Jump to content

Francis-Xavier Kojo Sosu

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Francis-Xavier Kojo Sosu
Member of the 8th Parliament of the 4th Republic of Ghana (en) Fassara

7 ga Janairu, 2021 -
Rayuwa
Haihuwa 12 ga Faburairu, 1979 (45 shekaru)
ƙasa Ghana
Karatu
Makaranta University of Ghana Bachelor of Arts (en) Fassara : Doka
Sana'a
Sana'a Lauya da Mai kare ƴancin ɗan'adam
Imani
Addini Kiristanci
Jam'iyar siyasa National Democratic Congress (en) Fassara

Francis-Xavier Kojo Sosu (an haife shi a ranar 12 ga watan Fabrairu 1979) lauyan Ghana ne [1] kuma ɗan siyasa. Dan jam'iyyar National Democratic Congress (NDC) ne. [2] A yanzu haka dan majalisa ne na 8 a jamhuriyar Ghana ta huɗu mai wakiltar mazaɓar Madina. [3] [4] Haka kuma shi ne mataimakin mai muƙami a kwamitin tsarin mulki, shari'a da harkokin majalisa na majalisar. [5]

Rayuwar farko da ilimi

[gyara sashe | gyara masomin]

Shi ɗan asalin Denu ne a yankin Volta amma an haife shi a Accra New Town. Ya halarci makarantar sakandare ta St John's Grammar Senior High School. [6] Sosu yana da digiri na farko na Arts (BA) (Honors) a fannin ilimin zamantakewa daga Jami'ar Ghana da Bachelor of Law (LLB) kuma daga Jami'ar Ghana. Ya ci gaba da zuwa Makarantar Shari'a ta Ghana don samun takardar shedar ƙwararru don yin aikin lauya kuma an kira shi Bar a cikin watan Oktoba 2010. [7] Sosu ya yi karatun digiri na biyu a fannin shari’ar mai da iskar gas (LLM) daga Jami’ar Ghana. [8] Har ila yau, yana da digiri na biyu na Master of Arts (MA) a fannin Gudanar da manufofin Tattalin Arziki, daga Sashen Tattalin Arziki na Jami'ar Ghana da kuma Jagoran Falsafa (MPhil) a Rikici, 'Yancin Ɗan Adam da Nazarin Zaman Lafiya daga Jami'ar Ilimi, Winneba.[ana buƙatar hujja]</link>[ <span title="This claim needs references to reliable sources. (September 2022)">abubuwan da ake bukata</span> ]

Sosu lauya ne ta hanyar sana'a. [9] Ya fara ne a matsayin mai ba da shawara na doka a Logan & Associates kafin ya kafa FX Law & Associates, mai ci gaba da kare hakkin Ɗan Adam da Dokar Sha'awar Jama'a a Accra a cikin shekara ta 2012, wanda a halin yanzu yake aiki a matsayin Manajan Abokin Hulɗa. [9]

Kudirin majalisa

[gyara sashe | gyara masomin]

An zaɓi Sosu a matsayin ɗan takarar kujerar majalisar wakilai na mazaɓar Madina na ƙasa a zaɓen shekara ta 2020 bayan da ya samu kuri’u 661 inda ya doke abokin takarar sa Sidii Abubakar, tsohon shugaban matasan jam’iyyar na ƙasa, wanda ya samu kuri’u 480. Ibrahim Hussein Faila ya zo na uku da kuri’u 217 yayin da Hajiya Rukaya ita ma ta samu kuri’u 16 kacal. [10] A watan Nuwamban shekarar 2015, ya sha kaye da kyar a wani zaɓen fidda gwanin da ya yi da Amadu Bukari Sorogho mai ci a lokacin. [11] Sosu ya samu kuri’u 1,486 saɓanin kuri’u 1,738 da Sorogho ya samu wanda ke wakiltar mazaɓar tun a shekarar 2005 amma daga ƙarshe ya sha kaye a hannun Abu-Bakar Saddique Boniface. [12]

A Zaɓen shekarar 2020, Sosu ya doke ɗan majalisa mai ci, Abu-Bakar Saddique Boniface, tsohon Ministan Zongo da Cigaban Ciki, inda ya samu kuri’u 62,127 a yayin da ya samu kuri’u 46,985 da aka zaɓa a matsayin ɗan majalisa mai wakiltar mazaɓar Madina. [13] [14] [4]

