Peggy Cripps

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Peggy Cripps
Rayuwa
Haihuwa Lechlade-on-Thames (en) Fassara, 21 Mayu 1921
ƙasa Ghana
Birtaniya
Mutuwa Kumasi, 11 ga Faburairu, 2006
Ƴan uwa
Mahaifi Stafford Cripps
Mahaifiya Isobel Cripps
Abokiyar zama Joe Appiah  (18 ga Yuli, 1953 -
Yara
Ahali John Cripps (en) Fassara, Isobel Diana Cripps (en) Fassara da Anne Theresa Cripps (en) Fassara
Karatu
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a marubuci da Marubiyar yara
Kyaututtuka

Enid Margaret “Peggy” Appiah (née Cripps), MBE (an haife ta a ranar 21 ga watan Mayun shekarar 1921 ta kuma mutu a ranar 11 ga watan Fabrerun shekarata ta 2006), marubuciyar littattafan yara ce 'yar Biritaniya, mai taimakon al'umma kuma mai son mu'amalantar mutane. Ta kuma kasance diya ga Hon. Sir Stafford Cripps da kuma Dame Isobel Cripps, kuma mata ga lauya dan Ghana kuma mai fafutukar siyasa Nana Joe Appiah.

Farkon Rayuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Enid Margaret Cripps itace auta acikin 'ya'ya hudu, an kuuma haife ta ne a Goodfellows[1] a Gloucestershire, kusa da iyakar gundumar da aka haifi iyayenta wato Stafford Cripps da Isobel (née) Swithinbank, a ƙauyen Filkins, Oxfordshire.

Iyalin sunyi ƙaura kwanan nan zuwa Goodfellows, gidan da Peggy ta girma a Filkins, wanda adonsa da ci gabansa ke nasaba da Sir Lawrence Weaver, masanin gine-ginen, wanda ke tare da matarsa ​​Kathleen, ɗaya daga cikin manyan abokan Cripps. Lady Weaver ta mutu a cikin shekarar 1927, daga ciwon huhu. Lokacin da Sir Lawrence kuma ya mutu a cikin shekarar 1930, 'ya'yansu biyu, Purcell da Toby, a zahiri, iyalan Cripps sun cigaba da kula da su. Daga bisani kuma, Peggy ko ta cigaba da ɗaukar su a matsayin ƴan uwanta.[2]

ƙuruciyarta[gyara sashe | gyara masomin]

Ta girma a karkara, ƙarƙashin kulawar mahaifiyarta, mai rainonta Elsie Lawrence, tare da abokiyarta kuma 'yar'uwarta Theresa, ta shafe tsawon yarintar ta wajen nazartar gefen garin Ingila, ta tattara furannin daji, 'ya'yan itatuwa, da ganyen mushroom waɗanda suke girma a gona mai fadin eka 500 acres (2.0 km2) na mahaifinta da dazuzzukan gefe da kuma filaye. A matsayinta na memba na Ƙungiyar British Wildflower Society, ita da 'yar uwarta sun koyi yadda ake gane tsirrai kuma sun san sunaye na gama gari da na Latin na tsairrai da dama. Za ta kuma ci gaba da wanzar da wannan sha'awar a cikin 'yan shekarunta na gaba a dazukan kasar Ghana. Wannan sha'awar na tsirrai ne ya haɗe kan iyalinta. Ɗan’uwanta, Sir John Cripps, ba kawai ya yi noma a Filkins ba, amma ya buga ‘The Countryman’ kuma daga baya ya zama Kwamishinan Ƙarshen Turai.

Iyali[gyara sashe | gyara masomin]

A bangaren mahaifinta, dangin sun dade suna zaune a Gloucestershire: sun kasance dangi ne na sama-tsakiyar da ke da'awar zuriyar kai tsaye daga William the Conqueror.[3] Kakan mahaifinta, Lord Parmoor, lauya ne wanda aka ba shi kyauta a 1914, lokacin da ya zama memba na Kwamitin Shari'a na Majalisar Masu Zaman Kansu. Kakan kakan mahaifinta, Joseph Cripps, ya kasance dan majalisar Cirencester. Lord Parmoor ya wakilci Stroud a cikin House of Commons.

