Egbe Omo Oduduwa

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Egbe Omo Oduduwa
Bayanai
Iri jam'iyyar siyasa
Tarihi
Ƙirƙira 1945

Egbé Ọmọ Odùduwà (Yoruba National Movement) ƙungiyar siyasa ce ta Najeriya wacce shugabannin Yarbawa suka kafa a 1945 a London. Manufar farko ita ce ta haɗa kan al'ummar Yorùbá kamar yadda ƙungiyar ta Ibibio ta jihar Ibibio da ƙungiyar tarayyar Ibo suka yi. ƙungiyar ta girma cikin shahara daga 1948 zuwa 1951. A cikin 1951, Egbé Ọmọ Odùduwà ya goyi bayan kafa Ƙungiyar Ayyukan Jam'iyyar Siyasa ta Najeriya.[1]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Foundation[gyara sashe | gyara masomin]

Egbé Ọmọ Odùduwà an ƙirƙireta ne a1945 by Obafemi Awolowo, Akinola Maja, Oni Akerele, Akintola Williams, Saburi Biobaku, Abiodun Akinrele, DOA Oguntoye, Ayo Rosiji da wasu sauran mutane London, Ingila.[2] Manufar su na kafa ƙungiyar ita ce haɗa kan al’ummar Yorùbá kamar yadda ƙungiyar ta jihar Ibibio da kuma ƙungiyar Ibo ta tarayya ta kafa; waɗanda suka kasance kwamitocin ayyukan siyasa na ƙabilar Ibibio da ƙabilar Igbo

Faɗaɗawa[gyara sashe | gyara masomin]

Egbé Ọmọ Odùduwà ya girma a cikin 1948 lokacin da aka ƙaddamar da shi a Legas tare da manyan 'yan siyasar Yorùbá masu alaƙa da Ƙungiyar Matasan Najeriya . Waɗannan ‘yan siyasar sun haɗa da Cif Bode Thomas, Sir Adeyemo Alakija, Cif HO Davies, Sir Kofo Abayomi, Cif Akintola Williams, Dr. Akinola Maja da sauransu. Farfaɗowar da Egbé Ọmọ Odùduwà ya yi a shekarar 1948 ba bisa ga kuskure ba ne, domin a wannan shekarar ne ake ta cece-ku-ce kan yadda Najeriya za ta kasance a siyasance; kishin ƙasa ko parochialism. A wannan lokacin na gwagwarmayar neman 'yancin kai daga turawan ingila, kishin ƙasa mai tsattsauran ra'ayi ya kasance a cikin sama tun daga 1938, amma ya bayyana sosai tsakanin 1945 zuwa 1948. Wannan lokacin ya kasance babban yajin aiki na 1945 da yaƙin NCNC na 1946 a faɗin Najeriya don nuna adawa da kafa tsarin mulkin Richards .

'Yan siyasan Yorùbá a Legas ƙarƙashin jagorancin Cif Bode Thomas ne suka kafa ƙungiyar a matsayin martani ga ƙungiyoyin da aka ambata na musamman na ƙabilanci, da kuma tsara wata hanya ta musamman don ci gaban yankin Yammacin Najeriya, wanda ke da ɗinbun jama'a. Ranar 21 ga Maris, 1951, Egbé Ọmọ Odùduwà ya kafa wata ƙungiya ta siyasa mai suna Action Group.[3] Jam'iyyar za ta zama abin hawa don tabbatar da manufarta ta farko ta tara harshen Yorùbá a ƙarƙashin inuwar siyasa ɗaya. Don haka an kafa Ƙungiyar Action Group don aiwatar da manufofi da manufofin Egbé Ọmọ Odùduwà; kuma Cif Obafemi Awolowo ya jagoranta .

Sake farawa[gyara sashe | gyara masomin]

An sake kunna Egbé Ọmọ Odùduwà shekaru da dama bayan Egbé Ọmọ Odùduwà na farko.

Sauran ƙungiyoyi a cikin Egbe Omo Oduduwa sun haɗa da Oduduwa Economic Agency (OEA), Oduduwa Education Foundation (OEF), da kuma Oduduwa Development Agency (ODA).

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. https://www.cambridge.org/core/journals/american-political-science-review/article/abs/development-of-political-parties-in-western-nigeria/CD0083AED8FDFB0D198E882E52B3669C
  2. https://books.google.com.ng/books?id=Oi0aVR4YkmUC&pg=PA67&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  3. https://www.jstor.org/stable/2784260