Jump to content

Kogin Menchum

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Kogin Menchum
General information
Labarin ƙasa
Map
Tsarin Daidaiton Labarin Kasa 6°15′53″N 10°02′23″E / 6.264793°N 10.039787°E / 6.264793; 10.039787
Kasa Kameru
Hydrography (en) Fassara
Watershed area (en) Fassara 2,240 km²

Kogin Menchum da magudanan ruwa ya mamaye wani babban yanki na yankin Arewa maso yammacin Kamaru. Ita kuma magudanar ruwa ce ta kogin Benuwai a Nijeriya.[1]

Wuri[gyara sashe | gyara masomin]

Kogunan Menchum da Donga da Katsina Ala duk suna kwarara yamma daga yankin Arewa maso Gabas don shiga Benuwai a Najeriya.[2] Menchum yana matse tsaunukan Oku-Kom, wanda ke da tsayin mita 2,400 (7,900 ft) a kusa da tafkin Oku, ya fado zuwa kusan mita 800 (2,600 ft) a Mbonkissu zuwa yammacin Fundong. Tsaunuka masu tsaunuka, waɗanda aka kafa ta hanyar aikin volcanic, an wargaza su ta hanyar ƙwari masu tudu da ƙoramai masu gudu da sauri suka sassaƙa.[3]

Ƙarfin wutar lantarki[gyara sashe | gyara masomin]

Ruwan Menchum mai tazarar kilomita 20 kudu da Wum da kilomita 30 daga arewacin Bafut, yana da ban sha'awa da kuma jan hankalin yawon bude ido. Duk da haka, hanyar shiga tana da tsauri sosai, kuma wurin kallon ba a kula da shi sosai[4]. Wani jagorar shekara ta 2003 ya bayyana cewa hanyar ba ta da wuyar wucewa a lokacin damina.[5] A ranar 7 ga Satumba, 2009, Yarjejeniyar da Gwamnatin Kamaru, sun rattaba hannu kan yarjejeniyar fahimtar juna game da aikin gina madatsar ruwa da tashar wutar lantarki mai karfin MW 90 a kogin. Baya ga samar da wutar lantarki da ayyukan yi, aikin zai hada da shimfida titin.[6] A ranar 8 ga Disamba 2010 Shugaba Paul Biya ya ba da sanarwar shirin gina dam a kan rafin Menchum.[7]

Falls na Menchum yana da mahimmancin siyasa a cikin Rikicin Anglophone mai gudana. Ƙungiyoyin 'yan awaren Ambazoniya sun shirya yin lalata da magudanar ruwa na Menchum bayan samun 'yancin kai don ba wai kawai su sami isasshen wutar lantarki ga sabuwar ƙasarsu ba, har ma da fitar da su zuwa Kamaru da Najeriya.[8]

Abubuwan da suka shafi muhalli[gyara sashe | gyara masomin]

Ƙasar mai cike da aman wuta a tsaunukan tsaunuka na jawo hankalin manoma da masu kiwo, kuma sakamakon share fage ya sa yankin ya kasance cikin haɗari ga zaizayar ƙasa.[3] Kwarin Menchum ba shi da ƙarfi, kuma an yi amfani da shi an rufe shi a cikin dazuzzukan equatorial. Wadannan galibi an share su ne don katako, suna barin buɗaɗɗen ciyayi da ake amfani da su don kiwo, kuma ana iya lalata su a kan gangaren. Ana kokarin sake farfado da kwari.[1]

Nassoshi[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 "Kwafin ajiya" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2012-03-19. Retrieved 2023-09-02.
  2. http://people.exeter.ac.uk/rwfm201/cbbia/downloads/PAPreports/CameroonPAPreport.pdf
  3. http://www.krepublishers.com/02-Journals/JHE/JHE-30-0-000-10-Web/JHE-30-1-000-2010-Abst-PDF/JHE-30-1-019-10-1904-Fogwe-Z-N/JHE-30-1-019-10-1904-Fogwe-Z-N-Tt.pdf
  4. "Kwafin ajiya". Archived from the original on 2016-05-05. Retrieved 2023-09-02.
  5. https://books.google.com/books?id=iRoSWScaz-YC&pg=PA1207
  6. "Kwafin ajiya" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2012-10-06. Retrieved 2023-09-02.
  7. http://www.cameroon-tribune.cm/index.php?option=com_content&view=article&id=62392:high-moments-of-land-mark-event&catid=1:politique&Itemid=3&showall=1
  8. Ekah, Ekah Robert. "The Anglophone Crisis in Cameroon: A Geopolitical Analysis."