Bugaya

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Bugaya
Rayuwa
Sana'a

Muhammad Bugaya Dan Tsamiya, wanda ake kira Bugaya, shi ne Sarkin Kano wanda ya yi sarauta daga shekarar 1385 - 1390. [1]

Rayuwar farko[gyara sashe | gyara masomin]

Muhammad dan Tsamiya ne da Maganarku. Bayan cin amana da kashe mahaifinsa da kawunsa Usman Zamnagawa ya yi, sai kawun nasa ya yi kokarin kwanciya Maganarku to amma sai ta ce masa tana da ciki. Zamnagawa sai ta ba ta ganye don zubar da cikin ba tare da izinin ta ba. Duk da haka har yanzu ta haifi ɗa lafiyayye. Wannan shi ne yadda ya sami sunan "Bugaya". Wannan zai sanya shekarar haihuwarsa tsakanin 1343 da 1344. [2]

Rayuwa a matsayin Sultan[gyara sashe | gyara masomin]

Bugaya ya hau kan mulki ne a shekarar 1385 bayan mutuwar ɗan'uwansa, Yaji I. An ce Bugaya ya aiko da Maguzawa daga Fongui Rock kuma ya tilasta su su watse a cikin masarautar. Mulkin Bugaya ya cika da kwanciyar hankali da nutsuwa, da alama yana cin ribar da sunan ɗan'uwansa marigayi. An biya Jizya a kai a kai a duk masarautar kuma bai ji dadin tawaye ba. Wannan ya bashi damar yin ritaya zuwa rayuwa mai cike da kwanciyar hankali bayan canja masa dukkan ayyukan masarautarsa zuwa ga Galadima (Administrator). [3]

Mutuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Bugaya ya mutu a shekara ta 1390 bayan ya yi mulki na shekaru biyar. Daga nan gawarsa ta yi wanka ta shirya kamar yadda addinin Musulunci ya tanada ta Lawal, Jigawa, Turbana da Kusuba bisa umarnin Liman Madatai wanda ya yi salla a kan gawarsa. Kamar yadda yake a Tarihin kano, Bugaya shi ne mai mulkin kano na farko da aka binne a Madatai. Yayan nasa, Kanajeji Ɗan Yaji ne ya gaje shi. [4]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Hiskett, M. (1965). "The 'Song of Bagauda': A Hausa King List and Homily in Verse--III". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London. 28 (2): 363–385. doi:10.1017/S0041977X00075169. ISSN 0041-977X. JSTOR 611613.
  2. Hiskett, M. (1957). "The Kano Chronicle". Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland (1/2): 79–81. ISSN 0035-869X. JSTOR 25201990.
  3. Stilwell, Sean (July 2001). "KANO POLITICS OVER THE LONG TERM Government in Kano, 1350–1950. By M. G. SMITH. Boulder: Westview Press, 1997. Pp. xxiii+594. $85 (ISBN 0-8133-3270-2)". The Journal of African History (in Turanci). 42 (2): 307–352. doi:10.1017/S0021853701267899. ISSN 1469-5138. S2CID 154348659.
  4. Palmer, H. R. (1908). "The Kano Chronicle". The Journal of the Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland. 38: 58–98. doi:10.2307/2843130. ISSN 0307-3114. JSTOR 2843130.