Omoba, Abiya

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Omoba, Abiya
human-geographic territorial entity (en) Fassara
Bayanai
Ƙasa Najeriya
Wuri
Ƴantacciyar ƙasaNajeriya
JihaAbiya

Omoba hedikwatar karamar hukumar Isiala Ngwa ta kudu ce a jihar Abiya a Najeriya.[1][2][3]

Asali[gyara sashe | gyara masomin]

Omoba shine rubutun aglicised na sunan Umuoba. Asalin Omoba shine "Umuoba." Kalmar farko ta "Umu" a cikin harshen Igbo na nufin "yara". Ƙabilar Ibo tana da ''Umu'' wacce ta hade da galibin ƙauyukan su da garuruwansu. Wannan wata hanya ce ta sanya wa mutane suna, misali " Umu Okegwu " ma'ana "Ya'yan Okegwu."

Ƙungiya a cikin Omoba sune: Umugba, Umuagu, Umuamosi, Umuezechi, Umuokea, Umuire, Umuokoroukwu da Umuoleihe.

Ya Ƙunshi[gyara sashe | gyara masomin]

Omoba gari ne na layin dogo mai nisan kilomita 22 daga tsakiyar garin Aba. Bayan da aka gano gawayi a Udi, an gina titin dogo na Gabas mai tasha a garin zuwa birnin Fatakwal tsakanin shekara ta 1913 zuwa 1916. An shimfiɗa wannan hanyar jirgin ƙasan zuwa Kaduna ta hanyar Kafanchan a shekarar 1927, wanda ya haɗa titin jirgin ƙasa na gabas zuwa titin jirgin ƙasa daga Legas zuwa Kano. An faɗaɗa hanyar dogo ta Gabas zuwa tasharta ta arewa maso gabashin birnin Maiduguri tsakanin 1958 zuwa 1964.

Lantarki[gyara sashe | gyara masomin]

Hukumar samar da wutar lantarki ta kasa (NIPP) ta ga ginin tashar wutar lantarki a tsakiyar garin Omoba wanda ya inganta wutar lantarki a garin a ƴan kwanakin nan.

Ofishin gidan waya[gyara sashe | gyara masomin]

Hukumar gidan waya ta Najeriya na da ofishi a garin. Akwai kuma babbar Kasuwar yau da kullum da ake hidima cikin ta a garin.

Makarantu da wuraren ibada[gyara sashe | gyara masomin]

Makarantar Model ta Omoba da aka kafa a shekarar 1937 na ɗaya daga cikin tsoffin makarantun firamare a garin. An kafa makarantar firamare ta rukunin Omoba a 1933, Makarantar Community School, 1957 da Makarantar Migrant Farmer a 2008.[4]

Garin yana da Cocin Katolika na St George, ƙarƙashin Diocese Katolika na Aba. Ikklesiya ta Katolika tana a harabar Makarantar Firamare ta Group, Umuokoroukwu. Hakanan akwai Cocin St Banabas Anglican da Cocin St Mark Anglican da ke tsakkiyar garin. Cocin St Banabas hedkwatar Archdeaconry ce ta Anglican. Tana kusa da Makarantar Model ta Omoba.

Sauran wuraren bauta na addinai a garin sun haɗa da Cocin Presbyterian, Cocin Methodist, Assemblies of God Church, Seventh-day Adventist Church da kuma Majami’ar Mulki na Shaidun Jehobah. Akwai kuma Cocin Yesu Kiristi na Waliyai na Ƙarshe, Cocin Redeemed Christian Church of God, Ikilisiyar Bangaskiya ta Rayuwa, Ikilisiyar Littafi Mai Tsarki ta Deeper Life, Ikilisiyar Apostolic Faith Church, da Cocin Kristi.

Rumfunan zaɓe[gyara sashe | gyara masomin]

Akwai jerin rumfunan jefa ƙuri'a na Hukumar Zaɓe mai zaman kanta, da suka haɗa da ƙauyuka da makarantu, waɗanda gundumar zaɓe ta shirya: Umuire - Hall Hall; Umuezechi - Zauren Kauye; Omoba - Gidan Mota na Omoba; Umuokoroukwu - Zauren Kauye; Umuokea - Zauren Kauye; Omoba - Makarantar Tsakiya; Umuagu - Zauren Kauye; Umugba - Zauren Kauye; Umuokegwu (I) - Zauren Kauye; Amapu - Zauren Kauye; Zauren Kauyen Umuekegwu.; Umuamosi - Zauren Kauye; Egbelu - Egbelu Umuokegwu Hall.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Local government Area's in Abia State". All Nigeria Info. Retrieved 2020-10-24.
  2. "Abia State Local Government Areas/Towns". Nigeria Infopedia. Archived from the original on 2022-02-26. Retrieved 2020-10-24.
  3. "Isiala Ngwa South LGA". FineLib. Retrieved 2020-10-24.
  4. EDU. "Abia". FEDERAL MINISTRY OF EDUCATION (in Turanci). Retrieved 2022-06-27.