Fika Emirate

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Fika Emirate
masarautar gargajiya a Najeriya
Tutar Fika

Masarautar Fika Masarautar gargajiya ce da ke da hedikwata a cikin garin


Potiskum, Jihar Yobe, Najeriya. [1]Dr. Muhammadu Abali Ibn Muhammadu Idrissa ya karbi mukamansa a matsayin Sarkin Fika na 43 daga gwamnan Yobe Ibrahim Gaidam a ranar 12 ga Mayu 2010. Sarkin (ko Moi a cikin yaren gida) shine shugaban mutanen Bole [2].

Tsohuwar Masarautar Fika Masarauta ce mai yawan kabilu da yawa wadda bisa ga al'ada ta taso tun karni na 15. Mutanen Bole, wadanda tuni suka musulunta, an ce sun koma wurin da suke a yanzu daga wani kauye mai suna Danski a shekara ta 1805.[3] An koma hedikwatar masarautar daga garin Fika zuwa Potiskum a shekarar 1924. Sarkin na yanzu Muhammadu Idrissa ya gaji Alhaji Abali Ibn Muhammadu Idrissa, wanda ya rasu yana da shekaru 77 a duniya a ranar 10 ga Maris 2009 ya bar mata hudu da ‘ya’ya sama da 40.[4]

A ranar 6 ga watan Janairun 2000 gwamnan jihar Yobe, Bukar Abba Ibrahim, ya kara yawan masarautu a jihar daga hudu zuwa goma sha uku. Sarkin Fika, Alhaji Muhammadu Abali, ya nuna rashin amincewarsa, inda ya kai kara kotu, amma a karshe ya amince da hakan. Bai kamata Masarautar ta rude da Masarautar Potiskum ba, wanda Bukar Abba Ibrahim ya kirkira a matsayin "Daular gargajiya" ga al'ummar Ngizim .[5] A shekarar 2009 da 2010 an samu rikici tsakanin majalissar masarautun Fika da Potiskum wanda ya kusa rikidewa zuwa tashin hankali, amma Sarkin Musulmi Sa'adu Abubakar ya warware shi[6]

Masu mulki[gyara sashe | gyara masomin]

Sarakunan masarautar Fika:[7]

Fara Ƙarshe Mai mulki
1806 1822 Buraima
1822 1844 Adamu
1844 1857 Disa Siri
1857 [8] 1867 Mammadi Gaganga
1867 1871 Isma'ila
1871 1882 Mammadi Buye
1882 1882 [8] Aji
1882 1885 Mama (Muhammad)
1885 1902 Sule
1902 1922 Disa (Idris) (d. 1922)
1922 1976 Muhammadu Gana dan Idris (BC1881 – d. 1976)
Agusta 1976 10 Maris 2009 Muhammadu Abali Ibn Idrissa (b. 1932/37 – d. 2009)
16 Maris 2009 Muhammadu Abali Ibn Muhammadu Idrissa (b. 1956).

Aliyu maina gimba

Nassoshi[gyara sashe | gyara masomin]

  1. http://allafrica.com/stories/201005130270.html
  2. P. Benton (1968). The Languages and Peoples of Bornu: Notes on Some Languages of Western Sudan. Routledge. p. 22
  3. Roger Blench; Selbut Longtau; Umar Hassan; Martin Walsh (9 November 2006). "The Role of Traditional Rulers in Conflict Prevention and Mediation in Nigeria" (PDF). DFID, Nigeria. Retrieved 14 September 2010.
  4. Hamza Idris (11 March 2009). "Emir of Fika, Abali Ibn Muhammadu, Dies at 77". Daily Trust. Retrieved 14 September 2010.
  5. Ola Amupitan (August 2002). "Potiskum's Challenge to Damaturu as Yobe Capital". Fika Online. Archived from the original on 11 July 2011. Retrieved 2 September 2010.
  6. "Sultan's Role Applauded in Emirate Tussle". ThisDay. 13 June 2010. Retrieved 14 September 2010.
  7. "Traditional States of Nigeria". WorldStatesmen.org. Retrieved 14 September 2010.
  8. 8.0 8.1 Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Stewart

Template:Nigerian traditional states