits Find a New Audience".
  35. Best, Tamara (2017-03-07). "Portraits by Ghana's First Woman Photographer". Lens Blog (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  36. Binlot, Ann (2019-06-18). "Felicia Abban's immortalization of the Ghanian female gaze". Document Journal (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  37. "It. Was. The. Jutes. It. Was. The. Jutes. – greg.org" (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  38. "Nana Oforiatta Ayim on Ghana's First Ever Pavilion at Venice". Contemporary And (in Jamusanci). 2019-04-23. Retrieved 2020-03-18.
  39. Das, Jareh (2019-05-14). "Ghana makes a star-studded debut at the Venice Biennale". CNN (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  40. Bowles, Hamish (2019-05-20). "A Whirlwind Tour of the 2019 Venice Biennale". Vogue (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  41. "Ghana makes pavilion debut at 2019 Venice Biennale art show". www.aljazeera.com. 2019-05-09. Retrieved 2020-03-18.
  42. "Ghana's Erster Pavillion". Daserste. 2020-05-12. Archived from the original on 2019-07-23. Retrieved 2020-03-23.
  43. Fernandez, Mariana (2019-05-12). "Why Ghana Chose 'Freedom' as the Theme of Its Venice Biennale Debut". The Observer (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  44. Higgins, Charlotte (2019-05-08). "Ghana shakes up art's 'sea of whiteness' with its first Venice pavilion". The Guardian (in Turanci). ISSN 0261-3077. Retrieved 2020-03-18.
  45. "CCQ magazine issue 9". Issuu (in Turanci). 2016-04-14. Retrieved 2020-03-23.
  46. Reade, Orlando (2012-02-28). "The Ungovernables". africasacountry.com (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  47. Newman, Robin (2013-05-04). "Wu Tsang". Art Agenda Reviews.
  48. "Watch: Wu Tsang & Nana Oforiatta-Ayim". frieze.com (in Turanci). Archived from the original on 2019-07-23. Retrieved 2020-03-18.
  49. Tate. "States in time – Film at Tate Modern". Tate (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  50. "Endelig kvalitet i Stavanger kunstforening". www.aftenbladet.no (in Norwegian Bokmål). 2012-11-13. Retrieved 2020-03-18.
  51. "Oil for Aladdin' lamp Symposium". Archived from the original on 2019-05-28. Retrieved 2022-03-14.
  52. "Film". Nana Oforiatta Ayim (in Turanci). Archived from the original on 2020-11-23. Retrieved 2020-04-16.
  53. McCabe Heibel, Amy (2016-10-05). "Art + Technology in Africa | Unframed". unframed.lacma.org. Retrieved 2020-03-18.
  54. "Cultural Encyclopaedia | LACMA". www.lacma.org. Retrieved 2020-03-23.
  55. "Nana Oforiatta – Ayim | Author | Ghana". Africa Centre (in Turanci). 2016-02-24. Retrieved 2020-03-23.
  56. "Nana Oforiatta-Ayim | Apollo 40 Under 40 Global | The Thinkers". Apollo Magazine (in Turanci). 2017-09-07. Retrieved 2020-03-18.
  57. Staff, Quartz (2017-05-05). "Quartz Africa Innovators 2017". Quartz Africa (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  58. "Yvonne Nelson named in Africa's 'top 50 trailblazers". Pulse Gh (in Turanci). 2015-08-03. Retrieved 2020-03-23.
  59. "12 Times African Women Have Already Made History In 2016". OkayAfrica (in Turanci). 2016-03-08. Retrieved 2020-03-23.
  60. "Introducing OkayAfrica's 100 Women 2020 List". OkayAfrica (in Turanci). 2020-03-18. Retrieved 2020-03-23.
  61. "Nana Oforiatta Ayim". www.prm.ox.ac.uk (in Turanci). Retrieved 2020-03-18.
  62. "Oxford University Appoints Nana Ofosuaa Oforiatta Ayim To Its Advisory Council". ModernGhana (in Turanci). 2020-01-14. Retrieved 2020-01-23.
  63. "Nana Oforiatta Ayim Wins Ghana Innovation Award". NewsGhana. 2020-09-07.
  64. "Nana Ofosuaa Ayim gets "Woman of the Year in Cultural Arts" award". Graphic Online. 2021-08-05.
  65. Dan David Prize 2022