Aduke Alakija

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Aduke Alakija
Rayuwa
Haihuwa ga Maris, 1921
ƙasa Najeriya
Ƙabila Yarbawa
Harshen uwa Yarbanci
Mutuwa ga Maris, 2016
Ƴan uwa
Mahaifi Adeyemo Alakija
Karatu
Makaranta London School of Economics and Political Science (en) Fassara
University of Glasgow (en) Fassara
Rydal Penrhos (en) Fassara
Harsuna Turanci
Yarbanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a Mai wanzar da zaman lafiya da Lauya
Employers Mobil (en) Fassara

Jaiyeola Aduke Alakija (Maris 1921 - Maris 2016) ta kasance jami’in jin dadin Najeriya, lauya kuma jami’in diflomasiyya wanda ta kasance jakadan kasar a Sweden daga 1984 zuwa 1987. Ta kuma kasance tsohuwar shugabar kungiyar Mata Lauyoyi ta Duniya, wannan ne yasa aka santa a duniya baki daya.

Rayuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Alakija an haife ta ne daga gidan Adeyemo Alakija, ita kaɗai ce anda kuma ɗa ta ƙarshe ga auren farko na mahaifinta. Ta fara karatun ta ne a Claxton House School, Marina, Legas amma ta tafi Wales a 1930 kuma ta gama makarantar sakandare a Penrhos College, North Wales. Da farko ta so yin karatun likitanci a jami'ar Glasgow amma daga baya ta koma makarantar koyon tattalin arziki ta London don karantar kimiyyar zamantakewa. Bayan ta dawo Nijeriya, ta yi aiki a matsayin jami’in kula da walwala a sashen shari’a na Legas [1] a can ta fara kirkirar kotun yara kuma ta haifar da kafa wasu kungiyoyin mata a Legas, ta kuma taimaka a ciki samuwar reshen Legas na Rungiyar Agaji ta Kuturta ta Burtaniya . A shekarar 1949, ta bar Najeriya don karatun lauya, inda ta cancanci zama lauya a 1953. Bayan haka, ta kafa aikin doka tare da Miss Gloria Rhodes kuma ta yi aiki a ɗakunan John Idowu Conrad Taylor . A takaice ta bar doka don aiki a matsayin Jami'in Jin Dadin Jama'a, ta zama mace ta farko 'yar Afirka da ta rike mukamin a Najeriya.

A cikin sana'ar ta, ta kasance mataimakiya ga babban manajan kamfanin Mobil Oil daga baya ta zama darakta kuma mai ba da shawara kan harkokin shari'a na kamfanin Mobil Oil Nigeria a shekarar 1957 A cikin 1961, Mobil ya sami sassauci don binciken mai a Nijeriya, daga baya Alakija ya zama darekta a wannan sabuwar harkar. A shekarar 1967, ta kasance sakatariyar zartarwa ta kungiyar ‘yan kasuwar jihar Legas. Daga 1961 zuwa 1965, ta kasance mamba a cikin tawagar Nijeriya zuwa Majalisar Dinkin Duniya.

Alakija ta kasance daya daga cikin wadanda suka kirkiro Kwalejin 'Yan Mata ta New Era, memba a kungiyar Mata ta Duniya ta Najeriya kuma memba a kungiyar Soroptimist International .

Ta yi digirin girmamawa daga Kwalejin Barnard .

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Alakija, Aduke". 2005. In The Palgrave Macmillan Dictionary of Women's Biography, edited by Jennifer S. Uglow, Frances Hinton, and Maggy Hendry. Basingstoke: Macmillan Publishers Ltd.