Ifi Amadiume

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ifi Amadiume
Rayuwa
Haihuwa Kaduna, 23 ga Afirilu, 1947 (76 shekaru)
ƙasa Najeriya
Karatu
Harsuna Turanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a maiwaƙe, university teacher (en) Fassara, marubuci da anthropologist (en) Fassara
Employers Dartmouth College (en) Fassara

Ifi Amadiume (an haife ta ranar 23 ga watan Afrilu 1947) mawaƙiyace a Nijeriya, masaniyar ilimin ɗan adam kuma marubuciyar rubutu. Ta shiga Sashin Addini na Kwalejin Dartmouth, New Hampshire, Amurka, a 1993.

Tarihin rayuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Haihuwar Kaduna ne ga iyayen Ibo, Ife Amadiume

Karatu da Aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Tayi karatu a Najeriya kafin ta koma Burtaniya a 1971. Tayi karatu a Makarantar Gabas ta Gabas da Nazarin Afirka, Jami'ar Landan, ta sami BA (1978) da PhD (1983) a fannin ilimin halayyar dan adam.

Ta kasance abokiyar bincike har tsawon shekara guda a Jami'ar Nijeriya, Enugu, kuma ta koyar kuma ta yi karatu a kasashen Ingila, Kanada, Amurka da Senegal. [1] Aikinta a Afirka ya haifar da tatsuniyoyi guda biyu masu alaƙa da Ibo: Tushen Matriarchal na Afirka (1987), da Daa Malea Malea Malea Maza, Mijin Mata (Zed Press, 1987). Anyi la'akari da na biyun ne saboda gaskiyar cewa fiye da shekaru goma kafin bayanin ka'idar queer, yayi jayayya cewa jinsi, kamar yadda aka gina a cikin maganganun mata na Yammacin Turai, bai wanzu a Afirka ba kafin ƙaddamar da mulkin mallaka na fahimtar juna game da bambancin jima'i. [2] Littattafinta na tatsuniyoyi, Reinventing Africa, ya fito a 1998. Karin bayanai daga aikinta suna cikin tarihin 'Ya'yan Afirka (1992).

Mawaƙiya[gyara sashe | gyara masomin]

A matsayinta na mawakiya ta halarci Festac '77, Bikin Baƙin Duniya na Biyu da Afirka na Al'adu da Al'adu , da tarinta na 1985, Passion Waves, an zaɓe ta don Gwarzon Mawakan Commonwealth . [1] Ta lashe lambar yabo ta Flora Nwapa Society don littafinta na waka a 2006, Da'irar Soyayya . [3]

Wakƙoƙi[gyara sashe | gyara masomin]

  • Waaunar, aunar, London: Karnak House, 1985,  .
  • Ecstasy, Longman Nijeriya, 1995. Ofungiyar Marubutan Nijeriya Awardungiyar Adabin Marubuta ta 1992 don Wakoki. ISBN 978-1856498067
  • Komawa
  • Da'irori na ,auna, Afirka ta Duniya Press, 2006, 
  • Muryoyin Da Aka Zana a Baki, Jaridar Afirka ta Duniya, 2008, 

Memba[gyara sashe | gyara masomin]

Tana cikin kwamitin ba da shawara na Cibiyar Dimokiradiyya da Ci Gaban, wata kungiya mai zaman kanta da ke da niyyar inganta dabi'un dimokuradiyya, zaman lafiya da 'yancin dan adam a Afirka, musamman a yankin Afirka ta Yamma.

Girmamawa[gyara sashe | gyara masomin]

Ana girmama Amadiume saboda aikinta na farko a cikin zancen mata : "aikinta ya ba da babbar gudummawa ga sababbin hanyoyin tunani game da jima'i da jinsi, batun iko, da matsayin mata a tarihi da al'adu". [4] Duk da haka ta jawo mata suka saboda "zaton da take yi cewa dole ne mace ta kasance da kwanciyar hankali da soyayya."[5]


Anthropology[gyara sashe | gyara masomin]

  • Tushen Matriarchal na Afirka: Halin Igbo,[6]
  • Ya'ya Mata, Maza Mata: Jinsi da Jima'i a cikin Africanungiyar Afirka[7]
  • Sake ƙirƙirar Afirka: Masarauta, Addini da Al'adu [8]
  • Siyasar Tunawa: Gaskiya, Warkarwa, da Adalcin Zamani[9]
  • Ya'yan Baiwar Allah,' Ya'yan Imperialism: Matan Afirka Masu gwagwarmaya don Al'adu, Iko da Dimokiradiyya, [10]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 Margaret Busby (ed.), "Ifi Amadiume", in Daughters of Africa (Cape, 1992), pp. 632–637.
  2. Male Daughters, Female Husbands Archived 2016-11-11 at the Wayback Machine at The University of Chicago Press.
  3. Peter Welsh, "Full circle: Amadiume wins Flora Nwapa Society Award for new book" Archived 2016-11-11 at the Wayback Machine, Vox (Dartmouth College), '05-'06 Academic Year, May 29 Issue.
  4. Marie Umeh, "Amadiume, Ifi", in Jane Eldridge Miller (ed.), Who's Who in Contemporary Women's Writing, Routledge (2001).
  5. C. T. Gibb, "Deconstructing African History", The Journal of African History, vol. 40, no. 1 (1999), pp. 166–167.
  6. London: Karnak House, 1987
  7. London: Zed Press, 1987, . St Martin's Press, 1990.
  8. linkungiyar Bugawa ta Interlink, 1997
  9. (an shirya shi, tare da Abdullahi A. An-Na'im), London: Zed Books, 2000. ISBN 978-1856498432
  10. London: Zed Books, 2000. ISBN 978-1856498067

Hanyoyin haɗin waje[gyara sashe | gyara masomin]