Augustus Molade Akiwumi

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Augustus Molade Akiwumi
Member of the Parliament of Ghana (en) Fassara


Justice of the Supreme Court of Ghana (en) Fassara

Rayuwa
Haihuwa Lagos, 7 ga Afirilu, 1891 (133 shekaru)
ƙasa Ghana
Karatu
Makaranta Fitzwilliam College (en) Fassara
Queen's College (en) Fassara
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa da Lauya
Imani
Addini Christian Science (en) Fassara
Jam'iyar siyasa Convention People's Party (en) Fassara

Augustus Molade Akiwumi JSC (7 Afrilu 1891–1985) ya kasance barrister kuma alkali wanda ya zama shugaban majalisar dokokin Ghana na biyu daga shekarun 1958 da 1960 sannan ya zama alkali na farko na Kotun Koli ta Ghana a tsakanin shekarun 1960 zuwa 1961.[1][2]

Ƙuruciya[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Augustus Akiwumi a Legas, Najeriya ɗa ga babban dangin Yarbawa mai 'ya'ya goma sha biyu. Ya zama ɗan ƙasar Ghana, bayan ya ƙaura zuwa Gold Coast yana yaro tare da mahaifinsa, SO Akiwumi.[3] SO Akiwumi shi ne mataimakin shugaban kungiyar agaji ta Red Cross.[4] A cikin shekarar 1910, an aika Augustus Akiwumi ya zauna tare da masu kulawa, dangin Smith na Crosby, Cumbria a Ingila. Ya halarci Kwalejin Sarauniya, Taunton, Somerset.[3] Bakwai daga cikin sauran 'yan uwansa sun halarci makarantar kwana a Ingila.[2] Ya wuce Kwalejin Fitzwilliam, Cambridge, inda ya karanta shari'a.[3] Ya kuma sami horo a matsayin ma'aikacin banki a Bankin Midland, Ludgate Hill, London, kafin ya dawo Ghana.

Sana'a[gyara sashe | gyara masomin]

An kira shi zuwa bar a Honourable Society of Lincoln's Inn a cikin shekarar 1921.[3] A shekarar 1964, sa’ad da yake Alkalin Babban Kotu a Ghana, an naɗa shi Sakataren Shari’a a Kungiyar Ma’aikata ta Gabashin Afirka ta Gabas.[5] An zaɓe shi shugaban majalisa a watan Fabrairun 1958 a Masarautar Ghana.[6] Ya zama alkali a Ghana kuma daga baya aka naɗa shi Alkalin Kotun Koli daga watan Yuli 1960 har ya yi ritaya daga benci a watan Afrilu 1961.[4]

Iyali[gyara sashe | gyara masomin]

Akiwumi ya auri Grace Aryee, daga baya kuma, Helen Kabuki Ocansey, dukkansu ’yan Ghana ne.

Duba kuma[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Amissah, Austin (1981). The Contribution of the Courts to Government: A West African View (in Turanci). Clarendon Press. ISBN 978-0-19-825356-3.
  2. 2.0 2.1 Quayson, Ato (2014-09-03). Oxford Street, Accra: City Life and the Itineraries of Transnationalism (in Turanci). Duke University Press. ISBN 978-0-8223-7629-3.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Susan Yetunde Goligher. "Black and British: A Family History". Channel 4's Black and Asian History Map. Afrograph. Archived from the original on 2004-02-24. Retrieved 2007-04-18.
  4. 4.0 4.1 Quayson, Ato (15 August 2014). Oxford Street, Accra. Duke University Press. ISBN 978-0822357476. Retrieved 3 February 2020.
  5. "Ghanaian Appointed Legal Secretary of East African Services". Ghana News. Washington DC: Embassy of Ghana. 2 (2): 8. February 1964. Retrieved 10 February 2020.
  6. "Rt. Hon. Ebenezer Sekyi Hughes:Speakers of Parliament from 1951 - 2005". Official website of the Parliament of Ghana. Parliament of Ghana. Archived from the original on 2007-09-27. Retrieved 18 April 2007.