Jump to content

Hazaraspids

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Hazaraspids
dynasty (en) Fassara
Wuri
Map
 31°50′N 49°52′E / 31.83°N 49.87°E / 31.83; 49.87

Hazaraspids ko Atābakān-e Lor-e Bozorg[1] (Kurdawa, 1115–1424) Daular Kurdawa ne [2] wacce ta mallaki yankin tsaunukan Zagros na kudu maso yammacin Iran, a zahiri a Lorestan kuma wanda ya bunkasa a zamanin Saljuq, Ilkhanid, Muzaffarid, da Timurid . [2]

Asalin suna

[gyara sashe | gyara masomin]

Duk da cewa wanda ya assasa shi ne Abu Tahir bn Muhammad, amma ana kiran daular sunan dan na karshen kuma magajinsa, Malik Hazarasp . Sunan daular ya samo asali ne daga Iran, kuma yana nufin "dawakai dubu". [3] Daular ta yi amfani da sunan suna Fażlūya (Fażlawayh). [1]

Sunan hukuma shine Atābakān-e Lor-e Bozorg, ko Atābagān-e Lor-e Bozorg, "Atabegs of Great Luristan ". [1]

Wanda ya kafa daular shi ne Abu Tahir bn Muhammad, daga zuriyar sarkin Shabankara Fadluya, wanda tun farko shi ne kwamandan Salghurids na Fars kuma aka nada shi gwamnan Kuhgiluya, [1] amma daga karshe ya sami 'yancin kai a Luristan ya kuma kara daularsa. har zuwa Isfahan kuma ya zama babban lakabi na atabeg . [4] Ɗansa, Malik Hazarasp ya yi yaƙi da Salghurids mai nasara kuma ya taimaka wa Jalal-al-din Khwarezmshah a gwagwarmayarsa da Mongols . Wani mai mulkin Hazaraspid Takla, ya raka Hulagu akan tattakinsa zuwa Bagadaza, amma ya gudu saboda kisan halifa na karshe. Daga karshe an kama shi aka kashe shi bisa umarnin Hulagu.

Yusuf Shah na sami tabbacin Ilkhan Abaqa na mulkinsa kuma ya ƙara Khuzestan, Kuhgiluya, Firuzan (kusa da Isfahan) da Golpayegan a cikin yankinsa. Afrasiab I ya yi yunkurin mika ikonsa zuwa gabar tekun Fasha amma ya fuskanci adawa mai tsanani daga Mongoliyawa wadanda suka fatattaki sojojinsa a Kuhrud kusa da Kashan . Ilkhan Gaykhatu ya mayar da shi aiki amma Gazan ya kashe shi a watan Oktoba 1296.

Babban birnin Hazaraspids yana a Idaj dake arewacin Khuzestan a yau. Yusuf Shah II ya mamaye garuruwan Shushtar, Hoveizeh da Basra a farkon rabin karni na sha hudu. A lokacin mulkin Shams-al-din Pashang, daular ta fuskanci hare-hare daga Muzaffarids, kuma na wani dan lokaci babban birnin Idaj ya fada hannunsu, har sai da 'yan mamaya suka ja da baya saboda fadan da suke yi a tsakanin su.

A cikin 1424, sarkin Timurid Shahrukh Mirza ya hambarar da Ghiyat al-Din na ƙarshe na Hazaraspid ta haka ya kawo ƙarshen daular. Tsayar da mulkinsu a cikin Seljuk, Mongol da ɗan ɗan lokaci a cikin zamanin Timurid, Hazaraspids sun taka rawa wajen kiyaye asalin Farisa a lokacin mulkin ƙasashen waje. [5]

Yawan jama'a

[gyara sashe | gyara masomin]

Yankin Hazaraspid yana da gaurayawan al'ummar Kurdawa da Lurs . [1]

  1. Abu Tahir bn Muhammad (r. 1115-1153).
  2. Yusuf Shah I (r.1153-1023)
  3. Malik Hazarasp (r. 1204-1248)
  4. Imamul-Din bin Hazarasp (r. 1248-1251).
  5. Nusrat al-Din (r. 1252-1257)
  6. Takla (r. 1257-1259)
  7. Shams al-Din Alp Arghun (r. 1259-1274).
  8. Yusuf Shah I (r. 1274-1288)
  9. Afrasiab I (r. 1288-1296)
  10. Nusrat al-Din Ahmad (r. 1296-1330).
  11. Rukn al-Din Yusuf Shah II (r. 1330-1340)
  12. Muzaffar al-Din Afrasiab II (r. 1340-1355)
  13. Shams al-Din Pashang (r. 1355-1378)
  14. Malik Pir Ahmad (r. 1378-1408)
  15. Abu Sa'id (r. 1408-1417).
  16. Shah Husayn (r. 1417-1424)
  17. Ghiyat al-Din (r. 1424)
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Spuler, B. (1987). "ATĀBAKĀN-E LORESTĀN". Encyclopedia Iranica. II. Cite error: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content
  2. 2.0 2.1 Bosworth, C. Edmund (2003). "HAZĀRASPIDS". Encyclopedia Iranica. XII.
  3. Luzac & Co 1986.
  4. C. E. Bosworth, The New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual, 205.
  5. Spuler 1971.