Wutsiya

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Wutsiya
Bayanai
Ƙaramin ɓangare na appendage (en) Fassara da animal structure (en) Fassara
Amfani movement (en) Fassara
Has characteristic (en) Fassara prehensility (en) Fassara
MCN code (en) Fassara 0206.29.10
Wutsiyar barewa mai farar wutsiya

Wutsiya wata abu ce a ƙarshen wasu nau'ikan jikin dabbobi; gaba ɗaya, kalmar tana nufin wani keɓantaccen abu, mai sassauƙa ga gangar jikin. Sashi ne na jiki wanda yayi daidai da sacrum da coccyx a cikin dabbobi masu rarrafe, da tsuntsaye . Duk da yake wutsiyoyi suna da farkon siffa na ƙashin baya, wasu invertebrates ciki har da kunama da springtails, da katantanwa da slugs, suna da nau'i-nau'i masu kama da wutsiya waɗanda wasu lokuta ake kira wutsiya. Wani lokaci ana kiran abubuwan wutsiya da suna "caudate" kuma sashin jikin da ke da alaƙa da wutsiya ko kusa da wutsiya ana ba da sifa "caudal".

Amfani[gyara sashe | gyara masomin]

Vulpes lagopus (Arctic fox) tana barci da wutsiya a lulluɓe a matsayin bargo.

Ana amfani da wutsiyar dabba ta hanyoyi daban-daban. Suna ba da tushen motsin kifi da wasu nau'ikan rayuwar ruwa . [1] Dabbobin ƙasa da yawa suna amfani da wutsiyarsu wajen goge ƙudaje da sauran kwari masu ci. [2] Wasu nau'in, ciki har da kuliyoyi da kangaroos, suna amfani da wutsiyoyi don daidaitawa ; [3] [4] da wasu, irin su birai da opossums, suna da abin da aka sani da wutsiyoyi na prehensile, waɗanda aka daidaita su don ba su damar fahimtar rassan bishiyoyi.[5]

Hakanan ana amfani da wutsiyoyi don siginar zamantakewa. Wasu nau'in barewa suna walƙiya farin ƙarƙashin wutsiyarsu don gargaɗin sauran barewa da ke kusa da yiwuwar haɗari,[6] beavers suna mari ruwa da wutsiyarsu don nuna haɗari,[7] da canids (ciki har da karnuka na gida) suna nuna motsin rai ta wurin matsayi da motsi.[8]na wutsiyoyinsu. Wasu wutsiyoyi nau'in suna da sulke, wasu kuma, kamar na kunama, suna ɗauke da dafin.[9]

Wasu nau'in ƙadangaru na iya cire ("simintin") wutsiyoyinsu daga jikinsu. Wannan zai iya taimaka musu su guje wa mafarauta, waɗanda ko dai sun shagala ta hanyar murguɗi, wutsiya da aka ware ko kuma a bar su da wutsiya kawai yayin da ƙaƙƙarfan ke gudu. Wutsiyoyi da aka jefa ta wannan hanya gaba ɗaya suna girma bayan lokaci, kodayake maye gurbin yawanci ya fi duhu launi fiye da na asali kuma ya ƙunshi guringuntsi kawai, ba kashi ba.[10] Dabbobi daban-daban na bera suna nuna irin wannan aiki tare da wutsiyar su, wanda aka sani da suna degenloving, wanda aka zubar da murfin waje don dabbar ta tsere daga mafarauta.[11]

Yawancin wutsiyar tsuntsaye suna ƙarewa a cikin dogon gashin fuka-fukai da ake kira rectrices.[12] Ana amfani da waɗannan fuka-fukan a matsayin jagora, suna taimaka wa tsuntsun tuƙi da motsa jiki a cikin jirgin ; suna kuma taimaka wa tsuntsu wajen daidaitawa yayin da yake zaune.[13] A wasu nau'o'in — irin su tsuntsayen aljanna, lyrebirds, da kuma musamman peafowl — gashin wutsiya da aka gyara suna taka muhimmiyar rawa wajen nunin zawarci.[14] Fuka-fukan wutsiya masu tsauri na wasu nau'ikan, gami da masu ƙwanƙwasa itace da masu saran itace, suna ba su damar yin ƙarfin gwiwa da kututturen bishiyar.[15]

Ana amfani da wutsiyoyi na dabbobin kiwo, irin su dawakai, duka biyu don share kwari da sanya su ko motsa su ta hanyoyin da ke nuna yanayin yanayin dabbar ta jiki ko ta zuciya.

Wutsiyoyi na mutum[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin mutane, toho wutsiya yana nufin ɓangaren amfrayo wanda ke tasowa zuwa ƙarshen kashin baya.[16] Duk da haka, wannan ba wutsiya ba ne.[17] Yawancin lokaci, an haifi yaro tare da "wutsiya mai laushi", wanda ba ya ƙunshi kashin baya, amma kawai tasoshin jini, tsokoki, da jijiyoyi, amma ana la'akari da wannan a matsayin rashin daidaituwa maimakon wutsiya na gaskiya, ko da lokacin da irin wannan appendage ke samuwa a inda yake. za a sa ran wutsiya.[18] [19] Kasa da 40 lokuta an ba da rahoton jarirai tare da "wutsiya na gaskiya" masu dauke da kashin baya, sakamakon atavism .[20]

Mutane suna da "kashin wutsiya" ( coccyx ) a haɗe zuwa ƙashin ƙugu; ya ƙunshi haɗakar ƙashin baya, yawanci huɗu, a ƙasan ginshiƙin ƙashin baya. Ba ya fitowa waje a al'ada - mutane nau'in acaudal ne (ko acaudate ) nau'in (watau mara nauyi).

Galari[gyara sashe | gyara masomin]

Duba kuma[gyara sashe | gyara masomin]

  • Empennage, wutsiya na jirgin sama
  • Rump (dabba)

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. https://books.google.com.ng/books?id=M7E8AAAAIAAJ&pg=PA143&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  2. https://books.google.com.ng/books?id=Vis8XubJ_-QC&pg=PA253&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  3. https://books.google.com.ng/books?id=WmuQQXU6EtAC&pg=PA21&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  4. https://books.google.com.ng/books?id=SDm82kL--uoC&pg=PT125&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  5. https://books.google.com.ng/books?id=iUnDmeI3B1IC&pg=PA11&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  6. https://books.google.com.ng/books?id=WHzVBwAAQBAJ&pg=PA47&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  7. https://books.google.com.ng/books?id=omHZolGetNoC&pg=PT240&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  8. https://books.google.com.ng/books?id=nzAsR5VPXkgC&pg=PA250&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  9. https://books.google.com.ng/books?id=RcEkzllZzVEC&pg=PA20&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  10. https://books.google.com.ng/books?id=7Ai4BKhi0VUC&pg=PT3468&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  11. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/mus.24498
  12. https://www.merriam-webster.com/medical/tail%20bud
  13. https://books.google.com.ng/books?id=ibgDU5eDVu4C&pg=PA19&redir_esc=y
  14. https://archive.org/details/exploringlifesci10mars
  15. https://books.google.com.ng/books?id=fBVPQqWpFCkC&pg=PA40&redir_esc=y
  16. https://www.merriam-webster.com/medical/tail%20bud
  17. https://www.ehd.org/developmental-stages/stage16.php
  18. Manazarta
  19. https://www.nature.com/articles/3101988
  20. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3339178/