Dangantakar siyasar bangaren ubanta ya kayatar. Biyu daga cikin ƴan uwan ​​kakarta sun auri 'yan majalisar wakilai Charles Edward Henry Hobhouse da Leonard Henry Courtney, Baron Courtney. Wata babbar inna, Beatrice, ta auri Sidney Webb, wanda ya yi aiki tare da kakanta Lord Parmoor a gwamnatin Labour ta farko, a 1924, kuma shi ne Sakataren Gwamnati na Mallaka a gwamnatin Labour ta biyu a 1929, inda ya yi aiki a majalisar ministoci. tare da Lord Parmoor, a matsayin Ubangiji Shugaban Majalisar, kuma Stafford ya haɗa shi daga baya, a matsayin Lauyan Janar. (A wannan lokacin ne aka yiwa mahaifinta jaki.). Ta wurin kakanta na uwa Admiral George Winthrop, ta fito daga zuriyar Winthrop na Boston Brahmins a Arewacin Amurka na Burtaniya.

Iyalin Cripps sun kasance mabiya tafarkin Anglican ne. Lord Parmoor lauya ne na majami'a, memba - kuma a cikin 1911 shugaban - na gidan Laymen a lardin Canterbury, Vicar Janar na lardunan Ingilishi daban-daban, kuma marubucin Cripps on Church and Clergy. An ce Stafford Cripps shine mutum na farko da ya fara wa'azi a cocin St Paul's Cathedral.[4] Lokacin da Peggy Cripps ke shirin tabbatar da ita, ta gaya wa iyayenta cewa tana da shakka game da wasu batutuwa 39 na bangaskiya na Cocin Ingila, kuma mahaifinta ya shirya ta ta tattauna da abokinsa, William Temple, Archbishop na York. (daga baya Archbishop na Canterbury). Peggy ta kasance tana jin daɗin gaya wa mutane cewa yayin da suka bi ta cikin talifofin 39, duk lokacin da ta bayyana shakka, Archbishop ya ce, “I, na ga wannan yana da wahala kuma!

Ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

Ta samu ilimin da ya dace da ita a matsayinta na budurwa. Ta fara karatu a makarantar kwana na Queen's College, London, da ke a Harley Street, daga baya kuma a Maltman's Green, makarantar kwana a Buckinghamshire, inda ita da gungun abokai suka halarci Gidan Taron Quaker. Ta hanyar haɗin gwiwar iyayenta, ta kuma fara koyon wani abu na duniya a wajen Ingila. A cikin 1938 ita da danginta sun yi watanni da dama a Jamaica, kuma a cikin wannan shekarar ne Jawaharlal Nehru, wanda Stafford ya fara rubuta wasiƙa mai yawa tare da shi, sakamakon sha'awar da yake da shi na ci gaban mulkin demokraɗiyya a ƙasashen Burtaniya, ya ziyarci Goodfellows tare da 'yarsa Indira.[5]

"Tafiyarta karatu"[gyara sashe | gyara masomin]

Bayan kammala makaranta, ta nemi Jami'ar Edinburgh, amma ta fara tafiya Italiya don nazarin tarihin fasaha a Florence. Yaƙin Duniya na Biyu yana gabatowa, wanda ya tilasta mata cikin gaggawa gida zuwa Ingila. Ta ki amincewa da matsayinta a Jami'ar Edinburgh, inda ta shiga makarantar Sakatariyar Sakatariyar Whitehall, wadda aka kwashe zuwa Dorset tare da tashin bom a London, don haka za ta iya fara aiki nan da nan.

Bayan ta kammala horon ta, ta sami damar tafiya tare da mahaifinta zuwa Moscow, inda ya kasance jakadan Birtaniya kuma ta sami damar zama matsayin sakatariya a ofishin jakadancin. Domin hanyar zuwa Moscow kai tsaye zai buƙaci bi ta yankin Turai da Jamus ta mamaye, ita da mahaifiyarta da ƙanwarta Theresa, sun yi tafiya zuwa Rasha ta kasar Canada, suka tsallaka nahiyar ta hanyar jirgin ƙasa na Kanada na Pacific, sannan suka wuce Japan da China kafin su tsallaka Tarayyar Soviet ta titin jirgin kasa.

A birnin Moscow, Peggy ta yi aiki da mahaifinta sakatare kuma ta kulla abokantaka da 'ya'yan jakadun Yugoslavia da na kasar Sin, da kuma 'yar wani jami'in diplomasiyyar Iran, wacce ta zamo abokiyarta na har abada. A cshekarar 1941, a lokacin tana da shekaru 20, tare da iyayenta a Landan, da kuma 'yar uwarta a Iran, an bar ta a matsayin mai kula da tasowa daga ofishin jakadancin Birtaniya, dangane da mamayewar Jamus na Rasha. Tun da yake ita sakatariya ce a Ma’aikatar Waje a hukumance, ta sami kanta tana aiki da wani mutum mai suna Mista Cook a sashen ofishin jakadancin da ke Tehran. Daga baya, a lokacin da sojojin Birtaniya suka karbe tsarin titin jirgin kasa na Iran, ta yi aiki a matsayin sakatariya ga Birgediya da ke rike da mukamin.

