Ogbunigwe
 Ogbunigwe | |
|---|---|
| Bayanai | |
| Ƙasa da aka fara | Biyafara |
Ogbunigwe,wanda kuma ake kira Ojukwu Bucket,ya kasance jerin na’urorin makaman da suka hada da nakiyoyin sarrafa bama-bamai,da bama-bamai,da makaman roka,da jamhuriyar Biafra ta yi amfani da su wajen yaki da Najeriya tsakanin 1967 zuwa 1970 a yakin basasar Najeriya.</link>
Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]
A lokacin da rikicin ya barke,sojojin kasar Biafra ba su da isasshen kayan aiki idan aka kwatanta da sojojin Najeriya da ke da karancin makamai da alburusai.Wannan rashin daidaito a cikin iko ya tsananta a yayin yakin.Masana kimiyyar Biafra,fitattu daga Jami’ar Biafra (yanzu Jami’ar Nsukka ta Najeriya ),sun kafa Hukumar Bincike da Samar da Biafra (RAP)na Biafra wadda ta hada da Kungiyar Bincike da Samar da Makamai.Kanar Ejike Obumneme Aghanya ne ke shugabanta,manufa da manufar wannan kungiya ce ta bunkasa masana'antar kera makamai na asali kuma nan da nan suka fara kera alburusai, gurneti da motoci masu sulke.Samfurinsu mafi inganci da rashin mutunci shine Ogbunigwe wanda akwai nau'ikansa daban-daban masu girma dabam.Kalmar Ogbunigwe daga baya ta zo ta hada da gurneti da nakiyoyin da aka binne amma da farko ana magana ne da makami mai linzami da ba sa jagoranta daga sama zuwa iska wanda daga baya aka mayar da su makamai masu linzami daga sama zuwa sama .[1]Injiniyoyi Seth Nwanagu,Willy Achukwu, Sylvester Akalonu,Nath Okpala,Gordian Ezekwe, Benjamin Nwosu da sauran su ne suka taka rawa wajen kera makaman.
Asalin sunan Ogbunigwe yana da ma’ana ta ruhi guda daya kafin yakin basasar Biafra.Sunan yana nufin,"mai kisan kai a sama ko sararin sama; mai kashe sama."Ana kyautata zaton shine dalilin da ya sa masanan Ibo suka sanyawa fasahar nasu sunan Ogbunigwe mai tashi kafin yada tambarin a kasa.Bayan yakin,sunan Ogbunigwe a yanzu yana da ma'anoni daban-daban tun daga "nakiya" zuwa "kayan da ke kashe mutane da yawa." Nau'in Ogbunigwe na farko da aka kera kuma aka gwada shi a cikin yaƙi shi ne rokan da aka harba sama zuwa saman makami mai linzami.An ƙera shi ne a matsayin sararin sama da makami mai linzami da za a yi amfani da shi don kariya daga mayaka MiG-15 na Najeriya da ke abkawa filin jirgin saman Enugu.Kafin a yi amfani da makami mai linzami cikin nasara a ainihin dalilinsa na makami mai linzami,sojojin Najeriya sun kama Enugu inda ake kera makaman a watan Oktoban 1967.Bayan faduwar Enugu,wasu gungun sojojin Biafra masu ja da baya suna fafatawa da wani bataliyar sojojin Najeriya dauke da muggan makamai a gadar Ugwuoba da ke kan tsohuwar hanyar Enugu zuwa Awka.Yayin da harsashin sojojin Biafra suka gaji, kwamandan nasu ya umarce su,a matsayin mataki na karshe,da su daidaita amfani da sararin Ogbunigwe da makami mai linzami da aka sa musu,ta hanyar harba su a kwance a kan abokan gaba maimakon a tsaye kamar yadda aka kera su don hana jirage.aiki.Tasirin ya kasance mai lalacewa kuma mai yawa.[2]Sakamakon wannan lamari,makamin ya canza aka yi amfani da shi a sauran yakin a matsayin makami mai linzami daga sama zuwa sama,da kuma makami mai linzami na sama zuwa jirgin ruwa a lokacin farmaki na biyu na Onitsha.
A cewar ikirari na gwamnatin Biafra a lokacin,roka mai tashi Ogbunigwe shi ne roka na farko da aka kera gaba daya,da bunkasa,kera da yawa da harba shi a Afirka.</link>An yi amfani da shi a cikin yaƙi a cikin 1967,sama da shekara guda kafin harba roka na farko na Afirka ta Kudu 1968.
A tsawon lokacin da ake samarwa,ana samar da kusan raka'a 500 a kowace rana a Biafra.
Tasiri[gyara sashe | gyara masomin]
Ma'adinan Ogbunigwe da kawunan yaƙe-yaƙe gabaɗaya suna da kewayon kisa tsakanin mita 180 zuwa 800, ingantacciyar radius mai girman 90° kuma yana iya shafe ƙungiyar sojojin abokan gaba cikin sauƙi.Nau'ikan makaman roka masu sarrafa kansu suna da kewayon makamai masu linzami na kilomita 8.Makaman dai na hallaka sojojin makiya da motocin yaki masu sulke. Wani dan jarida dan kasar Birtaniya Frederick Forsyth ya bayyana yadda aka yi amfani da jirgin Ogbunigwe mai tashi a kan wani hari da sojojin Najeriya ta 1st Division suka kai a shekarar 1969 kamar haka.