Biyafara

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.

Bight of Biafra (wanda aka fi sani da Bight of Bonny a Najeriya)wani yanki ne da ke yammacin gabar tekun yammacin Afirka ta tsakiya,a gabashin gabar tekun Guinea.

Geography[gyara sashe | gyara masomin]

Bight na Biafra,ko Mafra (mai suna bayan garin Mafra a kudancin Portugal),tsakanin Capes Formosa da Lopez,shi ne mafi gabashin Gulf of Guinea ; ya ƙunshi tsibiran Bioko [Equatorial Guinea],Sao Tomé da Principe .Sunan Biafra - kamar yadda ke nuni da kasar - ya fada cikin rashin amfani a karshen karni na 19

Farkon taswirar Afirka da ke nuna yankin mai suna Biafra a Kamaru a yau

Taswirar 1710 ta nuna cewa yankin da ake kira "Biafra" ( Biafra )yana cikin Kamaru a yau.

Bakin Biafra ya taso gabas daga kogin Delta na Niger a arewa har ya isa Cape Lopez na kasar Gabon.[1] Bayan kogin Neja,sauran kogunan da suka isa bakin teku akwai kogin Cross River,kogin Calabar,Ndian, Wouri,Sanaga,Kogin Nyong, Ntem, Mbia, Mbini, Muni da Kogin Komo .

Babban tsibiran a cikin Bay sune Bioko da Principe;wasu muhimman tsibiran sune Ilhéu Bom Bom,Ilhéu Caroço,Elobey Grande da Elobey Chico.Kasashen da ke yankin Biafra sune Kamaru,yankin gabashin Najeriya, Equatorial Guinea ( Tsibirin Bioko da Rio Muni ), da Gabon

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Faɗin Biafra ya kai kimanin kashi 10.7% na duk mutanen da aka yi bautar da aka yi jigilar su zuwa Amurka tsakanin 1519-1700.Tsakanin 1701-1800, an kiyasta kimar 14.97%. Wadanda aka sace a Fagen Biafra sun hada da Bamileke, Igbo,Tikar,Bakossi,Fang,Massa,Bubi da dai sauransu.[1][2]Waɗannan 'yan Afirka da aka kama sun isa abin da zai zama Amurka kuma an sayar da su a Virginia,wanda ke riƙe da kashi 60% na duk bayi a gabar tekun gabas.Virginia da yankunan da ke kewaye sun rike bayi 30,000.[3]A al'ada,mutanen da ake bauta suna da arha idan aka saya a Kamaru saboda sun gwammace su mutu maimakon su karɓi bautar.[4]

A tsakiyar karni na goma sha takwas,Bonny ya fito a matsayin babbar tashar kasuwancin bayi a kan Bight of Biafra wanda ya wuce tashar jiragen ruwa na farko a Elem Kalabari (wanda aka fi sani da New Calabar) da Old Calabar . Wadannan tashoshin jiragen ruwa guda 3 tare sun dauki sama da kashi 90% na cinikin bayi da ke fitowa daga Bight of Biafra.

Tsakanin 1525 zuwa 1859,Biritaniya ta yi lissafin sama da kashi biyu bisa uku na bayi da aka fitar da su daga fafutukar kafa kasar Biafra zuwa sabuwar duniya .

A cikin 1777,Portugal ta canza ikon Fernando Po da Annobón zuwa suzerainty na Sipaniya don haka gabatar da Spain cikin tarihin mulkin mallaka na farko na Bight of Biafra.

A cikin 1807,United Kingdom ta haramta cinikin bayi na duniya,kuma an tura sojojin ruwa na Royal don hana bayi daga Amurka, Faransa, Spain, Portugal,Holland, Afirka ta Yamma da Larabawa daga yin cinikinsu.

A ranar 30 ga watan Yunin 1849,Biritaniya ta kafa tasirin soji akan Bight of Biafra ta hanyar gina sansanin sojan ruwa da karamin ofishin jakadanci a tsibirin Fernando Po, a karkashin ikon British Consuls of the Bight of Benin:

  1. 1.0 1.1 "Biafra, Bight of." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online Library Edition. Encyclopædia Britannica, Inc., 2013. Retrieved 2 November 2013.
  2. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :1
  3. Empty citation (help)
  4. Empty citation (help)