Olusegun Olutoyin Aganga

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Olusegun Olutoyin Aganga
Minister of Industry, Trade and Investment (en) Fassara

9 ga Maris, 2013 - 29 Mayu 2015
Minister of Industry, Trade and Investment (en) Fassara

11 ga Yuli, 2011 - 9 ga Maris, 2013
Ministan Albarkatun kasa

6 ga Afirilu, 2010 - ga Yuni, 2011
Mansur Mukhtar - Ngozi Okonjo-Iweala
Rayuwa
Haihuwa Lagos, 1955 (68/69 shekaru)
ƙasa Najeriya
Harshen uwa Yarbanci
Karatu
Makaranta Jami'ar Oxford
Jami'ar Ibadan
Christ's School Ado Ekiti (en) Fassara
Harsuna Turanci
Yarbanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa
An gudanar da zama na takwas na taron ministoci a birnin Geneva na kasar Switzerland daga ranakun 15-17 ga Disamba, 2011, kamar yadda babban taron majalisar ya amince a taron da ya yi a watan Oktoban shekarar 2010.

Olusegun Olutoyin Aganga (An haife shi ne a shekara ta alif (1955),ya kasance kuma shi ne Ministan Masana'antu da Kasuwanci da zuba jari a Nijeriya.Janar Obasanjo ne ya fara tantance shi sannan Shugaba Jonathan ya nada shi a matsayin Ministan Kudi daga ranar 6 ga watan Afrilun shekara ta alif 2010 har zuwa watan Yunin shekara ta 2011.

Nasarori[gyara sashe | gyara masomin]

An yaba wa Mista Aganga da cewa shi ke da Alhakin dimbin sauye-sauye da dama a Najeriya, ciki har da - kafa Asusun Kula da masarautu na Kasar baki daya; tun bayan Euro Bond na farko; ya shugabanci Bankin Duniya da IMF a shekara ta 2010, ya jagoranci taron karo na 8 na Ƙungiyar Ciniki ta Duniya (MC8) a Geneva a shekara ta 2011 (Ba’amurke na farko da ya shugabanci waɗannan kungiyoyi); Ya sanya Najeriya a sahun gaba don sanya hannun jari a Afirka, da kuma ƙaddamar da ƙwarin gwuiwar masana'antun ƙasar baki daya.

Ministan Kasuwanci na Najeriya tare da Henry Bellingham

Har ila yau, shi ke da alhakin tsarawa da kuma bayar da aikin titin jirgin ƙasa na farko a(Abuja zuwa Kaduna) dake Nijeriya. Hakanan ma shi ne Shugaban Kamfanin Marina Express, na farko da ya fara harkar jirgi a Legas. Ya zauna a kan wasu kwamitoci ciki har da Kwamitin Shawara na ƙungiyar ƙasashe masu tasowa wadda ke Burtaniya.

Mista Aganga ya kasance daya daga cikin manyan masu saka hannun jari a Najeriya, gwargwadon kwarewar sa a kasashen duniya da cikin gida, da kuma tarihin sa a ciki da wajen gwamnati.

