Kasuwar Bodija

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Kasuwar Bodija

Bayanai
Iri kasuwa
Ƙasa Najeriya
bodijamarket.ng
Masu sayar da 'ya'yan itace a Kasuwar Bodija

Kasuwar Bodija shahararriyar kasuwa ce, wacce take a buɗe (ma'ana 'yan kasuwan da basu da shago suna kasa kayan su a bakin titin) da ke Bodija, Ibadan North, Jihar Oyo, Kudu maso Yammacin Najeriya. [1]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Masu sayar da kayan lambu a Kasuwar Bodija
Maza masu aiki a Kasuwar Bodija

Kasuwar tun asali fagen fama ce, wacce ke bayyana da sunanta.[2]

An kafa kasuwar a watan Oktoba 1987. Kafuwar ta ya zo ne sakamakon girma da cunkoso a kasuwar kayan abinci ta Orita Merin da ke Ibadan. Gwamnatin jihar Oyo a karkashin gwamnatin mulkin soja ta Tunji Olurin ta mayar da ‘yan kasuwar abinci da dama daga Orita Merin zuwa sabuwar kasuwar Bodija a shekarar 1987. Tare da ’yan kasuwar noma, an kuma kwashe masu sayar da shanu daga Sango, Ibadan zuwa kasuwar. Inda kasuwar ta ke kusa da hanyar Oyo-Ogbomoso-Ilorin interstate. Hakan ya baiwa manoman da suka fito daga Arewacin Najeriya da kuma jihar Oyo ta Arewa damar samun saukin kai amfanin gonarsu zuwa kasuwa. Hakanan, kasuwar katako ta kasance kusa da Bodija. Zanen kasuwar ya sa kowa ya noma irinsu barkono, wake, dankali, shinkafa da dawa yana da jeri na kantuna.[3]  Kasuwar dai ta kasance ce ta hada-hadar cinikin sararin samaniya da rumfunan siminti da na katako. Yawancin dillalai suna neman mallakar rumfunan siminti yayin da dillalai suka mallaki mafi yawan wuraren buɗaɗɗen kiosks da wuraren ciniki.

A shekarar 2014, an soke lasisin mahauta a kasuwar Bodija saboda rashin tsaftar nama. [4][5] A madadinta, karamar hukumar ta bude babban Abattoir na Ibadan Central a kauyen Amosun, Akinyele ta hanyar hadin gwiwar gwamnati da masu zaman kansu. [4] [6] Sabon wurin yana dauke da kayayyakin zamani na yanka da sarrafa nama an samar da shi ne a shekarar 2014 ta hanyar hadin gwiwar gwamnati da masu zaman kansu, kuma yana daya daga cikin manya-manyan mahauta a yammacin Afirka, wanda ya kunshi fili mai fadin hekta 15 tare da rumfunan sayar da nama 1000, shaguna 170. gini na gudanarwa, asibiti, kantin abinci, dakin sanyi, da kuma injin incinerator. [4] A watan Yunin 2018 ne, jaridun kasar suka ruwaito cewa an kashe mutane biyar a mahautar Kasuwar Bodija a lokacin da wata tawagar jami’an tsaro suka yi yunkurin tilasta mayar da mahautan na Ibadan zuwa sabbin wurare kamar yadda karamar hukumar ta bayar. [4] [7]

Rikicin kabilanci[gyara sashe | gyara masomin]

A shekarar 2013, jaridar The Sun ta ruwaito rikicin ƙabilanci da ya barke tsakanin Hausawa da Yarbawa ‘yan kasuwa a kasuwar.[8]

Tsaftar mahalli[gyara sashe | gyara masomin]

Daga shekarun 2008 zuwa 2009, ƙungiyar masu binciken lafiyar abinci sun ƙaddamar da wani yunƙuri da ke aiki tare da ƴan gungun mahauta a sashin kasuwar rigar na Kasuwar Bodija don haɓaka ingantattun ayyukan kiyaye abinci da horar da takwarorinsu. [4] [9] yunƙurin ya haifar da ƙarin samfuran nama 20% kasancewa mai inganci mai karɓuwa. [4] [10] Wani bincike da aka yi a shekarar 2019 kan wannan rukunin mahauta ya gano cewa, yayin da da yawa daga cikin mahautan har yanzu suna tunawa da yadda ake kiyaye abinci, “babu wani mahauta da ya ba da rahoton cewa sun ci gaba da saye da maye gurbin kayayyakin bayan gajiyar wadanda aka rarraba a lokacin. tsarin shiga tsakani". [4] Binciken da aka biyo baya ya gano cewa tsabtace muhalli a cikin shekarar 2018 ya ma fi muni fiye da kafin a shekarun 2008-2009 sa baki.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Communal clash in Bodija Market claims one". Channels TV. 15 June 2012. Retrieved 9 August 2015."Communal clash in Bodija Market claims one". Channels TV. 15 June 2012. Retrieved 9 August 2015.
  2. L. -P. Dana (2007). International Handbook of Research on Indigenous Entrepreneurship. Edward Elgar. ISBN 9781781952641.
  3. Ifaloju (2007). Odù-Ifá Iwòrì Méjì; Ifá speaks on Righteousness. Cheltenham: Edward Elgar Publishing. ISBN 9781781952641. Retrieved 3 September 2015.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 Grace, Delia; Dipeolu, Morenike; Alonso, Silvia (2019). "Improving food safety in the informal sector: nine years later". Infection Ecology & Epidemiology. 9 (1): 1579613. doi:10.1080/20008686.2019.1579613. ISSN 2000-8686. PMC 6419621. PMID 30891162. Empty citation (help) Cite error: Invalid <ref> tag; name "DDA" defined multiple times with different content
  5. Oluwole, Josiah (27 June 2018). "Oyo govt begins crackdown on illegal abattoirs in Ibadan". Premium Times. Retrieved 16 May 2020.
  6. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named PTN
  7. "5 dead, station razed as police clash with butchers in Ibadan". Vanguard. 29 June 2018. Retrieved 16 May 2020.
  8. "Pandemonium in Bodija Market as Yoruba, Hausa traders clash". The Sun. 24 August 2013. Retrieved 9 August 2015.[permanent dead link]
  9. Grace, Delia (October 2015). "Food Safety in Developing Countries:An Overview" (PDF). International Livestock Research Institute. Retrieved 16 May 2020.
  10. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named ILRI