Tahmasp I

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Tahmasp I
Shah

23 Mayu 1524 - 25 Mayu 1576
Ismail I - Ismail II (en) Fassara
Rayuwa
Haihuwa Isfahan, 22 ga Faburairu, 1514
ƙasa Daular Safawiyya
Mutuwa Qazvin (en) Fassara, 14 Mayu 1576
Makwanci Imam Reza Shrine (en) Fassara
Sheikh Safi al-Din Khānegāh and Shrine Ensemble (en) Fassara
Ardabil (en) Fassara
Yanayin mutuwa  (dafi)
Ƴan uwa
Mahaifi Ismail I
Mahaifiya Tajlu Khanum, Behruzeh Khanum
Abokiyar zama Sultanum Begum (en) Fassara
Sultan-Agha Khanum (en) Fassara
Yara
Yare Safavid dynasty (en) Fassara
Karatu
Harsuna Azerbaijani (en) Fassara
Farisawa
Sana'a
Sana'a sarki
Imani
Addini Musulunci
Shi'a

Tahmasp I (Farisawa طهماسب يكم Ṭahmāsb, ko تهماسب يكم Tahmâsb) (An haife shi a ranar 22 ga Fabrairu 1514 - 14 ga Mayu 1576) shi ne shah na biyu na Iran Safawiyya daga shekara ta 1524 har zuwa rasuwarsa a shekara ta 1576. Shi ne babban dan Ismail I da babban matarsa, Tajlu Khanum.[1] Da ya hau kan karagar mulki bayan rasuwar mahaifinsa a ranar 23 ga Mayun 1524, shekarun farko na mulkin Tahmasp sun yi fama da yakin basasa tsakanin shugabannin Qizilbash har zuwa shekara ta 1532, lokacin da ya tabbatar da ikonsa kuma ya fara daula ta cika. Ba da dadewa ba ya fuskanci yaki mai dorewa da Daular Usmaniyya, wanda ya kasu kashi uku, Sarkin Daular Usmaniyya, Suleiman Mai Girma, ya yi kokarin dora nasa 'yan takara a kan karagar Safawiyya. Yaƙin ya ƙare da Aminci na Amasya a 1555, tare da Usmaniyyas sun sami ikon mallakar Iraƙi, yawancin Kurdistan, da yammacin Jojiya. Tahmasp kuma ya sami sabani da Uzbek na Bukhara akan Khorasan, tare da kai hari Herat akai-akai. A cikin 1528, yana da shekaru goma sha huɗu, ya ci Uzbek a yakin Jam ta hanyar amfani da bindigogi.

Tahmasp majibincin fasaha ne kuma ƙwararren mai zane ne da kansa.[2] Ya gina gidan sarauta na zane-zane, masu zane-zane da mawaƙa. Daga baya a mulkinsa, ya zo ya raina mawaƙa, yana guje wa da yawa, ya kwashe su zuwa kotun Mughal ta Indiya. Shah Tahmasp sananne ne da tsantsan addini da kishi ga reshen Musulunci na Shi'a. Ya ba malamai gata da yawa kuma ya ƙyale su su shiga cikin harkokin shari’a da gudanarwa. A shekara ta 1544 ya bukaci sarkin Mughal mai gudun hijira Humayun ya koma Shi'a don neman taimakon soja don kwato karagarsa a Indiya.

An yi sabani a kan gadonsa kafin mutuwarsa. Lokacin da Tahmasp ya mutu, yakin basasa ya biyo baya, wanda ya kai ga mutuwar yawancin dangin sarki. Mulkin Tahmasp na kusan shekaru hamsin da biyu shine mafi tsayi a cikin kowane memba na Daular Safawiyya.

Gidan Hoto[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Mitchell 2009b.
  2. Streusand 2019, p. 191.