Jump to content

Ilimin Ubongo

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Ilimin Ubongo
Bayanai
Iri social enterprise (en) Fassara
Alamar Ubongo.

Ubongo kamfani ne na zamantakewa wanda ke zaune a Dar es Salaam, Tanzania wanda ke kirkirar shirye-shiryen talabijin na yara da nishaɗi a Afirka. Suna samar da shirye-shirye biyu: Ubongo Kids, don yara masu shekaru 7-12,Ni da Akili da Ni, don yara 'yan shekara 3-6. A cikin shekaru biyar tun lokacin da aka fara watsa shirye-shiryen Ubongo Kids, shirye-shirye na Ubongo sun zama sanannun a Afirka, suna karɓar masu kallo miliyan 11 a mako a kasashe 9 na Afirka.

Ubongo ta kirkiro wani yanki, dandamali da yawa na Nishaɗi-Ilimi ga yara masu zuwa makaranta da iyayensu a Afirka. Abubuwan da ke cikin kamfanin suna inganta shirye-shiryen makaranta, sakamakon ilmantarwa, da inganta canjin zamantakewa da halayyar yara, masu kulawa da malamai.[1]

Nuni[gyara sashe | gyara masomin]

Ni da Akili[gyara sashe | gyara masomin]

Akili da Ni sune jerin zane-zane na Ubongo na farko da aka tsara don yara masu shekaru 0-5 da masu kula da su. Jerin ya shafi rayuwar wata yarinya mai shekaru 4, mai suna Akili, wacce ke zaune tare da iyalinta a gindin Dutsen Kilimanjaro a Tanzania. Kowace dare lokacin da ta yi barci, tana shiga duniyar sihiri ta Lala Land, inda ita da abokanta dabbobi ke koyon komai game da harshe, haruffa, lambobi da fasaha, yayin da take haɓaka alheri da shiga cikin motsin zuciyarsu da sauya rayuwar yara cikin sauri. Akili and Me ana watsa shi a kasashe 7 kuma yana da mahimman bayanai na duniya a kan layi ta hanyar YouTube tare da masu biyan kuɗi sama da 100,000. An tsara wasan kwaikwayon ne ga yara masu shekaru 0-5 don mayar da hankali kan ƙwarewar kafin karatu da rubutu da sakamakon ilmantarwa na zamantakewa.

Akili da Ni suna da bangarori 5 na ilimi a kowane fitowar: ƙidaya / ƙidaya, Turanci a matsayin yare na biyu, manufar ci gaban zamantakewa da motsin rai, kiwon lafiya / abinci mai gina jiki, da kuma koyon haruffa a cikin duk wani harshe da aka buga labarin.[2]

Yara Ubongo[gyara sashe | gyara masomin]

Ubongo Kids zane-zane ne na yara wanda aka tsara don yara daga shekaru 7-12 wanda ke bin abubuwan da ke warware matsalar Ubongo Kids: abokai biyar da ke son koyon kimiyya, fasaha, injiniya, lissafi (STEM), da ƙwarewar rayuwa. Suna amfani da sabon iliminsu don warware matsaloli da asiri a ƙauyen Kokotoa. Nunin ya ci gaba daga kasancewa zane-zane na farko na Tanzania zuwa jerin Pan-Afirka a talabijin a cikin harsuna 4 da ƙasashe da yankuna 55 na Afirka.

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Tarihi: Ilimi a Afirka[gyara sashe | gyara masomin]

A cewar UNESCO, yawancin yara miliyan 440 a Afirka ba sa samun ilimi mai inganci. Afirka ta kudu da Sahara tana da mafi girman ƙarancin ilimi a duniya. Duk da kasancewa yankin da ke da yawan mutanen da ke zuwa makaranta, "fiye da kashi 70% na ƙasashe suna fuskantar ƙarancin malamai a makarantun firamare, yayin da kashi 90% ba su da isasshen malamai na sakandare".

Fiye da kashi ɗaya cikin biyar na yara tsakanin shekaru 6-11 ba sa zuwa makaranta kuma kashi ɗaya bisa uku na matasa tsakanin shekaru 12-14 ba sa zuwa karatu. Kusan kashi 60% na matasa tsakanin shekaru 15-17 ba sa makaranta.

