Jimoh Aliyu

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Jimoh Aliyu
Rayuwa
Haihuwa Okemesi (en) Fassara, 11 Nuwamba, 1939
ƙasa Najeriya
Ƙabila Yarbawa
Harshen uwa Yarbanci
Mutuwa Ado Ekiti, 17 Satumba 2020
Karatu
Harsuna Turanci
Yarbanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a Jarumi

Jimoh Aliu MFR, (11 Nuwamba 1939 - 17 Satumba 2020), wanda aka sani da Aworo, ɗan Najeriya ne mai wasan kwaikwayo, sculptor, marubucin fina-finai, marubuci kuma darakta.[1][2]

Rayuwar farko[gyara sashe | gyara masomin]

An haifeshi ranar 11 ga Nuwamba 1939 a Okemesi, wani birni a jihar Ekiti da ke a kudu maso yammacin Najeriya.

Mahaifinsa, Aliu Fakoya, wani limamin Ifa ne wanda ya fito daga Oke-Imesi yayin da mahaifiyarsa ta fito daga Iloro-Ekiti.[3][4]

Sana'a[gyara sashe | gyara masomin]

Aliu ya fara wasan kwaikwayo ne a shekarar 1959 lokacin da Akin Ogungbe, wani gogaggen ɗan wasan kwaikwayo na Najeriya ya ziyarci garinsu, a shekarar da ya shiga ƙungiyar wasan kwaikwayo ta Akin Ogungbe inda ya samu kwarewa a wasan kwaikwayo.[5] A shekarar 1966, bayan ya shafe shekaru bakwai tare da ƙungiyar Ogungbe, ya kafa wata ƙungiya mai suna "Jimoh Aliu Concert Party" da ke Ikare a jihar Ondo a kudu maso yammacin Najeriya.[6]

Daga baya ya shiga aikin sojan Najeriya a shekarar 1967 amma ya yi ritaya a shekarar 1975 da nufin mayar da hankali kan wasan kwaikwayo da kuma tallata mawaƙa masu zaman kansu a ƙarƙashin ƙungiyar al’adu ta Jimoh Aliu.[7] Ya shirya shirye-shiryen wasan kwaikwayo na talabijin da yawa irin su Iku Jare Eda Yanpan yanrin da Fopomoyo wanda ke nuna sarki Sunny Ade, aminin Jimoh Aliu. Daga baya an gano cewa babban abokinsa, Sunny Ade, ya kwana da matarsa, Orisabunmi. Daga karshe Jimoh Aliu ya yafewa abokin nasa amma ya rabu da Orisabunmi.

Babban jarumin, Fadeyi Oloro, wanda Ojo Arowosegbe ya buga ya zama wani muhimmin ɓangare na samar da Jimoh Aliu. Wannan Fadeyi Oloro dai wani ɗan ƙungiyar Jimoh Aliu ne (dake jihar Ondo) ya buga kafin daga baya Ojo Arowosegbe ya shiga ƙungiyar. Matar asalin Fadeyi Oloro kuma ta buga ainihin halin Orisabunmi kafin na ƙarshe (wanda aka fi sani da su) ya fito da Orisabunmi.[8][9]

Mutuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Aliu ya rasu ne a Asibitin Koyarwa na Jami’ar Jihar Ekiti da ke Ado-Ekiti a ranar 17 ga Satumba, 2020 bayan gajeriyar rashin lafiya. Yana da shekaru 80 a duniya.[10]

Fina-finai[gyara sashe | gyara masomin]

  • Fopomoyo
  • Yanpan yanrin
  • Ajalu
  • Arelu
  • Igbo Olodumare
  • Irinkerindo Ninu Igbo Elegbeje
  • rukerudo

Kyauta[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "My life at 70 – Jimoh Aliu, veteran actor, producer, director, scriptwriter | Naijarules.com". www.naijarules.com. Archived from the original on 2015-02-16.
  2. Yinka, Ade (2020-09-17). "Another veteran Nollywood actor, Jimoh Aliu is dead". Kemi Filani News (in Turanci). Retrieved 2022-03-12.
  3. Administrator. "MY DIVORCE WITH ORISABUNMI WAS DESTINED----Chief Jimoh Aliu a.k.a. Aworo MFR — nigeriafilms.com". nigeriafilms.com. Retrieved 16 February 2015.
  4. "From stage to traditional medicine". The Punch — Nigeria's Most Widely Read Newspaper. Archived from the original on 16 February 2015. Retrieved 16 February 2015.
  5. "Veteran actor, Ogungbe, dies at 78". The Punch — Nigeria's Most Widely Read Newspaper. Archived from the original on 16 February 2015. Retrieved 16 February 2015.
  6. "For Ogungbe, dramatists besiege Abeokuta". The Punch — Nigeria's Most Widely Read Newspaper. Archived from the original on 16 February 2015. Retrieved 16 February 2015.
  7. "Strangers to their mother tongues: Home-bred Nigerians who don't speak their native languages". The Punch — Nigeria's Most Widely Read Newspaper. Archived from the original on 16 February 2015. Retrieved 16 February 2015.
  8. Harrow, Kenneth W. (1999). African Cinema. ISBN 9780865436978. Retrieved 16 February 2015 – via google.nl.
  9. BOLDWIN ANUGWARA. "How I lied to become music star – KSA". Newswatch Times. Archived from the original on 16 February 2015. Retrieved 16 February 2015.
  10. BREAKING: Veteran Yoruba Actor, Jimoh Aliu, Is Dead, To Be Buried On Friday