Harshen Daka

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Harshen Daka
Lamban rijistar harshe
ISO 639-3
Glottolog tara1325[1]

Daka (Dakka, Dekka, da wuya Deng ko Tikk) ɗaya ne daga cikin harsuna biyu da mutanen Chamba ke magana a Najeriya, ɗayan kuma Chamba Leko .

Iri[gyara sashe | gyara masomin]

Daka tarin yare ce . Yaren Chamba ana kiransa Chamba Daka (ko Samba, Tsamba, Tchamba, Sama, Jama Daka ; da Nakanyare) kuma ya ƙunshi kashi 90% na masu magana. Ana kuma kiran Chamba Daka Sámá Mūm . [2]

Sauran yaruka sune Dirim (Dirin, Dirrim), Lamja, Dengsa, da Tola . Dirim da Lamja–Dengsa–Tola suna da lambar ISO daban-daban, amma Ethnologue ya lura cewa 'suna kusa da Samba Daka kuma yana iya zama yare' ko kuma 'mai yiwuwa ba su bambanta da Samba Daka ya zama wani yare daban', kuma a zahiri suna lissafin Dirim. a matsayin yare a ƙarƙashin Daka. Blench (2011) ya lissafa Dirim a matsayin haɗin kai da sauran nau'ikan Daka: Nnakenyare, Mapeo, Jangani, Lamja, Dirim, yana mai nuni da cewa idan Lamja da Dirim ana ɗaukar harsuna daban-daban, kamar yadda yake a cikin Ethnologue, to Samba Daka kanta yana buƙatar raba shi zuwa ƙarin ƙarin uku. harsuna.[3]

Blench ya lissafa ire-iren waɗannan nau'ikan kamar yarukan Samba Daka.

  • Samba Jangani
  • Samba Nnakenyare
  • Samba de Mapeo

Rabuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Greenberg ya sanya Samba Daka a cikin kudurinsa na Adamawa, a matsayin kungiyar G3, amma Bennett (1983) ya nuna gamsuwa da cewa yaren Benue-Congo ne, duk da cewa ana takaddama a kan sanya shi a Benue-Congo. Blench (2011) ya ɗauki shi a matsayin Bantoid. Boyd (ms), duk da haka, yana ɗaukar Daka a matsayin keɓe reshe a cikin Nijar – Kongo (Blench 2008). Blench (2011) ya lissafa Taram a matsayin dabam, ko da yake yana da alaƙa, harshe.

Fassarar sauti[gyara sashe | gyara masomin]

Wasula[gyara sashe | gyara masomin]

Gaba Tsakiya Baya
Kusa i u
Kusa-tsakiyar e ə o
Bude-tsakiyar ɛ ɔ
Bude a

Furuci[gyara sashe | gyara masomin]

Labial Alveolar Palatal Velar
a fili labbabi
Nasal m n ŋ
Tsaya voiceless p t k k͡p
voiced b d g ɡ͡b
prenasal ᵐb ⁿt ᵑk ᵑk͡p
Haɗin kai d͡z
Ƙarfafawa voiceless f s
voiced v ( z )
prenasal ⁿs
Taɓa / Trill ɾ ~ r
Kusanci lateral l
plain j w
nasalized
  • /ɾ/ may also occur as trilled [r].
  • /d͡z/ can have an allophone of [z].[4]

Nassoshi[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Harshen Daka". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  2. Chamba-Daka materials from Raymond Boyd
  3. Blench, Roger (2019). An Atlas of Nigerian Languages (4th ed.). Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation.
  4. Boyd, Raymond. The phonology and tonology of Chamba Daka (Sámá Mūm). Laboratoire Ligérien de Linguistique: Université d’Orléans.

Kara karantawa[gyara sashe | gyara masomin]

Hanyoyin haɗi na waje[gyara sashe | gyara masomin]