A cewar farfesa na Harvard kuma mai binciken ilimi Dana Charles McCoy, matsalar ta fara ne tun yana yaro, tare da kashi 44% na yara masu shekaru 3-4 a Afirka da ke fuskantar ci gaban hankali da zamantakewar jama'a. A sakamakon haka, mutane da yawa sun shiga makaranta ba tare da isasshen shirye-shiryen ilmantarwa ba.[3] A cewar Cibiyar Brookings, "kasa da kashi 7 cikin 100 na dalibai a makarantar firamare na baya sun ƙware a karatu, a kan kashi 14 cikin 100 a lissafi. " A Tanzania, kashi 55% na yara masu shekaru 10-16 sun kasa lissafi da gwajin karatu da aka tsara don ɗan shekara 8, kuma sama da rabin ɗaliban firamare ba su da littafi ɗaya. Rahoton Jihar Ilimi a Afirka na 2015 ya ce, "Ikon ingantaccen koyarwa na iya canza yara har tsawon rayuwarsu. Koyaya, ƙarancin malamai masu horar da su gaskiya ne". A Tanzania, yawan malamai da ba su halarta ya kai kashi 24 cikin dari. Wannan yana haifar da yara da yawa da ke zuwa makaranta amma ba sa koyo.

Kusan rabin yawan mutanen Afirka yara ne, kuma za a haifi wasu biliyan 2 a cikin shekaru 35 masu zuwa. Ubongo ya yi iƙirarin cewa manufarsa ita ce "cika wannan rata a farashi mai ƙarancin kuɗi da sikelin don taimakawa ƙarni na gaba na Afirka su fahimci cikakken damar su".

Asalin[gyara sashe | gyara masomin]

Nisha Ligon, Rajab Semtawa, Cleng'a Ng'atigwa, Tom Ng'atgwa da Arnold Minde ne suka kafa Ubongo.

Harsuna[gyara sashe | gyara masomin]

Ubongo tana watsa shirye-shiryen yara da abubuwan rediyo a cikin Swahili, Turanci, Faransanci da Kinyarwanda.

Tasirin[gyara sashe | gyara masomin]

Dangane da bincike da kimantawa na shirye-shirye, kallon zane-zanen ilimi na Ubongo yana haifar da ingantaccen sakamakon ilmantarwa ga yara.[4] Yaran Tanzaniya masu shekaru 3-6 waɗanda ke kallon "Akili da Ni" sun fi masu kallo da kashi 24% a ƙidaya, kashi 12% a ƙididdigar lambobi, kashi 10% a ganewar siffar, kashi 13% a cikin harshen Ingilishi da kashi 8% a cikin ƙwarewar mota mai kyau yayin lissafin shekaru, jinsi, matsayi na zamantakewa da tattalin arziki, da ilimin asali.[5]

Iyalai miliyan goma sha ɗaya a Afirka suna kallon wasan kwaikwayon Ubongo kowane wata. Yawancin masu kallo na Ubongo suna bin tashoshin YouTube.

Kasashe[gyara sashe | gyara masomin]

Ana samun shirye-shiryen Ubongo a Free to Air TV a: Ghana, Kenya, Malawi, Najeriya, Rwanda, Afirka ta Kudu, Tanzania, Uganda, da Zambia.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Borzekowski, Dina L.G. (January 2017). "A quasi-experiment examining the impact of educational cartoons on Tanzanian children". Journal of Applied Developmental Psychology (54): 53–59. doi:10.1016/j.appdev.2017.11.007. Retrieved July 9, 2019.
  2. Borzekowski, Dina L.G. (January 2017). "A quasi-experiment examining the impact of educational cartoons on Tanzanian children". Journal of Applied Developmental Psychology (54): 53–59. doi:10.1016/j.appdev.2017.11.007. Retrieved July 9, 2019.
  3. McCoy et al, 2016
  4. Borzekowski, Dina L.G. (January 2017). "A quasi-experiment examining the impact of educational cartoons on Tanzanian children". Journal of Applied Developmental Psychology (54): 53–59. doi:10.1016/j.appdev.2017.11.007. Retrieved July 9, 2019.
  5. Borzekowski, Dina L.G. (January 2017). "A quasi-experiment examining the impact of educational cartoons on Tanzanian children". Journal of Applied Developmental Psychology (54): 53–59. doi:10.1016/j.appdev.2017.11.007. Retrieved July 9, 2019.