Wasu takamaiman nasarorin da ya samar sun hada da: 1. Cikakkiyar sauya fasalin Ma’aikatar Kasuwanci da Zuba Jari ta Gwamnatin Tarayyar Najeriya (FGN) (MITI) zuwa ma’aikatar tattalin arziki mai lamba ta 1 a Najeriya. 2. Kamfanin sarrafa bashin Najeriya mai aiki, Kamfanin Kula da Kadarori na Najeriya (AMCON), don inganta harkar kudi da kawo kwanciyar hankali a harkar banki bayan rikicin tattalin arzikin duniya da ke aiki tare da Babban Bankin Najeriya (CBN). 3. A matsayinsa na shugaban taron WTO MC8 na ministocin, ya aza harsashin yarjejeniyar cinikayya ta WTO na farko sannan kuma ya taka muhimmiyar rawa wajen kammala yarjejeniyar a Bali, Indonesia, a shekara ta 2013. Wannan ita ce yarjejeniyar ciniki ta bangarori da dama a cikin shekaru 13 na kungiyar WTO. 4. Initiaddamar da manufofi da dama don fadada tattalin arzikin Najeriya don mayar da Nijeriya ta dogara da shigo da kayayyaki da samar da ayyukan yi. Wadannan manufofin sun hada da manufofin mota, da manufofin sukari, da auduga, da manufofin sutura, da kuma hadin gwiwa wajen samar da sabuwar manufar noman shinkafa. Ya aiwatar da manufofin ciminti wanda ya haifar da wadatar kai a cikin ciminti, karshen shigo da siminti zuwa Najeriya, kuma a karon farko a tarihin Najeriya, kamfanoni sun fara fitar da siminti. 5. Wanda aka yi rikodin manyan nasarori a matsayin Ministan FGN na Kasuwanci & Zuba Jari waɗanda suka haɗa da: a) Juya masana'antu zuwa sashi na biyu mafi saurin bunƙasa tattalin arzikin Najeriya [Ofishin Kididdiga na Najeriya (NBS)] b) Tattara hanyoyin saka hannun jari da faɗaɗa wasu manyan fannoni inda Najeriya ya kasance yana shigo da dogaro kamar (sukari zuwa manufofin sukari), sukari, wato, sinadarin Petro, matatar mai, taki da ciminti. c) Ya samu gagarumar ci gaba a adadin kamfanoni a bangaren Micro, Small & Medium Enterprise (MSME) daga miliyan 17.2 a 2010 zuwa miliyan 32.4 a 2014, kuma aikin yi wa ma'aikaci kirkirar shi ma ya karu daga sama daga miliyan 37 a 2010 zuwa Miliyan 60 a 2014 (NBS). d) atedaddamar da ƙasashe shirin farko na ingantaccen ƙasa tare da UNIDO. e) Rage farashin rajistar kasuwanci da 50% na SME's da 25% na manyan kamfanoni. Ya kuma kafa aikin yin rijista na awanni 24 a wasu biranen kasuwanci, sannan ya kaddamar da tsarin yin rijistar ta yanar gizo Ya kuma gabatar da tsarin biza na isowar Visa ga masu saka jari. f) A lokacin da yake Minista na MITI, Najeriya ta yi wa lamba 1 lamba ta World Street Journal Frontiers Market index a matsayin kasuwar kan iyakokin da aka fi kallo a duniya. g) NLI ta kasance sila ce ga hangen nesan tattalin arzikin Najeriya 20: 2020.

Ilimi da asali[gyara sashe | gyara masomin]

Aganga ya yi karatunsa ne a jami'ar Ibadan, Najeriya inda ya sami digiri na B.Sc a fannin kimiyyar halittu a shekarar ta 1977 da kuma jami'ar Oxford ta ƙasar Ingila inda ya samu digiri a fannin ilimin tauhidi a shekarar ta 2000. Aganga ya cancanci zama Akawun Kamfanin a shekara ta 1983.

Kwarewar sana'a[gyara sashe | gyara masomin]

Aikinsa na ƙwarewa ya ƙaru sama da shekaru arba'in, yana riƙe da matsayi na jagoranci da yawa a cikin kamfanoni masu zaman kansu da na jama'a. Mista Aganga a baya ya kasance Manajan Darakta tare da Goldman Sachs a Landan, yana aiki a cikin babban dillali, wanda ke rufe Hedge Funds.

