Djenné

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Djenné


Wuri
Map
 13°54′N 4°33′W / 13.9°N 4.55°W / 13.9; -4.55
Ƴantacciyar ƙasaMali
Region of Mali (en) FassaraMopti Region (en) Fassara
Labarin ƙasa
Bangare na Tsohon Garuruwan Djenné
Yawan fili 302 km²
Altitude (en) Fassara 278 m
massalaci a djene

Djenné ( Bambara; wanda kuma aka fi sani da Djénné, Jenné da Jenne ) birni na mutanen Songhai kuma alkarya a yankin farfajiyar kasa ta Neja-Delta ta tsakiyar Mali. Garin shine cibiyar gudanarwa na Djenné Cercle, ɗaya daga cikin yankuna takwas na Yankin Mopti. Alkaryar ta ƙunshi ƙauyuka goma da ke kewaye sannan a shekarata 2009 tana da yawan jama'a 32,944.

Tarihin Djenné yana da alaƙa da na Timbuktu. Tsakanin ƙarni na 15 zuwa 17 yawancin kasuwancin yakunan-Sahara da kayayyaki irinsu gishiri, zinare, da bayi waɗanda ake kai-kawo aciki da wajen garin Timbuktu har zuwa Djenné. Duk garuruwan biyu sun zama cibiyoyi na tallafin karatu na Musulunci. Wadatar Djenné ta dogara ne akan wannan ciniki kuma lokacin da mutanen Fotugul suka kafa wuraren kasuwanci a gabar tekun Afirka, mahimmancin cinikin da ke tsakanin sahara da haka Djenné ya ƙi.

Garin ya shahara da kebantaccen gine-ginen adobe, musamman babban masallacin da aka gina a shekara ta 1907 a filin wani tsohon masallacin. A kudancin garin akwai Djenné-Djenno, daya daga cikin sanannun garuruwan da ke yankin kudu da hamadar sahara . Djenné tare da Djenné-Djenno an sanya su a matsayin UNESCO ta UNESCO a cikin shekara ta 1988.

Labarin kasa[gyara sashe | gyara masomin]

Garin Djenné na tsakanin kilomita 398 kilometres (247 mi) daga arewa maso gabashin Bamako da kuma 76 kilometres (47 mi) daga kudu maso yammacin Mopti. Garin yana zaune ne a yankin da ke tsakanin kogin Neja da Kogin Bani a yankin kudancin Neja Delta. Garin ya mamaye yanki kusan 70 ha (kadada 170) kuma a lokacin ambaliya ta shekara-shekara, ta zama tsibiri da ake shiga ta hanyoyi. Kogin Bani na da nisa 5 kilometres (3.1 mi) daga kudu da garin kuma ana hayewa ta jirgin ruwa.

Ta fuskar gudanarwa kuwa, garin ya zama wani yanki na gundumar Djenné wanda ke da fadin murabba'in kilomita 302kmsq kuma ya ƙunshi birni da kuma ƙauyuka guda goma da ke kewaye: Ballé, Diabolo, Gomnikouboye, Kamaraga, Kéra, Niala, Soala, Syn, Velingara da Yenleda.[1][2] Alkaluman yawan jama'a na yankin sun hada da wadannan kauyuka. Garin ta hada iyaka da yankin arewa da alkaryar Ouro Ali da Derary, daga kudu kuma yankin Dandougou Fakala, daga gabas da kwaminonin Fakala da Madiama sannan daga yamma da karamar hukumar Pondori . Garin shine cibiyar gudanarwa ( shuga-lieu ) na Djenné Cercle, ɗaya daga cikin sassan gudanarwa takwas na Yankin Mopti.[2]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Plan de Securite Alimentaire Commune Urbaine de Djenné 2006–2010. (PDF) (in French), Commissariat à la Sécurité Alimentaire, République du Mali, USAID-Mali, 2006, a
  2. 2.0 2.1 Communes de la Région de Mopti. (PDF) (in French), Ministère de l’administration territoriale et des collectivités locales, République du Mali, archived from