Ɗan majalisa

[gyara sashe | gyara masomin]

An rantsar da Sosu a matsayin ɗan majalisa mai wakiltar mazaɓar Madina a majalisa ta 8 a jamhuriyar Ghana ta 4 a ranar 7 ga watan Janairu 2021. [9] Yana aiki a matsayin mamba a kwamitin tsarin mulki, shari'a da harkokin majalisa da kwamitin naɗa na majalisar. [9]

A watan Yulin 2023, Sosu ya gabatar da wata doka da za ta soke hukuncin kisa a Ghana, yana mai bayyana matakin a matsayin "babban ci gaban tarihin hakkin ɗan Adam na Ghana."[15]

Rayuwa ta sirri

[gyara sashe | gyara masomin]

Sosu ya auri Felicia Adwoa Konadu Sosu kuma tare suna da 'ya'ya 4: 'yar farko mai suna Marita Klenam Pokua Sosu da 'ya'ya maza biyu, Francis-Xavier Kadi Sosu (Jnr) da Ian-Xavier Eli Sosu. [16] Sunan 'yarsu ta ƙarshe Mia Gayra Ahenkan Sosu. [17]

  1. "Why lawyer Francis-Xavier Sosu was suspended for 6 years". Graphic Online (in Turanci). Retrieved 2020-12-18.
  2. "NDC Polls: Francis Xavier-Sosu wins". www.ghanaweb.com (in Turanci). 2019-08-24. Retrieved 2020-12-18.
  3. "Francis Sosu wins Madina Constituency Parliamentary seat". GBC Ghana Online (in Turanci). 2020-12-08. Retrieved 2020-12-18.
  4. 4.0 4.1 "I fashioned my message around the needs of the people - Francis-Xavier Sosu". MyJoyOnline.com (in Turanci). Retrieved 2020-12-18. Cite error: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
  5. "Madina MP partners UPSA to implement legal clinic and community lawyering projects - MyJoyOnline.com". www.myjoyonline.com (in Turanci). Retrieved 2021-05-22.
  6. Lamptey, Edwin (2020-12-14). "From truck pusher to parliament: The story of MP-elect Francis-Xavier Sosu". Yen.com.gh - Ghana news. (in Turanci). Retrieved 2020-12-18.
  7. Kelvin, Adepa's. "From Truck Pusher To Parliament: The Emotional Life Story Of Francis Xavier-Sosu That Will Inspire You (video)". Ghana Latest News Authentic Ghana News Exclusive Ghana News (in Turanci). Archived from the original on 2023-04-29. Retrieved 2020-12-22.
  8. "Embattled Lawyer Francis-Xavier Sosu honoured with humanitarian award". MyJoyOnline.com (in Turanci). Retrieved 2020-12-23.
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 "Hon. Francis-Xavier Kojo Sosu official Profile Parliament of Ghana". www.parliament.gh. Retrieved 2021-03-30. Cite error: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content
  10. "I spent GH¢300,000 to campaign in parliamentary primaries – Xavier Sosu". Graphic Online (in Turanci). Retrieved 2020-12-18.
  11. "Sosu rejects NDC primary results". www.ghanaweb.com (in Turanci). 2015-11-23. Retrieved 2020-12-23.
  12. "Amadu Sorogho loses Madina seat". Pulse Ghana (in Turanci). 2016-12-08. Retrieved 2020-12-23.
  13. "Madina Constituency: Francis Xavier unseats Boniface". Graphic Online (in Turanci). Retrieved 2020-12-18.
  14. "Parliamentary Results For Greater Accra Region". www.ghanaweb.com. Retrieved 2020-12-18.
  15. "Ghana parliament votes to abolish the death penalty". Reuters (in Turanci). Retrieved 2023-07-25.
  16. "I'll give Madina loud voice in Parliament — Sosu". Graphic Online (in Turanci). Retrieved 2021-03-30.
  17. "Madina MP, Francis Sosu and wife welcome new baby - MyJoyOnline.com". www.myjoyonline.com (in Turanci). Retrieved 2021-05-29.