Ilesanmi Adesida

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ilesanmi Adesida
Rayuwa
Haihuwa Ifon (en) Fassara, 1949 (74/75 shekaru)
ƙasa Tarayyar Amurka
Najeriya
Karatu
Makaranta University of California, Berkeley (en) Fassara 1974) Digiri a kimiyya : electrical engineering (en) Fassara
University of California, Berkeley (en) Fassara 1975) Master of Science (en) Fassara : electrical engineering (en) Fassara
University of California, Berkeley (en) Fassara 1979) Doctor of Philosophy (en) Fassara : electrical engineering (en) Fassara
Sana'a
Sana'a physicist (en) Fassara, Malami da inventor (en) Fassara
Employers University of Illinois at Urbana–Champaign (en) Fassara
Kyaututtuka
Mamba Institute of Electrical and Electronics Engineers (en) Fassara
National Academy of Engineering (en) Fassara
American Association for the Advancement of Science (en) Fassara
Materials Research Society (en) Fassara
Minerals, Metals & Materials Society (en) Fassara
Optica (en) Fassara

Ilesanmi Adesida (an haife shi a shekara ta 1949, a garin Ifon, Jihar Ondo, a Nijeriya) ɗan ƙasar Najeriya[1] ne masanin kimiyyar lissafi na zuriyar Yarbawa.[2] Ya kasance mai gabatarwa a Jami'ar Nazarbayev a Astana, Kazakhstan, daga watan Satumba 2016.[3]

Adesida kuma shine Donald Biggar Willett Farfesa Emeritus na Injiniyanci[4] a Jami'ar Illinois a Urbana-Champaign;[5] ya yi ritaya daga Illinois a cikin shekarar 2016. A cikin watan Mayu 2012,[6] kwamitin amintattu na Jami'ar Illinois ya zaɓi Adesida ya zama mataimakin shugaban jami'ar ilimi na gaba kuma provost na harabar Urbana, matsayin da ya riƙe daga watan Agusta 15, 2012 zuwa Agusta 31, 2015. Sauran muƙaman da Adesida da aka gudanar a Illinois sun haɗa da shugaban kwalejin Injiniyanci,[7] darektan Cibiyar Nanoscale Science and Technology, darektan Micro da Nanotechnology Laboratory, farfesa na kayan kimiyya da aikin Injiniyanci, farfesa na lantarki da kwamfuta Injiniyanci, farfesa na Cibiyar Kimiyya da Fasaha ta Beckman, kuma farfesa a Cibiyar Nazarin Kimiyyar Haɗin Kan. A cikin shekarar 2006, an zaɓi Adesida a matsayin memba a cikin National Academy of Engineering don gudummawar da nanometer-sikelin sarrafa na semiconductor Tsarin da aikace-aikace a high yi lantarki da optoelectronic na'urorin. Adesida kuma memba ne a hukumar Fluor Corporation daga shekarun 2007 zuwa 2011.[5]

Fannin binciken ilimi na Adesida shine nanotechnology tare da fifiko na musamman akan na'urori masu sauri da ake amfani da su a cikin sadarwa. Har ila yau, ƙwarewar bincikensa ya haɗa da kimiyya da fasaha na nanofabrication, na'urorin optoelectronic masu sauri da kayan aiki da na'urori masu faɗi.

Adesida ya sami digirinsa na farko (1974), masters (1975), da digiri na uku (1979) a fannin injiniyan lantarki daga Jami'ar California, Berkeley.[5]

Bincike[gyara sashe | gyara masomin]

Adesida kwararre ne a cikin sarrafa semiconductors da sauran kayan a matakin nanometer-scale da kuma a cikin ultra-high-speed heterostructure field-effect transistor-irin transistor da ake amfani da su a cikin wayoyin salula, sadarwar fiber optics, sadarwar sararin samaniya mai zurfi, da sauran aikace-aikace. Gudunmawarsa ta ba da haske game da iyakokin ci-gaba na lithography da sauran dabarun nanofabrication.

Shi da ɗalibansa sun ci gaba da aiki a fannin nanoelectronics da na'urori masu saurin gani da kuma da'ira. Ayyukan kwanan nan suna mayar da hankali kan haɓaka na'urori da da'irori a cikin mahimman kayan kamar indium phosphide da gallium nitride da ake amfani da su a cikin babban aiki mara waya, sadarwar fiber na gani, da aikace-aikacen zafin jiki. Ya buga takardu sama da 350 da aka ambata, ya gabatar da kasidu sama da 250 a taron ƙasa da ƙasa, kuma ya rubuta surori na littattafai da yawa.[5]

Kwarrarun Ƙungiyoyi da girmamawa[gyara sashe | gyara masomin]

Adesida fellow ne na Cibiyar Injiniyoyin Lantarki da Lantarki (IEEE), Ƙungiyar Amirka don Ci gaban Kimiyya (AAAS),[8] Ƙungiyar Vacuum Society, da Ƙungiyar Ƙwararrun Ƙwararru Ƙasar Amirka.[9]

Ya kasance memba na National Academy of Engineering, Minerals, Metals and Materials Society, Nigerian Academy of Engineering, Materials Research Society, da Society for Engineering Education.

