Kaduna ta Arewa

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Kaduna ta Arewa

Wuri
Map
 9°54′N 7°24′E / 9.9°N 7.4°E / 9.9; 7.4
Ƴantacciyar ƙasaNajeriya
JihaJihar Kaduna
Labarin ƙasa
Yawan fili 72 km²
Tsarin Siyasa
Majalisar zartarwa supervisory councillors of Kaduna North local government (en) Fassara
Gangar majalisa Kaduna North legislative council (en) Fassara
kada a Kaduna ta Arewa

Kaduna ta Arewa,Wacce aka fi sani da karamar hukumar farko, karamar hukuma ce a jihar Kadunan Najeriya . Babban birnin jihar Kaduna ne kuma .hedikwatarta tana cikin garin Doka. Yana da yanki na 70.2 km2 .

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Kaduna ta Arewa ita ce karamar hukuma mafi tsufa a jihar. Hedkwatarsa tana Doka.

Alkaluma[gyara sashe | gyara masomin]

Kaduna ta Arewa tana tsakanin latitudes 10 35 North da Longitudes 7 25 East. Tana da iyaka da karamar hukumar Igabi zuwa Kudu, Yamma, da Kudu maso Gabas, da kananan hukumomin Kaduna ta Kudu, Chikun, Kajuru da Kauru zuwa Arewa maso Gabas. Yana da yanki 72 km 2 da yawa na 5,883.1 inh./km 2 . Yawan jama'ar Kaduna ta arewa ya kai 423,580 bisa ga kidayar al'ummar Najeriya a shekarar 2006.

Ƙungiyoyin gudanarwa[gyara sashe | gyara masomin]

Karamar Hukumar Kaduna ta Arewa ta kunshi gundumomi 12 (bangaren gudanarwa na biyu) ko yankunan zabe, wato:

  1. Badarawa
  2. Dadi Riba
  3. Hayin Banki
  4. Kabala
  5. Kawo
  6. Maiburiji
  7. Sardauna
  8. Shaba
  9. Unguwan Dosa
  10. Unguwar Rimi
  11. Unguwar Sarki
  12. Unguwar Shanu

Geology[gyara sashe | gyara masomin]

Gaba dayan jihar Kaduna na karkashin kasa ne da wani katafaren ginin kasa na duwatsun da ba a taba ganin irinsa ba musamman Jurassic zuwa Pre-Cambrian . Duwatsun ginshiƙai na ginshiƙi sune ainihin granites, gneisses, migmatites, schists da quartzites (Benett, 1979; 13). Ilimin kasa na Kaduna ta Arewa galibin duwatsu ne masu kamanceceniya da su na rukunin ginin kasa na Najeriya wanda ya kunshi ginshiki na biotite da tsofaffin granites (Jihar Kaduna, 2003).

Taimakon yanayin yanayi yana da ɗan lebur, yana da tsayin tsakanin mita 600 zuwa 650 a manyan yankunan ƙaramar hukumar. Ya fi mita 650 sama da ma'anar matakin teku (amsl) a wasu wurare, kuma ƙasa da mita 500 a wuraren da ke gangara ƙasa zuwa kogin. [1]

Yanayi da yanayi[gyara sashe | gyara masomin]

Jihar Kaduna ta Arewa gaba daya tana cikin yankin yammacin Afirka, kuma tana cikin iyakar arewa da motsi na shiyyar da ke tsakanin wurare masu zafi (ITCZ). Yana da alaƙa da gwamnatoci daban-daban na yanayi guda biyu, suna jujjuyawa tsakanin sanyi zuwa bushewa mai zafi da ɗanɗano zuwa lokacin jika.

Zazzabi: matsakaicin matsakaici

Lambar gidan waya na yankin ita ce 800.

Ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

Akwai makarantun ilimi da dama a Kaduna ta arewa da suka hada da na gwamnati da na masu zaman kansu, akwai makarantun firamare 160 na kananan hukumomi da 40 na masu zaman kansu wanda ya kai t0tal na makarantun firamare 200, sai kuma makarantun sakandire 13 na kananan hukumomi da 13. ga masu zaman kansu. Akwai makarantun gaba da sakandare a karamar hukumar, wadanda suka hada da; Jami'ar Jihar Kaduna, Kwalejin Tsaro ta Najeriya, Kwalejin Kimiyyar Dabbobi ta Mando.

Tattalin Arziki[gyara sashe | gyara masomin]

Kaduna ta arewa ita ce ta fi kowace jiha bayar da gudunmawar tattalin arzikin jihar Kaduna, akwai kanana da manya-manyan kamfanoni da masana’antu da dama da suke gudanar da harkokin kasuwanci iri-iri. Babbar kasuwar jihar tana can, babbar kasuwar Kaduna, sauran sun hada da Kasuwar Barci (kasuwar barci), kasuwar mako-mako ta Kawo, Ungwan rimi da kasuwannin Ungwan shanu na mako-mako.

Nishaɗi[gyara sashe | gyara masomin]

Wuraren shakatawa da nishadi suna nan a wurare daban-daban a cikin karamar hukumar, akwai filin wasa biyu na Ahmadu Bello da kuma filin wasa na Ranchers Bees, filin taro na Murtala filin wasa ya kasance wasan tsere a yanzu wurin shakatawa ne da ke jan hankalin jama'a don shagaltuwa, haka ma can. Otal-otal da yawa, wuraren nishaɗi da wuraren shakatawa, waɗanda suka haɗa da ASAA Pyramid, Hamdala Hotel, Hotel Seventeen, Crystal Garden, Side Resort, Arewa House, National Museum, da dai sauransu.

Duba kuma[gyara sashe | gyara masomin]

Nassoshi[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Saleh, 2015

Template:Kaduna State