A 1942, ta koma Ingila tare da mahaifinta, wanda ke dawowa daga ziyarar Indiya. Sun bi ta Gabas ta Tsakiya a cikin jirgin ruwa, suka sauka a tafkin Galili na Isra'ila da kuma kogin Nilu a Masar, inda ta iya ganin dala na Masar. Wannan kuma ita ce ziyararta ta farko a nahiyar Afirka. A sauran yakin ta yi aiki a ma’aikatar yada labarai, da farko a sashin Indiya sannan kuma a sashin hulda da Soviet, inda ta yi amfani da iliminta na yaren Rasha wajen aikinta. Kamar yadda mahaifinta ya sadaukar da kansa na cikakken lokaci a siyasa. Rage kudin shiga wanda ya zo tare da asarar aikinsa na doka, dangi sun bar Goodfellows kuma suka koma wani ƙaramin gida a Frith Hill, Gloucestershire, kodayake ɗan'uwanta John ya karɓi aikin gona a Filkins.

A ƙarshen yaƙin, Peggy ta sami raguwar tashin hankali.[6] Ta bar matsayinta a jami'a don ta kasance mai amfani a lokacin yakin; yanzu ta tsinci kanta da gogewa amma bata cancanci aikin da take yi ba. An tura ta zuwa Switzerland don ta warke a asibitin Maximilian Bircher-Benner da ke Zurich, ta yi lokacin rani a Lugano tana nazarin zane-zane, kuma ta koma Landan don yin karatun cikakken lokaci a Cibiyar Fasaha ta Anglo-Faransa a St John's Wood. , arewacin London. Daga nan sai ta ɗauki zanen a cikin ƙaramin ɗakin studio a cikin gidan mai zane Feliks Topolski kuma ta halarci karatun rayuwa a Makarantar Hammersmith Art, ƙarƙashin kulawar Carel Weight.

A tsawon wannan lokacin ta kasance cikin kusanci da iyayenta akai-akai, duk da cewa mahaifinta ya kara shagaltuwa da siyasa. Tare da nasarar jam'iyyar Labour a zaben 1945, Stafford ya shiga majalisar ministoci a matsayin shugaban hukumar kasuwanci, inda ya shafe mafi yawan lokacinsa yana aiki don yin shawarwari tare da shugabannin gwagwarmayar 'yancin kai na Indiya, ciki har da Gandhi, Nehru da Jinnah. A watan Nuwamba 1947, ya zama Chancellor na Exchequer da kuma mafi yawan sauran rayuwarsa ya taimaka wajen gudanar da farkon farfadowar Birtaniya bayan yakin da kuma samar da zamani jin dadin jama'a.

A shekara ta 1942, mahaifiyarta ta amince ta jagoranci wani kamfen na tara kudaden taimako ga jama'ar kasar Sin, wadanda ke fama da matsananciyar wahala sakamakon mamayar kasar Japan, da ambaliyar ruwa, da cututtuka da kuma yunwa. Bayan shekaru 6, gwamnatin kasar Sin ta gayyaci Lady Cripps da ta ziyarci kasarsu, domin ta ga irin yadda ake yi da wadannan kudade, da kuma nuna jin dadinsu ga aikin taimakon da Birtaniyar United ta yi wa kasar Sin. Peggy ta tafi tare a matsayin ɗaya daga cikin abokan tafiyar mahaifiyarta. Da yake an so a yi amfani da kuɗin don a taimaka wa Sinawa duka, dukansu biyu sun zauna tare da Janar da Madame Chiang Kai-shek a gidansu. Ta ziyarci 'Yancin Kwaminisanci' a Yenan, inda Peggy ya sadu da Chou En Lai da Madame Mao. A hanyarsu ta dawowa daga China ita da mahaifiyarta sun bi ta Burma da Indiya.

