Iyoba of Benin

Iyoba of Benin

Iyoba na Benin wata muhimmiyar mace ce mai suna a tsarin sarauta na Masarautar Benin, jihar gargajiya ta Najeriya . In ba haka ba an san ta a Turanci da Uwar Sarauniya .

Tarihi

Lokacin da Sarki Ozolua ya mutu a karni na goma sha biyar, ya bar 'ya'ya maza biyu don jayayya da sarauta: Esigie ne ke iko da Benin City, cibiyar babban birnin masarautar, yayin da ɗan'uwansa Arhuaran ke zaune a Udo - wani muhimmin wurin zama na lardi mai nisan mil 20. Babu wani basarake da ya shirya yin biyayya ga ɗayan, ba da daɗewa ba ’yan bangar suka ayyana ɗaya ko ɗaya, kuma Benin ta faɗa cikin yaƙin basasa jim kaɗan bayan haka.

Ganin damar da aka samu na amfani da wannan lamarin, al'ummar Igala vassal zuwa yanzu sun ayyana 'yancin kansu daga Benin tare da kwace wani yanki na arewacinta. A cikin tsawon mako guda, Esigie ya sami kansa da abin da a yanzu ya zama kamar ɓarkewar masarautar mahaifinsa.

Mahaifiyarsa, Idia, ana jin cewa ta tsaya a bayansa a wannan lokacin. Ta yin aiki a matsayin komai tun daga mai ba shi shawara har zuwa firist ɗinsa, ta haɗu da Binis - ciki har da da yawa waɗanda suka goyi bayan Arhuaran - zuwa matsayin Esigie. Bayan sun ƙulla yarjejeniya da ɗan gidanta, sarakunan biyu sun mai da hankalinsu ga ’yan tawayen Igala. Bayan yakin neman zabe, an dawo da martabar Benin, kuma sojojin da suka yi nasara - tare da Esigie da Idia a kan gaba - sun koma babban birnin kasar cikin nasara.

Domin godiya ga kokarin mahaifiyarsa a madadinsa, Sarki Esigie ya kirkiro wani sabon ofishi - na Iyoba - domin ta zauna. A yanzu haka dai ta yi daidai da manyan hakimai na fadar sarki, ita ma Iyoba an gina nata fadar a garin Uselu, wanda daga baya aka mallake ta a matsayin na har abada. Ita ce mace ta farko a tarihin Benin da ta samu irin wannan iko.

Ayyuka

Babban aikin Iyoba da ake zato a cikin harami a lokacin rayuwar mijinta shine ta haifi yarima mai jiran gado wanda zai gaje shi a matsayin Oba na Benin . Duk da ba haka lamarin yake ba, ita ma ana tsammanin ba za ta haihu ba sai shi.

Bugu da ƙari, don yin koyi da misalin Idia, ana sa ran ta zama babbar boka - kuma ta yi amfani da iliminta na fasahar sufanci don amfanin sarki na gaba a kowane lokaci.

Yawancin 'yan mata masu jiran gado - 'yan matan da aka sa ran za su jira ta yayin da suke koyo game da ayyukan da ke cikin ofishinta - daga bisani za su zama 'ya'yan 'ya'yanta (kuma suna iya Iyobas kansu) . Idan aka kwatanta kaɗan za su kasance a hidimarta na rayuwa a matsayin matayenta na gado, wannan ya faru ne saboda kasancewar mutum mai matsayi da matsayinta a al'adance ana tsammanin ya sami haramun nasu.

Da zarar ta saka hannun jari jim kadan bayan nadin sarautar danta, Iyoba ta koma Uselu, inda ta yi sauran kwanakinta. Ko da yake an hana ta sake ganin Oba, amma duk da haka ana sa ran za ta yi aiki a matsayin babban mai ba shi shawara, don haka ma'aikatan fadar sun kusan tashi daga Benin zuwa Uselu, kuma daga Uselu zuwa Benin.

A lokacin yaki, Iyoba ita ce mace daya tilo a masarautar da tsarin mulki ya ba ta damar shiga. A matsayinta na shugabar manyan mukamai, ta yi aiki a matsayin kwamandan rundunar sojojinta - Sarauniyar Sarauniya .

Bayan rasuwarta, wata Ayuba ta zama majiɓincin ɗanta sarki. A wani bangare na bikin jana'izarta, ana sa ran zai ba da zane-zane da za su yi wa bagadinta ado a wurin bautar sarakuna da ke cikin fada. Iyaba su ne kawai ajin mata da aka karrama a wurin ibada.

Mai ci

A halin yanzu babu Iyoba mai rai. Ko ta yaya, Gimbiya Eghiunwe Akenzua, marigayiyar mahaifiyar mai jiran gado Oba Ewuare II, an saka hannun jarin danta a lokacin bikin nadin sarauta a shekarar 2016.

Duba kuma

• Erelu Kuti
• Iyalode
• Iyayen Sarauniya a Afirka