Jump to content

Roslyne Akombe

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Roslyne Akombe
Rayuwa
Cikakken suna Roselyn Akombe Kwamboka
Haihuwa Kenya, 1976 (47/48 shekaru)
ƙasa Kenya
Karatu
Makaranta Jami'ar Nairobi
Rutgers University (en) Fassara
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa

Roselyn Kwamboka Akombe (an haife ta a shekara ta 1976) tsohuwar kwamishiniyar Kenya ce ta Hukumar Zaɓe da Kan Iyakoki (IEBC) ta Kenya.

Ta shahara a kafafen yada labarai na kasar Kenya bayan ta bayyana a gaban hukumar da ke tattaunawa da wadanda za su nada a hukumar, ta kuma ce a shirye ta ke ta karbi sabon mukaminta na kwamishina, duk da cewa hakan na nufin za a rage ma ta albashi da kashi 70 cikin 100 daga aikinta na baya. a matsayin Mataimakin Sakatare a Majalisar Dinkin Duniya. Ta ce wannan sadaukarwa ce da ta ke a shirye ta yi wa kasarta. Ta shahara a duniya bayan ta yi murabus daga mukaminta na kwamishina a ranar 18 ga Oktoba 2017 a cikin rikicin siyasa a Kenya.

Jim kadan bayan murabus din nata, ta tashi daga kasar saboda fargabar rayuwarta a cikin yanayin siyasar da ake ciki.

Rayuwar farko da ilimi

[gyara sashe | gyara masomin]

An haife ta a cikin 1976, a gundumar Nyamira ta yau, a cikin lardin Nyanza a lokacin, Kenya. Ta girma ta halarci makarantun firamare da sakandare na cikin gida. Ta sami digiri na farko, Digiri na Ilimi, daga Jami'ar Nairobi.Daga baya, ta sami digiri na biyu na Kimiyya a Harkokin Duniya, daga Jami'ar Rutgers, ta Amurka, sannan ta sami digiri na biyu a fannin Falsafa, a cikin wannan fanni, kuma daga Jami'ar Rutgers.

An dauki Akombe a matsayin babban mai ba da shawara ga Mataimakin Sakatare-Janar kan harkokin siyasa a hedikwatar Majalisar Dinkin Duniya da ke birnin New York.

Aikin a IEBC

[gyara sashe | gyara masomin]

A watan Janairun 2017, aka nada ta a matsayin kwamishina a hukumar ta IEBC, lamarin da ya bai wa jama’a mamaki lokacin da jama’a suka fahimci cewa za ta rage albashin kashi 70 cikin 100 daga tsohuwar aikinta ta yin aiki da hukumar. Ta bayyana cewa wannan lamari ne na kishin kasa ga kasarta kuma tana da burin taimakawa kasar ta gudanar da sahihin zabe da kuma fatan taka rawa a cikinsa. Kafofin yada labarai sun kuma bayar da rahoton cewa, "An ba ta hutu na musamman ba tare da albashi ba don yin aiki a hukumar zabe mai zaman kanta ta Kenya," kuma "za ta ba da goyon baya na fasaha ga hukumar a shirye-shiryen zaben 2017 da kuma goyon bayan kokarin hanawa. rikicin bayan zabe a Kenya." Ta yi aiki tare da IEBC Akombe ba zata karɓi kowane albashi a matsayin ma'aikacin Majalisar Dinkin Duniya.Matsakaicin albashin Akombe a matsayinsa na kwamishinan IEBC an kiyasta shi akan KES 800,000 (kimanin dalar Amurka 8000) a wata.

Bayan aikinta a IEBC, nan take Roselyn ta zama fuskar hukumar, kuma ta halarci taron manema labarai da yawa da aka baiwa jama'a. Hasali ma, ita ce ke da alhakin fitar da da yawa daga cikin wadannan tarukan manema labarai, inda ake ganin ta a matsayin mai iya magana da santsi. Hakan ya sa mutane da yawa suke ganin ita ce mataimakiyar shugabar hukumar, duk da cewa ita kwamishina ce kawai. A cewar jaridar Daily Nation ta Kenya, Akombe "wata matasa ce, mai magana da kai tsaye kuma kwamishina mara kunya tare da manyan kunci wanda ya bayyana abubuwa da murmushi." Ayyukanta a hukumar sun hada da horas da jami'ai, yin jawabi ga taron manema labarai, bayar da rahoto ga shugaba da babban jami'in hukumar da kuma daukar wasu ayyuka don tabbatar da gaskiya da adalci a zaben Kenya.

