Mutanen Lubimbi

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Mutanen Lubimbi
ƙabila
Mutanen Lubimbi

Mutanen Lubimbi suna warwatse a duk faɗin Afirka, galibi ana samun su a Kudancin Afirka. Manyan kasashe sune Afirka ta Kudu, Zimbabwe, Mozambique, Zambia, Jamhuriyar Demokradiyyar Kongo, Tanzaniya da Uganda.

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Kabilar Lubimbi ƙabila ce bisa tushen zuriyarsu na maza, Mhlabawadabuka ɗan Gasa kuma ɗan'uwan Manukuza [Soshangane]. Asalinsu na dangin Nguni (AMALala) ne, wanda ɗaya ne daga cikin asalin danginsu a Afirka. Haɓaka yawan jama'a da matsin ƙasa ya haifar da ƙaura da yawan jama'a da rikice-rikicen zamantakewa wanda ya haifar da samuwar ƙananan dangi. Mhlabawadabuka ne ya kafa dangin Lubimbi, wanda ya yi ƙoƙari ya sami 'yancin kai ta hanyar ƙirƙirar kabilarsa. Matsala ta taso tsakaninsa da babban yayansa Manukuza [Soshangane] sai daga baya aka kore shi. [1] Daga nan sai ya shiga Zwangendaba tare da mabiyansa, suka koma arewa daga baya suka zauna a kwarin Zambezi inda suka rabu a shekara ta 1834. Mhlabawadabuka ya kasance a yankin Zambezi na ƙasa, yankin Lubimbi na yanzu a cikin Binga (Matebeleland North), tare da hedkwatarsa kusa da maɓuɓɓugan ruwan Lubimbi. Zwangendaba ya haye kogin Zambezi a shekara ta 1835 tare da wasu ’ya’yan Mhlabawadabuka, wanda shi ne yadda aka fara rabo da tafiye-tafiyen dangin Lubimbi a fadin Afirka. Wasu sun yi hijira zuwa Uganda a yau, yayin da wasu suka sauka a Kenya, Tanzaniya da Jamhuriyar Demokradiyyar Kongo. Mahaifin Mhlabawadabuka Gasa, ɗan Langa, ɗan Xaba (Sarki kuma wanda ya kafa kabilar Ndwandwe), ya mamaye yankin Mkhuze tare da ɗan'uwansa Zwide suka zauna a Lardin Magudu Transvaal. An samo su ne a Pongola na yau (yankin Mhlabuyalingana) kusa da tsaunin Lebombo zuwa Eswatini (KwaZulu Natal), Afirka ta Kudu.[2] An gama su ne saboda rashin fahimtar iyali da tayar da zaune tsaye.

Tattalin Arziki[gyara sashe | gyara masomin]

Tattalin arzikin gargajiya na Lubimbi ya dogara ne akan gauraye na noma, inda masara ita ce babban abinci. Sun kasance ƙwararrun masu yin gatari da masunta, waɗanda kuma suke kera kwalekwale. Kuma sun kasance manyan ma'aikatan jirgin ruwa a kan ƙasa da tafkuna.

Al'adu[gyara sashe | gyara masomin]

Mutanen Lubimbi suna da kwarjini ga kakanninsu, waɗanda aka yi imanin cewa sun kasance ƙwararrun masu maganin gargajiya. Sarauniya Ntombazi, matar Langa kaxaba kuma mahaifiyar Gasa Bokanya ce.[3]

Jerin kakannin Mhlabawadabuka[gyara sashe | gyara masomin]

  • Nxala
  • Mthethwa (wanda ya kafa dangin Mthethwa) {Mpanza da Masondo sune kannensa}
  • Nyambose
  • Khubazi
  • Ndlovu
  • Simane (Wengwe)
  • Madungu [B1625-D1753]
  • Xaba [B1650-1771] (wanda ya kafa dangin Ndwandwe, kuma ana kiransa da Ndwandwe)
  • Langa (Mkhatshwa/Zimangele)
  • Gasa (Ndindane)

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Soga, John Henderson (1930). The South Eastern Bantu . Cambridge University Press. ISBN 9781108066822 .
  2. http://www.cambridge.org/tn/download_file/788948/
  3. "manukuza - The Ngoni People of Africa" .