Anwain

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Anwain

Yankin Anwain ko Anwain yanki ne a cikin Najeriya da kuma mutanen da ke zaune a ciki. Kabilar Anwain tana ɗayan dangi goma sha uku a cikin ƙasar Etsako. Yankin yankin Anwain yana cikin kudu na Etsako West, karamar hukumar Edo State . Shi ne na takwas a cikin unguwanni goma sha biyu na ƙaramar hukumar Etsako. A tsakanin Etsako ta Yamma, Anwain ya hada iyaka da Ayuele, Kudu Uneme, Kudu Ibie, Ekperi, da Jagbe Clans. Hakanan kuma yana da iyakoki tare da dangin Uzea da Afuda a cikin ƙananan hukumomin Esan-North-East da Esan North Central bi da bi.[1]

Al'adu[gyara sashe | gyara masomin]

Manyan addinai sune Kiristanci, addinan gargajiya, da Musulunci . Mutanen Anwain suna magana da yaren Esan (Ishan), tare da yaren da harshen Etsako ya yi tasiri a kansa.

Mutanen Anwain suna yin raye-rayen gargajiya da yawa. Su ne kawai dangin da ke yin rawar Egbabonalimhiin.[ana buƙatar hujja] Mafarauta sun ƙirƙira Egbabonalimhiin a kusan 1400 CE; ana yin sa ne ta hanyar mazan kirki. Sauran raye-rayen gargajiya sun hayda da: Ilegheze, wanda masu rike da kambun AKHOBA na Eware suka yi a lokacin bikin Ukpe; IKOIGO, wanda mata keyi yayin shagulgula na musamman kamar su binne mata masu riƙe kambun aure ko aure; Abayion (Asono); da Agbe.

Yawancin mutanen Anwain manoma ne waɗanda ke gudanar da shukar shukura . Kayan gona na yau da kullun sun hada da yam, rogo, shinkafa, masara, gyada, cashew, wake, barkono, tumatir, da plantain. Shinkafar da ake tallatawa a ƙarƙashin sunan kasuwanci Ekpoma ana samar da ita a yankin Anwain. Bamboo yana tsiro da daji a wannan yankin kuma wani lokacin ana girbe shi don siyarwa ta kasuwanci. Akwai wasu ƙananan kasuwancin da ke siyar da kayan gida ga jama'ar yankin. Kasuwancin aikin gona da na kasuwanci duk an takura su matuka saboda mummunan yanayin titunan cikin gida.

Kayan more rayuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Idegun shine babban ƙauyen Anwain. Sauran garuruwanta sune Idegun, Amah, Ibhioba, Uzokin, Ovughu, Otteh, da Eware. Duk waɗannan ƙauyukan suna kusa da kusan kilomita hudu. Ƙauyukan suna da alaƙa da hanyoyi masu ƙwarewa na zamani (waɗanda ba su da tsaro) waɗanda ke ƙarƙashin kulawar majalisar ƙaramar hukumar . Mafi kusa m akwati "A" (Benin-Agbede-Auchi-Abuja hanya) ne goma sha takwas kilomita bãya.

Dangin yana da makarantar sakandare ɗaya kawai. Ungiyar tana kusan gudanar da makarantar tare da haɗin gwiwar malamai masu taimako, da kuma samar da kayan koyarwa daga littattafan karatu zuwa alli. Kowane ɗayan ƙauyukan yana da aƙalla malamai huɗu.

Akwai asibitin asibiti guda daya tare da ungozoma da mataimaki a dangin.

Ruwan samar da ruwa kawai a cikin dangi shine rafuka da wasu rijiyoyi masu zaman kansu. Kogin Olen ya ratsa yawancin ƙauyuka; saboda wannan, ana kiranta "kogin haɗin kai".

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

 

  1. Ethnologue: Languages of the World, 16th Edition. SIL International. 2009. ISBN 1-55671-216-2. Archived from the original on 2010-04-29. Retrieved 2009-08-10.