Michael Werikh

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Michael Werikh
Rayuwa
Haihuwa Mombasa, 25 Mayu 1956
ƙasa Kenya
Mutuwa Nairobi, 9 ga Augusta, 1999
Karatu
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a scientist (en) Fassara da conservationist (en) Fassara
Kyaututtuka

Michael Werikhe (25 Mayu 1956 – 9 ga Agusta 1999), wanda kuma aka fi sani da "Mutumin karkanda" ɗan Kenya ne mai kiyayewa. Ya shahara ta hanyar dogayen tafiye-tafiye da ya yi na tara kuɗaɗe a yankin manyan tabkunan Afirka da kuma kasashen ketare. Ya fara kamfen ɗinsa ne bayan ya koyi yadda Black Rhinos suka ragu sosai a Afirka. Duk inda ya dosa, isowar nasa ya samu karɓuwa da jama’a da kuma lura da kafafen yaɗa labarai. Wannan ya taimaka wajen tara kuɗaɗe don kiyaye Rhinos da sauran dabbobi masu shayarwa na Afirka da ke cikin karewa.

Ayyukan aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Tafiya ta farko ta Werikhe ta fara ne a ranar 27 ga watan Disamba, 1982. Tafiyarsa daga garinsu na Mombasa zuwa Nairobi ya ɗauki tsawon kwanaki 27. A cikin watan Maris 1985 ya fara tafiya ta farko ta ƙasa da ƙasa daga Kampala zuwa Dar es Salaam, daga ƙarshe kuma Mombasa, inda ya isa ranar 25 ga watan Mayu.

Bayan shekaru uku a cikin shekarar 1988, Werikh ya bi ta ƙasashe da yawa a Turai, ciki har da Italiya, Switzerland da Jamus ta Yamma . Tafiyarsa mai tsawon kilomita 3000 ya ƙare a matakalar shiga gidan kayan tarihi na tarihi a London ranar 14 ga watan Satumba, 1988.

Werikh kuma ya ziyarci Amurka a shekarar 1991, inda ya gudanar da tafiya yana gamawa a gidan Zoo na San Diego .

Ya gudanar da "tafiya na karkanda" guda biyu a shekarar 1993 a ƙasar Taiwan, wata fitacciyar kasar masu amfani da kahon karkanda.

Ko da yake Weriche yakan yi tafiya shi kaɗai, sau da yawa yana da abokan tafiya da jagorori tare da shi.

Yaƙin neman zaɓe ya sami goyon bayan Nehemiah Rotich (a lokacin shugaban ƙungiyar namun daji ta Gabashin Afirka (EAWLS)), Richard Leakey, Juanita Carberry, Prince Philip da Prince Bernhard, da sauransu.

Rayuwa ta sirri[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Michael Sampson Werikh ranar 25 ga watan Mayun 1956 a Mombasa, ɗan Emanuel Werikh. Ya ƙare farkon rayuwarsa a Nairobi tare da ƴan uwansa Maryamu, Susan da David. Ƙarƙashin irin tasirin kulawa da jagoranci na Emanual Werikh matarsa ta biyu haifaffiyar Biritaniya ce, Sheila Margaret Werikhe (née Lewis ), sha'awarsa ta rayuwa cikin al'amuran kiyayewa ta fara.

A lokacin yana ɗan shekara 11 Werikh yana da tarin macizai da aka ceto, dabbobi masu rarrafe da hawainiya da ke zaune a cikin alkalami a gidan mai ɗaki biyu na dangi a yankin mazaunin Westlands na Nairobi . Ya fara karatunsa a Makarantar Firamare ta Hill (a gundumar Parklands a Nairobi), inda sha'awarsa ga dabbobi masu rarrafe, ko da a wancan shekarun, ya ga shigar da macizai a cikin makarantar, tare da tabbatar da cewa abokansa da yawa na makarantar sun kasance. ya koyar da yadda ake 'koyar da' wasu dabbobinsa masu rarrafe a cikin tsoffin teburan makarantarsu (an san macizai fiye da ɗaya ya faɗo kansa ta cikin ramin tawada a lokacin aji! ! ). Ya yi makarantar sakandare a St. Georges High School, Giriama wata makarantar Katolika da ke tallafawa a Mwabaya Nyundo Kaloleni.

Tsakanin shekarar 1972-1975 Werikh ya yi aiki a Fort Jesus, Mombasa. Ya lissafta babban kantin sayar da giwayen giwaye da kahon karkanda da aka sace ba bisa ƙa'ida ba. Shaida tarin giwaye da kahon karkanda ya sa Werikh ya fara tara kuɗaɗen sa.

Werikh ya yi imanin cewa hanyoyin kiyayewa za su yi aiki ne kawai tare da sa hannun mazauna yankin. 'Yan Kenya sun kasance suna rayuwa tare da namun daji a ko da yaushe, yayin da manufar kashe dabbobi don wasa ko farauta don riba ta kasance ta hanyar tasiri fiye da iyakokin ƙasar Kenya. A yayin tattaki na tara kuɗaɗe a faɗin yankin manyan tafkunan Afirka, Werikh bai taɓa ɗaukar kuɗi ba amma ya dogara da kyakkyawar fata na talakawan Kenya da ke zaune a daji don ciyar da shi da kuma ba shi mafaka. Mutanen karkara su ne farkon rukunin da Werikh ya yi. Mutanen karkara da suka san abin da ke faruwa a yankinsu sun ba da matakin farko na kariya daga mafarauta.

Werikh ya mutu a ranar 9 ga watan Agustan 1999 bayan ya sami raunuka a wani hari kusa da gidansa lokacin da yake barin aiki. Ya kasance mai takaba a lokacin rasuwarsa kuma ya bar ‘ya’ya mata biyu (Acacia da Kora). An binne shi a maƙabartar Emmanuel, Kisauni, Mombasa.[1] An kafa Micheal Werikh Trust don tunawa da shi. Bugu da ƙari, EAWLS tana ba da kyautar Michael Werikh Award na shekara-shekara.[2]

Kyauta[gyara sashe | gyara masomin]

Michael Werikh

Michael Werikh ya lashe kyaututtuka da yawa, ciki har da lambar yabo guda 500 ta duniya ta UNEP .[3]

  • Guinness Stout Effort Award (1983)
  • David Sheldrick Memorial Award (1984)
  • Kyautar Ayyukan Boots (1985)
  • EAWLS Kiyaye Kyauta (1986)
  • Kyautar UNEP ta Duniya na 500 (1989)
  • Kyautar Muhalli ta Goldman (1990)
  • Eddie Bauer Heroes na Duniya (1991)
  • Lambar Kare Ƙungiyar Zoological ta San Diego (1991)
  • African of the Millennium" lambar yabo ta BBC (1999) - bayan mutuwa

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "'Rhino man' buried". Archived from the original on 2000-03-05.
  2. "Rhino Ark - Humans in Harmony with Habitat and Wildlife - Kenya news". Archived from the original on 2007-10-11. Retrieved 2006-11-24.
  3. "Fare thee well 'Rhinoman'". Archived from the original on 2000-12-17.
  • Karatun Karatu, Oktoba 1990 (Bugu na Finnish)

Hanyoyin haɗi na waje[gyara sashe | gyara masomin]