Kafin wannan, ya kasance Darakta tare da Ernst & Young, London da ke da alhakin rufe al'adun gargajiya da sauran kamfanonin saka hannun jari da suka hada da Venture Capital, Daidaitan Kamfanoni, da Kuɗaɗen Hedge. Kafin wannan, ya kasance yana da alhakin wasu abokan cinikin Japan da kamfanoni a wasu masana'antu da suka hada da mai da gas, mota, inshora, FMCG da gine-gine. Mista Olusegun Aganga shi ne wanda ya kirkiro kuma shugaban Kamfanin 3V Partners Ltd., wani kamfanin bunkasa kadara da kamfanin saka jari ya mai da hankali kan wasu bangarorin tattalin arzikin da aka gano ciki har da kayayyakin more rayuwa. 3V yana da kasancewa a cikin Burtaniya.

A bangaren gwamnati ya fara aiki a matsayin Ministan Kudi da Shugaban Tattalin Arzikin Najeriya; sannan a matsayinta na Ministan Masana'antu, Kasuwanci da Zuba jari.

Shirin Shugabanci da Asusun Dukiyar Mai Girma (SWF)[gyara sashe | gyara masomin]

A shekarar 2006, Aganga ya kafa kungiyar Shugabancin Najeriya.

Ya jagoranci kafa Asusun Bayar da Dukiyar Nijeriya.

Canza wurin ma'aikata[gyara sashe | gyara masomin]

A watan Yulin 2011, Shugaban ya sake tura Aganga zuwa sabuwar Ma’aikatar Ciniki da Zuba Jari, domin ba Ngozi Okonjo-Iweala damar komawa a matsayin Ministar Kuɗin Najeriya. A ranar 9 ga Maris, 2013, Gwamnatin Nijeriya ta canza sunan Ma'aikatar Kasuwanci da Zuba Jari zuwa Ma'aikatar Masana'antu, Kasuwanci da Zuba Jari.

Rayuwar Ƙashin kai[gyara sashe | gyara masomin]

Aganga ya auri Abiodun Aganga (née Awobokun). Yana da yara hudu. Sannan kuma suruki ne ga tsohon Gwamnan soja na Kungiya ta Jihar Kwara Kyaftin Salaudeen Latinwo . Babbar yayarsa ita ce Mercy Latinwo

Rigima kan Naɗin Aganga Minista[gyara sashe | gyara masomin]

A shekarar 2010, jam'iyyar PDP reshen jihar Legas ta nuna adawa da nadin minista Aganga a kan cewa yana cike mukamin minista na jihar Legas amma ba a haife shi a jihar ba.

A watan Yunin 2011, sake takarar Minista Aganga ya sha adawa da reshen jihar Legas na PDP, amma majalisar dattijai ta amince da Aganga a ranar 6 ga Yulin 2011 a matsayin Minista.

A dukkan lokutan biyu Janar Obasanjo, tsohon shugaban kasar Najeriya ya zabi Aganga a matsayin minista.

Matakin Hukumar bayar da sakamako Oktoba 2010[gyara sashe | gyara masomin]

A watan Oktoba na 2010, Fitch hukumar bayar da sakamako ta yanke hangen nesan a kan darajar “BB” zuwa “mara kyau” daga “barga” saboda cire kudi daga Asusun danyen mai da aka samu da kuma faduwar kudin kasashen waje. Aganga wanda yake a wancan lokacin, Ministan Kudin Najeriya, ya bayyana cewa matakin da Fitch Ratings ya dauka na rage hangen nesa game da matsayin kasar ya kasance "ladabtarwa ba bisa ka'ida ba".

Shigo da Shinkafa ya ƙare a 2014[gyara sashe | gyara masomin]

A watan Oktoba na 2011, Aganga, Ministan Kasuwanci da Zuba Jari na Najeriya ya sanar da cewa shigo da shinkafa a Najeriya nan ba da dadewa ba a karshen shekarar 2014. Najeriya ta yi amfani da nau’ikan manufofin cinikayya daban-daban kamar takunkumin shigo da kayayyaki, da kuma dakatar da shigo da shinkafa kai tsaye a lokuta daban-daban daga shekarar 1978 zuwa 1995. Duk sun gaza.