Rigimar murabus

[gyara sashe | gyara masomin]

A ranar 18 ga watan Oktoban 2017, Akombe ta yi murabus daga mukaminta na kwamishiniyar hukumar ta IEBC a lokacin da kasar ke cikin rikici bayan da kotun koli ta soke zaben Kenya na 2017. A ranar 1 ga Satumba, 2017, Kotun Koli ta Kenya ta yanke hukuncin da ta bayyana sakamakon zaben shugaban kasa na ranar 8 ga watan Agustan 2017. Kotun ta ce hukumar ta IEBC ta gaza cika sharuddan da kundin tsarin mulkin kasar ya gindaya na gudanar da sahihin zabe tare da bayar da umarnin sake gudanar da zaben cikin kwanaki 60.

Sakamakon haka, IEBC ta shirya gudanar da sabon zabe tare da sanar da sabon ranar zabe a matsayin ranar 17 ga Oktoba, 2017, sannan ta tura shi zuwa 26 ga Oktoba 2017. Sai dai jam'iyyar adawa ta National Super Alliance (NASA), karkashin jagorancin Raila Amolo Odinga ta yi tur da matsin lamba kan hukumar, tana mai cewa ba za ta iya gudanar da zabe kamar yadda aka tsara a halin yanzu ba. Wannan ra'ayi ya samu goyon bayan dukkanin 'yan siyasa masu alaka da dan takarar NASA, Raila Amolo Odinga, ciki har da abokin takararsa Kalonzo Musyoka. Hasali ma, hakan ya kai ga kauracewa zaman da daukacin ‘yan majalisar dokoki da na majalisar dattawa suka yi tare da cewa ba su amince da shugaba Uhuru Kenyatta a matsayin zababben shugaban kasa ba. Sai dai kuma, Uhuru Kenyatta da dukkan 'yan siyasa masu alaka da jam'iyyarsa ta Jubilee Party sun yi adawa da wannan ra'ayi, suna masu cewa Raila ba shi da hurumin jagorantar IEBC kan ayyukanta. Bambancin da ke tsakanin wadannan jiga-jigan biyu ya haifar da abin da wasu ke kira da rikicin siyasa a Kenya.

Kokarin ci gaba da kasancewa tsaka mai wuya, IEBC ta yi kokarin gudanar da tarurruka tsakanin 'yan adawa da gwamnati ba tare da cimma wata nasara ba. A kwanakin da suka biyo bayan hukuncin kotun, Raila da jam'iyyarsa ta NASA sukan bayar da wa'adi, wanda ta kira a matsayin mafi karanci da ba za a iya ragewa ba idan ba tare da wanda ba za a iya gudanar da sahihin zabe a Kenya ba. Yayin da IEBC ta fito yana cewa ba za ta iya cika wadannan ka’idoji ba, Raila Odinga ya bai wa kasar da al’ummar duniya mamaki da cewa ya janye daga takarar shugabancin kasar da aka maimaita saboda hukumar ba ta da ikon bai wa ‘yan kasar Kenya zabe mai inganci da gaskiya. Wannan ya haifar da rikicin siyasa a Kenya yayin da Raila da jam'iyyarsa suka tayar da hankali na soke zaben da aka yi a ranar 26 ga Oktoban 2017, yayin da Uhuru da jam'iyyarsa suka matsa kaimi a sake zaben. Dangane da wannan rugujewar siyasar da aka yi, ya bayyana cewa ’yan iska da ma’aikata daga jam’iyyar Jubilee Party da NASA ne suka kutsa cikin hukumar kuma an yi mata magudi.

A ranar 18 ga Oktoba 2017, Akombe ta tabbatar da wannan jita-jita lokacin da ta yi murabus a cikin takardar murabus din ta da aka buga a yanar gizo.

Tasiri kan maimaita zaben shugaban kasar Kenya na 2017

[gyara sashe | gyara masomin]

Murabus din da Kwamishinan ya yi ya jawo hankulan kafafen yada labarai. An ci gaba da sabon zaben duk da cewa Raila Odinga daya daga cikin manyan 'yan takara ya janye daga zaben kuma ya bukaci magoya bayansa da kada su shiga kada kuri'a. An ayyana Uhuru Kenyatta a matsayin shugaban kasa tare da rantsar da shi, kuma ‘yan sanda sun kashe masu zanga-zangar a wurare daban-daban na kasar.