Shiga[gyara sashe | gyara masomin]

Sakamakon abubuwan da ta samu a Jamaica, Rasha, Iran, China, Burma da Indiya, da kuma abokantakar danginta da mutane irin su Nehrus, Peggy, wacce ke da shekaru kusan ashirin da haihuwa, ta san mutane da yawa daga kasashe da yawa kuma sun sani. da yawa game da rayuwa a wajen Ingila, haƙiƙa a wajen Turai, fiye da yawancin mutanen zamaninta. Wannan gogewa, tare da zurfin alkawurranta na Kirista, ya kai ta yin aiki don haɗin kai tsakanin mutane; kuma a karshen shekarun 1940 ta fara aiki da wata kungiya mai suna Racial Unity, wacce Miss Attlee, 'yar uwar Firayim Minista ce ta fara aiki, tare da zama mai aiki a Sashen Matasa na Majalisar Coci ta Duniya (WCC). Ta hanyar aikinta na Racial Unity, wanda ta kasance sakatariya a 1952, ta fara haduwa da Joseph Emmanuel Appiah, wanda shi ne shugaban kungiyar daliban Afirka ta Yamma. Abokantakar su ta girma cikin sauri kuma a cikin Janairu 1952, ya ba da shawara kuma ta yarda.

A lokacin, duk da haka, Stafford Cripps ba shi da lafiya sosai. A watan Mayun 1951 an kai shi asibitin Maximilian Bircher-Benner a Zurich (inda Peggy ya murmure shekaru da yawa a baya) kuma a ƙarshe an yi tunanin isa ya koma gida zuwa gidan iyali a Frith Hill. Amma a farkon watan Janairun 1952 aka mayar da shi birnin Zurich, inda ya rasu kusan watanni hudu bayan haka. A sakamakon wannan rashin lafiya, Isobel ta yanke shawarar cewa zai fi kyau idan a ɓoye auren. Sa'an nan kuma, da zarar ya mutu, al'ada ta bukaci kada a sanar da alkawari na wata shekara. A halin da ake ciki, mahaifiyar Peggy ta ba da shawarar cewa ya kamata ta ziyarci Gold Coast da kanta, ta yi tafiya ta jirgin ruwa don ganin ƙasar da mijinta ya yi niyya.

Ghana[gyara sashe | gyara masomin]

Abin da ya ba ta mamaki, tuni Joe ya kasance a gida a Kumasi lokacin da ta isa, bayan da ya yi gaggawar dawowa bayan rasuwar kakansa, Yaw Antony, wanda zai gaje shi a matsayin shugaban reshensa na manyan mutanen Ashanti. Ta yi tafiya zuwa Kumasi a jajibirin Kirsimeti na 1952, inda ta sake haduwa da angonta, kuma ta hadu da danginsa, a karon farko, tare da shi, a ranar Kirsimeti. A jajibirin sabuwar shekara ta halarci taron Watch Night Service a cocin Wesley Methodist da ke Kumasi, inda ta yi ibada a karon farko a cocin wanda zai yi bikin jana’izarta fiye da shekaru hamsin bayan haka. Ta kuma ziyarci harabar jami'ar kimiyya da fasaha ta Kwame Nkrumah, wacce ta kasance kwalejin horar da malamai mai shekara daya, a karon farko; Jami’ar da za ta tura ‘ya’yanta zuwa makarantar firamare, kuma tana da shekaru 84 a duniya, a shekarar karshe ta rayuwa, ta samu digirin girmamawa na likitan wasiƙa, wanda ya yi matukar farin ciki.

A gida[gyara sashe | gyara masomin]

A tafiyarta ta farko zuwa Afirka, ta yi tafiya zuwa arewa zuwa Navrongo, ta haye Volta ta shiga Faransa Togoland, a gabas, kuma ta tafi Elmina a yamma. An yi ta ce-ce-ku-ce kan abin da take yi a Ghana, kuma da yake ba a sanar da auren ba, ta kasa bayyana ainihin dalilin ziyarar tata. Ta fadawa jaridar Daily Graphic cewa: "[A matsayina na] memba na dangin siyasa a Biritaniya, ina sha'awar mutanen Gold Coast da kuma ci gaban siyasarsu.[7]" Tare da dangin mijinta na gaba ta sadu da fitattun 'yan Ghana da yawa, ciki har da Asantehene, Misis Rose Aggrey (matar wanda ya kafa makarantar Achimota Dr James Aggrey), mai zane Kofi Antubam, babban shugaba Nene Mate Kole, da kuma irin wadannan shugabanni. na yunkurin 'yancin kai kamar Kwame Nkrumah, Komla Gbedemah, Kojo Botsio, da Krobo Edusei.

