Mali Bero

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Mali Bero
Rayuwa
Sana'a

Mali Bero (Mali babba) ko kuma Zarmakoy Sombo ƙwararren shugaban al'ummar Zarma ne na yammacin Nijar wanda ya jagorance su wajen ƙaura daga wani yanki da ba a san ko su waye ba a Mali zuwa gabas zuwa yammacin Nijar shekaru da dama da suka gabata. Labarin Mali Bero ya fito a nau'o'i daban-daban a cikin al'ummar Zarma daga ƙasidu, waƙoƙi da kuma maganganun baka na griots. Sai dai babu wanda ya buga sigar labarin Mali Bero wanda ya wuce layuka ɗari. Mali Bero, duk da haka, an yi imanin ɗan Zabarkane ne, wani ɗan wasan almara na Zarma.[1][2][3]

Al'adar Baka[gyara sashe | gyara masomin]

Ga Zarmas, mafi mahimmancin saƙon shine ƙauransu zuwa gabas wanda Mali Bero ke jagoranta ta hanyar "Barma Daba", ƙasan gero mai tashi (wani fili da zagaye da aka yi da bambaro na katako wanda ke zama tushe na silo na ɗan lokaci). Lamarin da ya haifar da hijirar, wanda ya kasance faɗa tsakanin ƴaƴan Zarma, Abzinawa da Fulani, ya nuna tarihin wani rikici na kai-da-kai da ke nuna dangantaka da waɗannan ƙungiyoyin uku har zuwa yau.

Hijira[gyara sashe | gyara masomin]

Bisa al'adar baka, ƙasar Mali Bero wata rana ya yanke shawarar barin ƙauyensa sakamakon faɗa tsakanin wani ɗan ƙauyensa da wani yaro ɗan ƙauyen Fulani da ke maƙwabtaka da Abzinawa a lokacin da suke iyo a tafkin "Mallé". Yaran waɗannan ƙauyukan sun kasance da ɗabi'ar ɗaukar tufafin yaran ƙauyen Mali Béro domin shafe jikinsu bayan sun yi wanka a cikin tafki. Yaran ƙauyen Mali Béro sun yanke shawarar wata rana ba za su yarda da hakan ba kuma sun shirya ramuwar gayya idan aka sake yin hakan. A lokacin da aka sake yin hakan, wani yaro ɗan ƙauyen Mali Bero ya kashe wani yaro ɗaya daga ƙauyen. Da jin labarin cewa ɗaya daga cikin ƴaƴansa ya kashe wani yaro ɗan ƙauyen da ke maƙwabtaka da shi, sai Mali Béro ya tattara ƙauyensa ya ba su da su gaggauta ficewa don hana al’amura taɓarɓarewa idan ɗayan ƙauyen ya yanke shawarar ɗaukar fansa. Ya umarce su da su gaggauta tattara ciyawar gero don yin “Barma Daba”. Da sauri suka yi "Barma Daba" inda suka shiga jirgi domin neman sabon yanki. Bayan sun tsaya tsayin daka, a ƙarshe sun sauka a wani ƙauyen Sargane a Nijar a yau. Mali Béro ya kasance a Sargane har ya mutu. An binne shi a wannan ƙauyen da ke cikin Sashen Ouallam. Kabarin da aka binne Mali ya kasance abin jan hankali ga masu yawon buɗe ido da ɗalibai da masu bincike.[4][5][6]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]