Ooni Luwoo

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ooni Luwoo
Ooni of Ife (en) Fassara

Rayuwa
Haihuwa Ile Ife
ƙasa Najeriya
Karatu
Harsuna Yarbanci
Sana'a
Sana'a sarki

Ooni Lúwo Gbàgìdá (wani lokaci ana yi masa lakabi da Luwo ) shi ne Ooni na 21 na Ife, babban sarkin gargajiya na Ile Ife, gidan kakannin Yarabawa a karni na 10.[1][2] Ita ce 'ya ko zuriyar Ooni Otaataa daga gidan Owode, Okerewe, kuma zuriyar Ooni Lafogido . Luwoo ta auri daya daga cikin babban basaraken da aka fi sani da Obaloran ta haifi danta mai suna Adekola Telu, ita ce mace ta farko kuma mace daya tilo da ke kan gaba a mulkin Ile-ife da aka sani ita ce asalin kabilar Yarbawa a yankin kudu maso yammacin Najeriya, inda ta samu nasara. Ooni Giesi kuma Ooni Lumobi ya gaje shi.[3] Sarautar Ooni Luwoo ita ce mace tilo a Ife har yau. Ɗanta Adekola Telu shi ne ya kafa Masarautar Iwo .[4]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Toyin Falola; Aribidesi Adisa Usman (2009). Movements, Borders, and Identities in Africa Volume 40 of Rochester studies in African history and the diaspora. University of Texas at Austin. University of Rochester Press. p. 85. ISBN 9781580462969. ISSN 1092-5228.
  2. M. A. Fabunmi (1985). An Anthology of Historical Notes on Ifẹ City. the University of Virginia. J. West Publications. p. 271. ISBN 9789781630170.
  3. Dayo, Ologundudu (2008). The cradle of Yoruba culture. Nigeria: Centre for spoken words. p. 206. ISBN 978-0615220635. Retrieved July 30, 2015.
  4. "Queen Lúwo Gbàgìdá, the first and only female Ooni of Ife". 27 September 2019.