Sanarwa da haɗin gwiwar ma'auratan a 1953 ya haifar da tashin hankali na tsokaci a Biritaniya da kuma a duniya; da kuma lokacin da Peggy Cripps da Joe Appiah suka yi aure a Cocin St John's Wood, arewacin London, a watan Yuni 1953, bikin ya kasance labarai na farko a Burtaniya, a Ghana, da sauran ƙasashe da yawa kuma taron na ɗaya daga cikin abubuwan da suka shafi zamantakewar al'umma. shekara.[7] George Padmore, ɗan Afirka ta Yamma na Indiya ya kasance mafi kyawun mutum, wanda ya wakilci Kwame Nkrumah, wanda ya shagaltu da zama sabon shugaban Kasuwancin Gwamnati don halartar kansa. Hugh Gaitskell, magajin Stafford a matsayin Chancellor ya kasance a wurin, kamar yadda Michael Foot, shugaban jam'iyyar Labour na gaba, Aneurin Bevan,[8] Lady Quist, matar kakakin majalisar dokokin Gold Coast, da Krishna Menon, jakadan Indiya a Majalisar Dinkin Duniya. Wata jarida a Jamaica ta yi sharhi cewa akwai "masu kiyayya da rigunan riguna na Biritaniya ... tsoffin ministocin majalisar ministocin ... da kuma wasu 'yan majalisar dokoki na Tory da Socialist." Babban abin jan hankali, duk da haka, shine rigar kente ba kawai ango ba amma da yawa daga cikin danginsa da abokansa. Rubuce-rubucen da aka yi a jaridu a duniya sun bambanta daga maƙiya zuwa masu shakka zuwa abin sha'awa.

Peggy da Joe Appiah sun yi hutun gudun amarci a Faransa kuma suka koma Ingila, inda Joe zai kammala horon shari'a a Temple ta Tsakiya. A cikin Mayu 1954 an haifi ɗansu na farko, Kwame Anthony Appiah, (a cikin wani bugu na tallan jarida) kuma a watan Nuwamba matasan dangin sun isa Gold Coast don fara sabuwar rayuwarsu. A wannan lokacin, yayin da Joe ke haɓaka aikin shari'a kuma ya fara rayuwarsa a matsayin ɗan siyasa, Peggy ya mayar da hankali kan mafi yawan kuzarinta ga danginta na matasa - An haifi Ama a 1955, Adwoa a 1960 da Abena a 1962 - kuma akan aiki azaman sakatariya kuma mataimaki a fannin shari'a a ofishinsa na shari'a da na mazabarsa, tana tallafawa mijinta kamar yadda ta tallafa wa mahaifinta. Ta koyi saka tufafi, ta fara halartar jana'iza, kuma ta san dangin mijinta da dangin mahaifinsa ma. Sun gina wa kansu gida a Mbrom (wani yanki na Kumasi), inda maƙwabtansu su ne Victor Owusu, wani babban ɗan siyasan NLM, John Brew, da kuma, a gefen titi, mahaifin Joe Appiah, J.W.K. Appiah da matarsa, Aunty Jane.

Fiye da shekaru 30, tun daga ƙarshen 1950s, babban ɗakin karatu na Peggy Appiah da ke Mbrom ya kasance yana samuwa ga yaran unguwar, waɗanda za su iya zuwa su karanta littattafan yara, kuma, yayin da suke girma, litattafai da waƙoƙin da ta tattara. . Daga cikin abubuwan da ta fi daraja akwai da yawa daga cikin kundin jerin Marubuta na Heinemann na Afirka. Sauran masu ziyartar gidan sun hada da ’yan kasuwar da suka kawo mata gwal da suka samu a tafiye-tafiyen da suke yi ta kauyuka da garuruwan Ghana. Ta kuma yi sha'awar ilimi da jin dadin wasu matasa, wadanda suka zama bangaren danginta, ciki har da Isobel Kusi-Obodom, wanda mahaifinsa ya rasu a gidan yarin Nkrumah, da kuma Dr Joe Appiah-Kusi na Seattle.

