Yanayi

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Infotaula d'esdevenimentYanayi

Iri natural phenomenon (en) Fassara
Bangare na atmospheric circulation (en) Fassara
Yana haddasa matsuguni
Hashtag (en) Fassara #Weather, #Погода da #Wetter
hoton yanayi na duniya

Yanayi: shi ne tsari na yanayin sararin samaniya wanda yake bayyana, misali gwargwadon yanayin zafi ko sanyi, danshi ko bushi, nutsuwa ko shirme washewar gari ko gajimare. [1] A duniya, mafi yawan abubuwan yanayi suna faruwa ne a cikin mafi ƙasƙanci Layer na yanayin duniya, troposphere,[2][3]kusa da stratosphere. Yanayi yana nufin zafin rana-zuwa-rana, hazo, da sauran yanayi na yanayi, yayin da yanayi shine kalmar matsakaicin yanayin yanayi na tsawon lokaci.[4] Idan aka yi amfani da shi ba tare da cancanta ba, ana fahimtar "yanayi" gabaɗaya yana nufin yanayin duniya.

Yanayi yana haifar da matsa lamba na iska, zafin jiki, da bambance-bambancen danshi tsakanin wuri ɗaya da wani. Waɗannan bambance-bambance na iya faruwa saboda kwanar Rana a kowane wuri, wanda ya bambanta da latitude . Bambancin zafin jiki mai ƙarfi tsakanin iska mai ƙarfi da iska yana haifar da mafi girman sikelin yanayin yanayin yanayi : tantanin Hadley, tantanin Ferrel, tantanin polar, da rafin jet . Tsarin yanayi a tsakiyar latitudes, irin su cyclones na waje, ana haifar da rashin kwanciyar hankali na kwararar jet. Saboda axis na duniya yana karkata dangane da jirgin da yake kewayawa (wanda ake kira ecliptic ), hasken rana yana faruwa a kusurwoyi daban-daban a lokuta daban-daban na shekara. A saman duniya, yanayin zafi yakan kai ±40 °C (-40 °F zuwa 104 °F) kowace shekara. A cikin dubban shekaru, canje-canje a cikin kewayawa na duniya na iya shafar adadin da kuma rarraba makamashin hasken rana da duniya ke samu, ta haka yana tasiri yanayi na dogon lokaci da kuma sauyin yanayi na duniya.

Bambance-bambancen yanayin zafi na saman yana haifar da bambance-bambancen matsi. Tsayin tsayin sama ya fi sanyi fiye da ƙasa, saboda yawancin dumama yanayi yana faruwa ne saboda haɗuwa da saman duniya yayin da hasarar radiyo ga sararin samaniya galibi koyaushe ne. Hasashen yanayi shine aikace-aikacen kimiyya da fasaha don hasashen yanayi na lokaci mai zuwa da kuma wurin da aka ba da. Tsarin yanayi na duniya tsari ne mai rudani ; a sakamakon haka, ƙananan canje-canje zuwa wani ɓangare na tsarin zai iya girma don samun babban tasiri akan tsarin gaba ɗaya. Ƙoƙarin ɗan adam na sarrafa yanayi ya faru a cikin tarihi, kuma akwai shaida cewa ayyukan ɗan adam kamar aikin gona da masana'antu sun canza yanayin yanayi.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Merriam-Webster Dictionary. Weather. Retrieved on 27 June 2008.
  2. Glossary of Meteorology. Hydrosphere. Archived 15 ga Maris, 2012 at the Wayback Machine Retrieved on 27 June 2008.
  3. "Troposphere". Glossary of Meteorology. 2012-09-28. Archived from the original on 2012-09-28. Retrieved 2020-10-11.
  4. "Climate". Glossary of Meteorology. American Meteorological Society. Archived from the original on 7 July 2011. Retrieved 14 May 2008.