Jamhuriyar Kalakuta (Najeriya)

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Jamhuriyar Kalakuta

Bayanai
Suna a hukumance
Kalakuta Republic
Iri micronation (en) Fassara da tourist attraction (en) Fassara
Masana'anta entertainment (en) Fassara
Ƙasa Najeriya
Ƙaramar kamfani na
Harshen amfani Turanci
Mulki
Hedkwata Lagos
Mamallaki Kalakuta Republic
Tarihi
Ƙirƙira 1974
Dissolved 1977

Jamhuriyar Kalakuta ita ce sunan mawaƙi kuma ɗan gwagwarmayar siyasa Fela Kuti. Sansanin ya ƙunshi; gidaje, iyalan sa, mabiyansa da wurin daukar sauti-(studio). Jamhuriyar na a titin mai lamba 14 Agege Motor Road, Idi-Oro, Mushin, Lagos, Nigeria, tana da asibitin kiwon lafiya kyauta, da wurin yin rikodi-(studio).[1]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Fela Kuti ya ayyana jamhuriyar mai cin ƙashin kanta daga jihar da gwamnatin mulkin soji ke mulka bayan ya dawo daga Amurka a shekarar 1970.[2] Sansanin ya ƙone kurmus a ranar 18 ga Fabrairu, 1977 bayan farmakin da sojoji dubu suka kai musu.

"Kalakuta" ya kasance ba'a ga gidan kurkuku mai suna "Calcutta" da Fela ke zaune.[3] Asalin sunan ya samo asali ne daga sanannen Black Hole na gidan kurkukun Calcutta a Indiya.[4]

Waƙa[gyara sashe | gyara masomin]

Kafin harin da aka kai gidan Fela, ya yi wani baiti da ake kira Zombie, game da mulkin sojan Najeriya. A cikin waƙar, ana kiran sojoji aljanu don yin biyayya ga umarni a makance. Ɗaya daga cikin baitin waƙar shine: "Zombie no go walk sai dai in ka ce in yi tafiya". Fela dai ya ji takaicin irin matsayin da sojojin Najeriya ke da shi wanda ya ba da damar cin hanci da rashawa da kuma tsoratar da al’ummarsu daga masu hannu da shuni tare da yin makauniyar biyayya don tsoratar da ‘yan Najeriya.

Wakar ta shahara a Najeriya, inda ta harzuka shugaban ƙasa-(na lokacin) Janar Olusegun Obasanjo. Sojoji dai ba su ji dadin sukar da Fela ke yi a kai a kai ba, inda suka ce bai dace a samu jamhuriya a cikin jamhuriya ba. Tabloid na Najeriya na ɗauke da tatsuniyoyi masu daɗi amma ba a tabbatar da su ba na ƴan matan da aka lalatar da su harabar gidan da kuma lalata da 'yan ƙungiyar Fela suka yi.

Hari[gyara sashe | gyara masomin]

A yayin harin da sojojin Najeriya suka kai a Jamhuriyar Kalakuta, an jefar da mahaifiyar Fela, Frances Abigail Olufunmilayo Thomas daga tagar hawa na biyu. Ta rasu ne bayan ta shafe kusan makonni takwas a cikin suma.[5]

Fela ya gaza a shirinsa na farko na bikin cika shekara guda da korar jamhuriyar Kalakuta inda ya auri wasu mawakansa 27 da ke goyon bayansa a wani bikin ɗaurin aure a ofishin lauyansa, Tunji Braithwaite. Bayan kwana biyu, a ranar 20 ga Fabrairu, 1978, ya auri wasu mata 27 da aka fi sani da “Sarauniyoyi” a asirce a otal din Parisona da ke kan titin Ikorodu a Legas. Fela ya ce ba zai yi huldar auratayya da dukkan matan ba, amma ya aurar da su ne saboda ba su samu aikin yi ba bayan an ƙona dakin daukar waka-(studio). A cewar Fela, a al’adar Yarbawa, idan mace ta kasance cikin hatsarin zama ita kadai, ya zama wajibi namiji a cikin al’ummarta ya aure ta a matsayin hanyar ba da kariya.[6]

Gidan Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin 2012, Babatunde Fashola, Gwamnan Legas, ya fara wani shiri na sake gina gidan da mayar da shi gidan tarihi. A ranar 15 ga Oktoba, 2012 ne aka bude gidan tarihi na Jamhuriyar Kalakuta a hukumance, domin tunawa da cikar Fela shekaru 74 da haihuwa. Gidan tarihin ya ƙunshi kayan tarihi da suka haɗa da; nunin tufafin Fela, kayan kida da zane-zane, da gidan abinci da otal.[7][8]

Duba Kuma[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Terich, Jeff (2020-02-21). "Fela Kuti's "Coffin For Head of State" is life or death protest music". Treble (in Turanci). Retrieved 2021-09-11.
  2. Alex Hannaford (24 July 2007). "'He was in a godlike state'". TheGuardian.com. Retrieved 2 April 2012.
  3. Veal, Michael E. Fela: The Life and Times of an African Musical Icon. p. 143.
  4. Barrett, Lindsay (September 2011) [March 1998]. "Fela Kuti: Chronicle of A Life Foretold". The Wire. No. 169. Retrieved 2015-06-13.
  5. Nigeria, Guardian (2018-10-12). "Loving Fela: A tale of two Kalakuta queens - Part 1". The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (in Turanci). Retrieved 2023-10-08.
  6. "Fela Kuti and the Kalakuta Republic". No Ripcord (in Turanci). Retrieved 2023-10-08.
  7. "Kalakuta Republic Museum – Music, Arts and Life of Fela Anikulapo Kuti". TravelWaka. 16 July 2019. Retrieved 14 January 2022.
  8. "Kalakuta Republic Museum". TripAdvisor. Retrieved 14 January 2022.