Siyasa[gyara sashe | gyara masomin]

Bayan da aka zabi Joe Appiah a Majalisa a 1956, kafin samun 'yancin kai, Peggy Appiah ta ci gaba da samar da gida mai tsaro wanda zai iya dawowa daga gwagwarmayar siyasa, manta da siyasa, kuma ya huta a cikin kirjin iyalinsa. Peggy ta zabi shiga Cocin St. George da ke Kumasi. Ta kuma yi aiki tare da Dr. Alex Kyerematen don bunkasa Cibiyar Al'adu a Kumasi. Ta yi aiki a kwamitin kula da yara, ta yi aiki tare da gidan marasa galihu a Bekwai, kuma a shekarun baya ta zama majiɓincin Ƙungiyar Makafi ta Ghana. A lokacin da aka tsare mijinta bisa umarnin Kwame Nkrumah a watan Oktoban 1961, ta ki barin kasar, kuma aka janye umarnin korar ta sa’ad da wata kasida ta farko ta bayyana a cikin jaridun Burtaniya da ke bayyana halin da take ciki.

A wannan lokacin danta Kwame ya yi rashin lafiya sosai. A wata mai zuwa, Sarauniya Elizabeth ta biyu ta kai ziyararta ta farko a Ghana. Yayin da suke duba asibitin koyarwa na Komfo Anokye da ke Kumasi, Sarauniya, Sarkin Edinburgh da Shugaba Nkrumah suka wuce gadon yaron. Tunda hoton iyayensa ya nuno akan teburinsa na gado, Duke na Edinburgh, wanda ya ziyarci Kumasi a baya kuma ya hadu da Peggy Appiah, ya dawo, yana tafiya, don aika gaisuwa. An ba da rahoton bacin ran da shugaba Nkrumah ya yi na jin kunya ta wannan hanya - wannan shi ne mijin wani shugaban kasar waje da ya aika gaisuwa ga matar wani mutum Nkrumah da ke tsare a siyasance - na daga cikin dalilan da suka sa aka kori likitan Kwame Appiah.

Haɗuwa da damuwarta akan mijinta da ɗanta ya sa ta shiga wani yanayi mai matuƙar wahala, wanda hakan ya ƙaru saboda kasancewarta a lokacin tana da juna biyu tare da ƙaramin ɗanta Abena, wadda ta yi fama da rashin lafiya a yawancin ƙarurinta. Duk da haka, ta ci gaba da kula da kwanciyar hankali ga 'ya'yanta da kuma yin aiki a hankali don a saki mijinta, tare da taimakon mahaifiyarta, Lady Cripps, wadda ta iya ziyartar surukinta a Ussher Fort a 1962.

Lady Cripps ta koma Ingila tare da jikanta mara lafiya. Kafin Kirsimeti 1962, an sake Joe daga kurkuku kuma an ba shi izinin komawa aikin shari'a. An sami sassauci a cikin shekarun ƙarshe na mulkin Nkrumah a 1966, ta hanyar juyin mulkin da ya hambarar da Nkrumah. A shekarun da suka biyo baya, yayin da ‘ya’yanta ke kasashen waje a makarantun kwana da jami’o’i, kuma mijin nata ya sake taka rawar gani a siyasar kasar Ghana, kuma a matsayinta na jakadiyar kasa, ta kasance mafi yawa a Kumasi, inda ya samar da tushe da zai iya fita daga ciki. cikin duniya, amintaccen sanin cewa Peggy tana kula da abubuwa a gaban gida. Ta sa ido a kan dukiyoyin da ya gada a wurin kakansa. Duk da yawan shigar da danginta ke yi a siyasance, Peggy kanta ba ta da sha'awar siyasar jam'iyya musamman. Ta tallafa wa mijinta, tabbas. Amma gudummawar da ta bayar ta hanyar ayyukan zamantakewa da yawa da ta shiga. Bayan ta koyi Twi, harshen Asante, ta zama mai sha'awar kuma ta san game da fasahar Akan da al'adun gargajiya, yayin da ta sami babban tarin zinariya, ta fara tattarawa da fassarawa. karin magana, kuma ta koyi labarun Ananse, yawancin su daga mijinta. Shekaru 30 da suka wuce, ziyarar gidanta da tarin gwal dinta na daya daga cikin abubuwan da suka fi daukar hankali a ziyarar Ashanti ga maziyartan masu sha'awar fasaharta.