A cikin shekarar 1994, ya sami lambar yabo ta Oakley-Kunde don ƙwarewa a cikin Ilimin Digiri daga Illinois,[10] kuma a cikin shekarar 1996 ya sami Kyautar Mafi kyawun Takarda a Taron Micro da Nano-Engineering. A cikin shekarar 2011, an ba shi lambar yabo ta Electrons Devices Society Distinguished Service Award ta Cibiyar Injiniyoyin Lantarki da Lantarki.[11] A cikin shekarar 2016, ya sami lambar yabo ta Ayyukan Ayyuka John Bardeen Award daga Ma'adanai, Karfe da Materials Society.[12]

A Illinois an naɗa shi Masanin Jami'a kuma Mataimakin Memba na Cibiyar Nazarin Ci gaba. Shi tsohon shugaban IEEE Electron Device Society ne,[13] wanda ya lashe lambar yabo ta Shugabancin EMSA; IEEE Electron Device Society Distinguished Lecturer (1997-2002); memba na Bohmische Physical Society (1988); da mai riƙe da IBM Postdoctoral Fellowship (1979-1981).

A cikin shekarar 2013 an zaɓe shi a matsayin Great Immigrant Honoree ta Gidauniyar Carnegie ta Amurka.[14][15]

Littattafai[gyara sashe | gyara masomin]

haƙƙin mallaka[gyara sashe | gyara masomin]

  • US Patent 5880482 - Low dark current photodetector[16][17]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Naturalized US Citizen". www.nndb.com. Retrieved 2019-09-16.
  2. "Finding Aid to the History Makers: Video Oral History with Ilesanmi Adesida" (PDF). History Makers. Archived from the original (PDF) on December 13, 2014. Retrieved December 13, 2014.
  3. "Provost". Nazarbayev University. Archived from the original on 2019-03-24. Retrieved 2019-09-16.
  4. "Chairs, professorships, and faculty scholars :: ECE ILLINOIS". www.ece.illinois.edu. Engineering IT Shared Services. Retrieved 2019-09-16.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 "Ilesanmi Adesida". University of Illinois. Retrieved 2019-09-16.
  6. Helenthal, Mike (May 10, 2012). "News Bureau | ILLINOIS". news.illinois.edu. Retrieved 2019-09-16.
  7. "Provost". Nazarbayev University (in Turanci). Archived from the original on 2020-04-24. Retrieved 2020-05-31.
  8. "Fellows of AAAS" (PDF). Retrieved 2019-09-16.
  9. "Ilesanmi Adesida's Biography". The HistoryMakers (in Turanci). Retrieved 2020-05-31.
  10. "Ilesanmi Adesida". Nazarbayev University (in Turanci). Retrieved 2020-05-31.
  11. Committee on Federal Research Regulations and Reporting Requirements: A New Framework for Research Universities in the 21st Century; Committee on Science, Technology, and Law; Board on Higher Education and Workforce Policy and Global Affairs; National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine, eds. (2016-07-27). "Biographical Information of Committee and Staff". Optimizing the Nation's Investment in Academic Research: A New Regulatory Framework for the 21st Century (in Turanci). Washington, D.C.: National Academies Press (US). p. 205. ISBN 9780309379489.CS1 maint: multiple names: editors list (link)
  12. "Galantmedia.NG is a Nigerian premier music website that focus on quality promotion and latest updates » Naija songs, Ghana music, Videos, Gospel Jam, Comedy, News, Movies, Instrumental Freebeats, Mixtape, Sports News, Education & every other entertainment related stuffs". Galantmedia. 2019-04-29. Archived from the original on 2020-06-22. Retrieved 2020-05-31.
  13. "IEEE Electron Devices Society" (PDF). www.ieee.org. Retrieved 2017-10-20.
  14. "Great Immigrants, Great Stories: Carnegie Corporation of New York Celebrates What Immigrants Give Back to America". Carnegie Corporation of New York. 2013-07-08. Retrieved 2023-05-05.
  15. "Ilesanmi Adesida". Carnegie Corporation of New York. Retrieved 2023-05-05.
  16. "Low dark current photodetector - US Patent 5880482 Abstract". Archived from the original on 2011-06-12. Retrieved 2009-11-08.
  17. "Low dark current photodetector US 5880482 A". Google Patents.