Asi Archibong-Arikpo

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Asi Archibong-Arikpo
majalisar dokoki

Rayuwa
Haihuwa Calabar, 12 Nuwamba, 1919
ƙasa Najeriya
Harshen uwa Ibibio
Mutuwa 22 Nuwamba, 2005
Ƴan uwa
Abokiyar zama Arikpo Okoi (en) Fassara
Karatu
Makaranta Presbyterian School (en) Fassara
Harsuna Turanci
Pidgin na Najeriya
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa, Mai tsara tufafi da Mid Wifery (en) Fassara

Asi Archibong-Arikpo (12 Nuwamba Nuwamba 1919 - 22 Nuwamba 2005) ta kasan ce ungozoma 'yar Nijeriya, kuma ta kasance 'yar siyasa, kuma ta kasance mai tsara kayan sawa da kuma tsara tsarin kayan ado.[1]

Rayuwar farko[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Asi Archibong a Calabar, 'yar William Archibong Young da Umo Archibong Young, iyayen kabilar Efik. Ta halarci makarantar Duke Town Presbyterian a Calabar, kuma ta samu horo a Dublin, Ireland a matsayin ungozoma.[2]

Ayyuka[gyara sashe | gyara masomin]

Archibong-Arikpo ta kasance shugaban wani asibitin haihuwa a Ugep, Najeriya, tsawon shekaru biyu. Archibong-Arikpo ya kuma biɗi sana'ar kera zane. A shekarar 1963, ta ce tana aiki ne a kan tufafin amarya na kasa don Najeriya.[3] Rigunanta galibi shuɗi ne da zinariya, launuka da take haɗuwa da Cocin Presbyterian. Ta siyar da rigunan ta ne domin tara kudade don ayyukan mishan na coci.

A shekarar 1969, an nada ta a matsayin dattijo mai mulki a Cocin Presbyterian na Najeriya. A shekarar 1975, an zabe ta a matsayin shugabar kungiyar mata ta Presbyterian Guild a Najeriya, rawar da ta taka har zuwa 1982. A matsayinta na ‘yar siyasa, an zabe ta a karamar Hukumar Kalaba a shekarar 1977, kuma ta yi aiki a majalisar dokokin Jihar Kuros Riba daga shekarun 1979 zuwa 1983.

Ta ziyarci Amurka tare da mijinta a shekarar 1963 kuma ta yi magana da manema labarai game da aikinta na ungozoma da zane-zane. Ta sake zuwa Arewacin Amurka a shekarar 1969, tare da mijinta, wanda ke magana da Majalisar Dinkin Duniya .[4]

A tsawon rayuwarta na nasarori daban-daban, an girmama ta da sarauta a shekarar 1975, kuma 'Yan mata Kiristoci sun yi mata suna "Kaka ta Kasa" a shekarar 1990.

Rayuwar mutum[gyara sashe | gyara masomin]

Asi Archibong ya sadu da Okoi Arikpo a Landan lokacin da yake karatun digirin digirgir; sun yi aure a London a cikin shekarar 1950. Sun haifi 'ya mace, Itam. Asi Archibong-Arikpo ta kasance bazawara lokacin da mijinta ya mutu a shekarar 1995. Ta mutu bayan shekaru goma, tana da shekaru 86.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. William Arikpo, "Hon. Elder (Chief) Mrs. Asi Archibong-Arikpo" Archived 2016-10-19 at the Wayback Machine Nigerian Chronicle (25 August 2015)
  2. William Arikpo, "Hon. Elder (Chief) Mrs. Asi Archibong-Arikpo" Archived 2016-10-19 at the Wayback Machine Nigerian Chronicle (25 August 2015).
  3. Bonnie Seymour, "Too Much Time or Not Enough?" The Fresno Bee (16 November 1963): 7. via Newspapers.comopen access publication - free to read
  4. Ethel L. Payne, "So This is Washington" Pittsburgh Courier (1 November 1969): 7. via Newspapers.comopen access publication - free to read