Tun daga tsakiyar shekarun 1960, ta fara buga jerin jerin labaran Ananse, wanda aka sake rubutawa ga yara, wanda ya zama sananne a Afirka, Ingila da Amurka da kuma duk duniya masu magana da Ingilishi. Farawa da Ananse the Spider: Tales from an Ashanti Village in 1966, and followed by Tales of an Ashanti Father, she went on to publish the Children of Ananse in 1968, The Pineapple Child and Other Tales from Asante in 1969, Why There are So Many Roads in 1972, da Why the Hyena Does Not Care for Fish and Other Tales from the Ashanti Gold Weights a 1977. Ta kuma wallafa jerin masu karatu don taimaka wa yaran Ghana su koyi Turanci: The Lost Earring, Yao and the Python, Abena and the Python, Afua and the Mouse and Kofi and the Crow, da jerin littattafan yara da manya. ciki har da Gift of the Mmoatia da Ring of Gold, da juzu'i biyu na waƙoƙi. Wasu daga cikin ayyukanta ana amfani da su azaman rubutu a makarantun firamare da sakandare a Yammacin Afirka.[9] Wataƙila, mafi mahimmancin littafinta, duk da haka, wanda ya kasance sakamakon aikin kusan shekaru biyar, shine Bu Me Bé: Proverbs of the Akan, tarin karin magana na Twi fiye da 7,000 da aka kaddamar a Accra a 2001.[10]

A shekarar 1985 ita da Joe Appiah sun yi balaguro zuwa kasashen waje tare don ziyartar abokinsu Kamuzu Banda, shugaban kasar Malawi, wanda suka san shi a lokacin da yake gudun hijira a Ghana, domin murnar cika shekaru ashirin da daya da samun 'yancin kai. Sun zagaya ko'ina a ƙasar kafin su tafi tare da 'yarsu Abena, wadda take zaune a Zimbabwe a lokacin, da Ama, wadda ke aiki a Angola. Daga baya a cikin shekaru goma, sun ziyarci Ama a Norway, inda aka gano Joe yana da ciwon daji da ya kashe rayuwarsa a 1990.

Gwauruwa[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin 1990, wata gwauruwa, Peggy Appiah, ba ta taɓa tunanin barin Ghana ba, tana gaya wa duk wanda ya tambaye ta lokacin da za ta “tafi gida,” cewa ta riga ta isa gida. Ta koma wani ƙaramin gida, wanda ta gina a cikin wani fili mai gida ga ɗiyarta Abena, ta ci gaba da aiki a cocinta, kuma ta ci gaba da nazarin tarihin Akan. Ta ziyarci danta da 'ya'yanta mata a Amurka, Namibiya da Najeriya, kuma 'ya'yanta da surukanta sun ziyarce ta, da jikokinta shida, Kristian, Anthony da Kojo, 'ya'yan Ama (Isobel) da Klaus. Endresen; da Tomiwa, Lamide da Tobi, 'ya'yan Adwoa da Olawale Edun. A gidan da ke kusa da ita, ita da yarta Abena, akwai jikokinta guda biyu, Mimi da Mame Yaa.

Kyaututtuka[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin 1996, Sarauniya Elizabeth ta biyu ta ba Peggy Appiah lambar yabo ta MBE "don ayyuka ga dangantakar Burtaniya/Ghana da jindadin al'umma".[11]

Jami’ar Kimiyya da Fasaha ta Kwame Nkrumah ta ba ta digirin girmamawa a shekarar 2005.[12]

Shekarun baya[gyara sashe | gyara masomin]

A shekara ta 2001, Peggy Appiah ta ziyarci Ingila a karo na ƙarshe don bikin cikarta shekaru 80 da haihuwa tare da sauran waɗanda suka tsira a cikin danginta da ƴaƴanta da jikokinta, tare da ƴaƴanta da ƴaƴan ƴaƴan ƴan uwa da ƴan uwa da yawa.

A cikin shekaru na ƙarshe na rayuwarta, yayin da ta ƙara ƙaranci a cikin motsinta, ta ci gaba da kasancewa cibiyar cibiyar sadarwar dangi da abokai, da kuma gidan kulawa karkashin jagorancin maigidanta, Ma Rose. Kamar yadda ta rubuta a ƙarshen tarihin rayuwarta, wanda aka buga a 1995: "Na gode wa Allah saboda dukan abin da ya ba ni da farin cikin da ya kawo ni."

Mutuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Peggy Appiah ta mutu a ranar 11 ga Fabrairu, 2006, tana da shekaru 84,[13] daga dalilan da ba a bayyana ba, a asibitin koyarwa na Komfo Anokye da ke Kumasi. An binne ta ne a makabartar Tafo da ke Kumasi, inda ta saya wa kanta fili a gefen kabarin mijinta.[8][11]

Labarai[gyara sashe | gyara masomin]

  • Bu Me Be: Akan Proverbs. Africa World Press, 2006.
  • Busy body. Accra: Asempa, 1995.
  • Rattletat. New Namibia Books, 1995.
  • The Rubbish Heap. Accra: Asempa, 1995.
  • Kyekyekulee, Grandmother's Tales. Accra: Quick Service Books, 1993.
  • Kofi and the Crow. Accra: Quick Service Books, 1991.
  • Afua and the Mouse. Accra: Quick Service Books, 1991.
  • Abena and the Python. Accra: Quick Service Books, 1991.
  • The Twins. Accra: Quick Service Books, 1991.
  • Tales of an Ashanti Father. Boston: Beacon Press, 1989.
  • A Dirge too Soon. Accra: Ghana Publishing, 1976.
  • Ring of Gold. London: Deutsch, 1976.
  • Why There are So Many Roads. Lagos: African University Press, 1972.
  • Gift of the Mmoatia. Accra: Ghana Publishing, 1972.
  • Why the Hyena Does Not Care for Fish and other tales from the Ashanti gold weights. London: Deutsch, 1971.
  • A Smell of Onions. London: Longman, 1971.
  • The Lost Earring. London: Evans, 1971.
  • Yao and the Python. London: Evans, 1971.
  • The Pineapple Child and other tales from Ashanti. London: Evans, 1969.
  • The Children of Ananse. London: Evans, 1968.
  • Ananse the Spider: Tales from an Ashanti village. New York: Pantheon, 1966.

A cikin shahararrun al'adu[gyara sashe | gyara masomin]

An ba da shawarar cewa abubuwan da Appiahs suka fuskanta, da kuma wani ɗan lokaci na ɗan littafin marubucin Lloyd Ruth Williams da auren ɗan Afirka Kgosi Seretse Khama, ya rinjayi rubutun fim ɗin da ya lashe Oscar, Guess Who's Coming to Dinner. (1967).[14]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Obituaries – Peggy Appiah". The Times. London. 17 March 2006. Archived from the original on 19 March 2007.
  2. Ghanaian Childrens Writers Peggy Cripps Paperback – 15 September 2010. Template:ASIN.
  3. Brozan, Nadine (16 February 2006). "Peggy Appiah, 84, Author Who Bridged Two Cultures, Dies". The New York Times. Retrieved 10 February 2020.
  4. "Chancellor Makes History; Preaches Sermon in St. Paul's. Moral Crisis In World", Cairns Post, Tuesday, 10 January 1950. Trove digitised newspapers.
  5. "Peggy_Appiah_funeral_brochure.pdf" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2019-07-28. Retrieved 2022-03-17.
  6. Farrell, Mary Cronk (2014-02-25). Pure Grit: How American World War II Nurses Survived Battle and Prison Camp in the Pacific (in Turanci). Abrams. ISBN 978-1-61312-637-0.
  7. 7.0 7.1 "Ghanaian Chieftain Son Marries English Woman".
  8. 8.0 8.1 Cameron Duodu, "Peggy Appiah" (obituary), The Guardian, 6 March 2006.
  9. Kwaku Amoo-Appau, "Honouring The Memories Of Mrs Peggy Appiah – A True Patriot", Modern Ghana, 20 February 2006.
  10. "British woman launches a book on Akan proverbs", Modern Ghana, 28 November 2001.
  11. 11.0 11.1 "Peggy Appiah" obituary, The Telegraph, 24 February 2006.
  12. "Peggy Appiah passes on" Archived 2021-06-14 at the Wayback Machine, Centre For Intellectual Renewal, Ghana. African Echo.
  13. Broazan, Nadine (16 February 2006). "Peggy Appiah, 84, Author Who Bridged Two Cultures, Dies". New York Times.
  14. Brozan, Nadine (16 February 2006), "Peggy Appiah, 84, Author Who Bridged Two Cultures, Dies", The New York Times.

Kafofin[gyara sashe | gyara masomin]

  • Brozan, Nadine. "Peggy Appiah, 84, Author Who Bridged Two Cultures, Dies." New York Times, "International," Fabrairu 16, 2006.
  • Tucker, Nicholas. "Peggy Appiah: Daughter of Stafford Cripps who dedicated herself to creating a children's literature for Ghana" (obituary). The Independent, 17 Fabrairu 2006.
  • Addai-Sebo, Akyaaba. "The Legacy Of Peggy Appiah—A Tribute." The New Times Online. Lahadi, 9 ga Afrilu, 2006.
  • Akosah, Kwabena Sarpong. "Tribute for Peggy Appiah". Homepage Ghana, 19 Fabrairu 2006.